ایران منطقه ای خشک و نیمه خشک می باشد و در اکثر مناطق ایران با مشکل کم آبی روبرو هستیم. بنابراین برای حل مشکل کم آبی و استفاده بهینه از آب های موجود، استفاده از روش های نوین آبیاری کشاورزی همچون آبیاری تحت فشار ضرورت می یابد.
یکی از روش های آبیاری تحت فشار، استفاده از سیستم آبیاری قطره ای می باشد. استفاده از سیستم آبیاری قطره ای و استفاده از قطره چکان ها کمک بسیار زیادی در مصرف آب و میزان بازده آن دارد. قطره چکان ها مهم ترین و پرکابردترین قسمت سیستم آبیاری قطره ای هستند که خروج آب از سیستم و رسیدن آن به صورت قطره قطره به پای گیاه توسط قطره چکان صورت می گیرد.
انواع قطره چکان
قطره چکان ها از لحاظ مکانیسم کارکرد به 2 دسته ی کله تقسیم می گردند:
قطره چکان تنظیم شونده
قطره چکان تنظیم شونده یا PC با تغییر فشار آب، دبی خروجی را ثابت نگه داشته و به طور خودکار مسیر جریان آب را نیز تمیز نگه می دارد، به همین دلیل به این دسته از قطره چکان خودشوینده نیز می گویند.
قطره چکان نرمال
قطره چکان نرمال با تغییر فشار (فشاری که در اثر پستی و بلندی ها و یا شیب زمین ایجاد می شود) دبی خروجی آن تغییر و میزان آب دهی آن ها عوض می گردد. به همین دلیل این دسته از قطره چکان ها برای زمین های شیب دار و آبیاری مناطق وسیع مناسب نیستند.
مزیت ها و ویژگی های قطره چکان های PC نسبت به نرمال
دبی یا آب دهی قطره چکان
دبی یا آب دهی قطره چکان ها متفاوت بوده و معمولا دبی های 2، 4، 6، 8، 12 و 24 لیتر بر ساعت رایج بوده و مورد استفