قانون گذاری در فضای ارزهای دیجیتال مسئله ایست که به نظر می رسد هرگز حل نخواهد شد. سوال اصلی این است که اگر برای این حوزه قانون وضع شود، به نفع این صنعت خواهد بود یا به ضرر آن؟ کوین تلگراف در مقاله ای که اخیرا منتشر کرده است، پاسخ این سوال را می دهد.
برخی از طرفداران ارز دیجیتال بر عقیده ی خود مبنی بر این که قانون گذاری برای صنایع خوب است پافشاری می کنند و معتقدند که این اتفاق زمینه را برای پذیرش عمده ارز دیجیتال بین مصرف کنندگان و مشاغل مهیا و فراهم می کند. در مقابل عده ای بر این باورند که قانون گذاری برای این نوآوری، به پایانی ناخوشایند خواهد انجامید و آن را در نطفه خفه خواهد کرد. این موضوع در تقابل ارزهای دیجیتال در برابر ارزهای فیات که پشتوانه کامل بانک های مرکزی را دارند، به ضرر ارزهای دیجیتال تمام خواهد شد.
ما شاهد این هستیم که هر دو سناریو در دنیای واقعی به حقیقت می پیوندد. سوئیس به خاطر این که کشوری دوستدار و پذیرای ارز دیجیتال است، شهرت و آوازه ای به دست آورده است. دو موسسه که به مشتریان ارز دیجیتال خدمات بانکی ارائه می کنند از طرف اداره نظارت بر بازارهای مالی سوئیس مجوز دریافت کرده اند، بدون شک این اتفاق نقطه عطف بزرگی است.
قطعا نگرش مثبت دولت سوئیس نسبت به دارایی های دیجیتال در تصمیم فیس بوک مبنی بر پایه گذاری و ثبت انجمن غیرانتفاعی لیبرا در این کشور بی تأثیر نبود. آمار و ارقام حاکی از این است که صنعت بلاک چین این کشور در حال نفع بردن از این رویکرد مثبت، یعنی "نگرش باز نسبت به ارزهای دیجیتال" است. گزارشی مبنی بر این که ارزش 50 شرکت برتر بلاک چینی سوئیس در نیمه اول سال 2019 دو برابر شده و جمعا به رقم 41 میلیارد دلار رسیده مهر تاییدی بر این مدعا است.
در مقابل، روی دیگر سکه را داریم. ایالات متحده نسبت به قانون گذاری ارز دیجیتال بسیار سخت گیرانه عمل می کند و از ترس این که شاید لیبرا دلار را تضعیف و یا حتی اقتصاد جهانی را تهدید کند، موانعی بر سر راه این پروژه ایجاد می کند. برخی از سیاستمداران در این مورد به شدت ابراز نگرانی کرده اند که ممانعت از پیشرفت چنین نوآوری هایی باعث خواهد شد کشورهای دیگر با مقاصدی بدتر جاپای خود را در این صنعت رو به رشد محکم تر کنند.
کشوری مانند هند را در نظر بگیرید که قوانین سخت گیرانه ای را نسبت به کسانی که در حوزه ارزهای دیجیتال فعال اند اعمال کرده است، که حتی ممکن است به مجازات هایی مانند 10 سال زندان منجر شود. چنین موضع گیری شدید و سخت گیرانه ای، به همراه این واقعیت که کسب وکار ارزهای دیجیتال به طور کامل از خدمات بانکی محروم شده است، منجر به بسته شدن تعدادی از صرافی های ارز دیجیتال در این کشور شده است.
همچنین هشدارهایی در رابطه با این که ممکن است توسعه دهندگان و کارآفرینان باهوش هندی، توانایی ها و مهارت های خود را در کشور دیگری صرف کنند یا به عبارت دیگر فرار مغزها در این کشور رخ بدهد وجود دارد. این بدین معناست که اقتصاد هند میلیاردها دلار درآمد از دست خواهد داد. برای نمک پاشیدن بر روی زخم، دولت تأکید بیشتری بر روی اجرای قانون دارد، در صورتی که این قانون در زمستان ارزهای دیجیتال به پارلمان معرفی نشده بود و این موضوع منجر به طولانی شدن دوره بلاتکلیفی شده است.
با این تفاسیر، جنبه های مثبت و منفی قانون گذاری چیست؟ آیا این امکان برای این صنعت نوپا وجود دارد که بتواند به راحتی در کنار نهادهای مالی مرسوم قرار بگیرد؟ با توجه به این چشم اندازی جزئی، که در آن برخی کشورها ارزهای دیجیتال را پذیرفتند و برخی دیگر از آن می گریزند، آیا این فناوری جهانی می شود؟
مزایا و معیاب قانون گذاری ارزهای دیجیتال
طرفداران شناخته شده ی ارز دیجیتال به طرز خارق العاده ای نسبت به تمامی چشم اندازهای قانون گذاری ارزهای دیجیتال محتاطانه عمل کرده اند. یکی از بنیان گذاران اپل، استیو وزنیاک (Steve Wozniak) هشدار داده که بیشتر کشورها خواهان اعمال هر چه بیشتر کنترل برای حفظ جریان های درآمدی هستند.
برخی دیگر نگرانند که این امر ممکن است منجر به تأثیری ناخوشایند در دو ویژگی مثبت ارزهای دیجیتال که سبب محبوبیت آن می شود؛ یعنی ناشناسی و شفافیت شود. این باور وجود دارد که قرار است بیت کوین و ارزهای دیجیتال دیگر کاملا غیرمتمرکز باشند و به طور کل از زیرساخت های اقتصادی که مسبب رکود اقتصادی در سال 2007 بوده، جدا و مجزا باشند. در نتیجه وارد کردن کریپتو به حصار قانون، برخی از آزادی هایی که جذابیت زیادی برای این دارایی به همراه دارد را از بین می برد.
قانون گذاری ارزهای دیجیتال علاوه بر مزایا، معایبی را نیز به همراه دارد.
قانون گذاری استارتاپ های فضای ارز دیجیتال و بلاک چین همچنین می تواند شیوه سرمایه گذاری ها را دگرگون کند. عرضه اولیه سکه (ICO) با وجود تمام ایرادات و نقص هایی که دارد، کاربران ارز دیجیتال با هر مقدار سرمایه ای را قادر می سازد تا به پروژه ای که به آن علاقه مندند کمک کنند. جمع آوری کمک های مالی آتی به سبک و سیاق و مشابه اوراق بهادار سبب می شود تا این سرمایه گذاران به نفع افرادی با دارایی بالاتر کنار بکشند.
این ریسک وجود دارد که قوانین و چارچوب ها در تطبیقِ خود با سرعت سرسام آور صنعت بلاک چین و ارز دیجیتال به مشکل بخورند و سناریو مشابهی مانند آن چه که در مورد گوگل و فیس بوک مشاهده شد که همزمان با آغاز اینترنت به شکوفایی رسیدند، رقم بخورد. در همین راستا، بسیاری از افراد در دنیای ارزهای دیجیتال نگران این هستند که این عرصه در نهایت توسط مقامات و افرادی که هیچ درکی از فناوری زیربنایی آن ندارند قانون گذاری شود.
همه بر این عقیده نیستند که قانون گذاری برای بلاک چین و ارز دیجیتال مصیبت آور و فاجعه بار خواهد بود. با اشاره مجدد به عرضه اولیه سکه، برخی معتقدند که اعمال مقررات سخت گیرانه این امکان را فراهم می کند تا حمایت های حیاتی برای برخی سرمایه گذاران انجام شود، دقیقاً مانند آنچه که در بازار بورس انجام می شود. قانون گذاری همچنین می تواند به منزله مهر تاییدی باشد که بسیاری از موسسات به آن نیاز دارند تا میلیاردها دلار سرمایه را وارد این صنعت کنند و قانون گذاری در این زمینه توسعه داده شود.
تضمینِ این موضوع که استاندارد استارتاپ های کریپتویی در همان سطحی باشد که عرضه عمومی اولیه شرکت ها انجام می شود، می تواند کیفیت پروژه های جدید را افرایش دهد. با این حال، این فرآیند بدون هزینه نخواهد بود. عرضه اولیه سکه، عرضه اولیه صرافی و عرضه توکن های اوراق بهادار غالبا با سرعت و کارایی صورت می پذیرد و مقررات سفت و سخت و اقدامات افشاگرانه از سرعت این امور می کاهد.
همچنین مسئله ای به نام کلاه برداری های کریپتویی وجود دارد. این صنعت تقریبا بیش از یک دهه است که به جهانیان معرفی شده و تا به امروز همچنان در تلاش است تا مسئله سرمایه گذاری های پرخطر و کلاه بردارانه را که سبب وارد شدن خسارت های میلیون دلاری به سرمایه گذارن آسیب پذیر می شود، از بین ببرد. برخی بر این باورند این واقعیت که این حوادث بسیار زیاد و مکرر اتفاق می افتند، نشان دهنده این است که دنیای ارز دیجیتال برای کسب مشروعیت نیاز به تجربه بیشتر دارد.
از سوی دیگر، برخی می گویند که خودتنظیمی کلید این مشکل است، خودتنطیمی فرصتی است که کسب وکارهای فعال در این حوزه بر عملکرد یکدیگر نظارت داشته باشند و از اینکه همه چیز روبه رها است، اطمینان حاصل کنند.
چه چیزی در انتظار قانون گذاری ارزهای دیجیتال است؟
با وجود نظرات و عقیده های متفاوت و عدم اطمینان بسیار زیاد در رابطه با این که صنعت ارز دیجیتال و بلاک چین در سال های پیش رو از منظر قانون گذاری در چه نقطه ای خواهد ایستاد، زمانی که بحث تعیین و برآورد جو عمومی می شود، ذکاوت و آگاهی مدیرانِ صرافی های برجسته، بانک های مرکزی، ارگان های حکومتی و سرمایه گذاران می تواند بسیار ارزشمند باشد.
کنفرانس مالی کریپتو (Crypto Finance Conference) می گوید هدفش ایجاد بارقه های نور در دل تاریکی است و همانند یک فانوس دریایی در آب های متلاطم قانون گذاری این صنعت عمل می کند. کارشناسان آماده پاسخ گویی به سوال های شخصی هستند و تعداد زیادی فرصت های شبکه ای فراهم شده است تا شرکت کنندگان بتوانند ارتباطات معناداری را ایجاد کنند و در حیطه هایی که علاقه شخصی دارند عمیق تر شوند.
در این کنفرانس که در تفرجگاه های کوه های آلپ سوئیس در سنت موریتز از 15 تا 17 ژانویه (25 تا 27 دی) برگزار شد، چندین جلسه در رابطه با مساله قانون گذاری ارزهای دیجیتال در دستور کار قرار گرفت. رویکرد بانک های مرکزی نسبت به ارزهای دیجیتال ملی نیز به طور اجمالی بررسی شد. در این جلسات، اکوسیستم سوئیس و چالش های مرتبط با بانکداری در حوزه بلاک چین و ارزهای دیجیتال مورد توجه قرار گرفتند.
این جلسات با هدف تحلیل دقیقِ آن چه که در جاده پرپیچ و خم به سوی قانون گذاری پیش خواهد آمد برگزار شدند. در مقطعی که صنعت ارزهای دیجیتال در حال ورود به دهه جدید است، کنفرانس مالی کریپتو، در حال تثبیت جایگاه خود به عنوان یکی از اجزای اصلی این صنعت است.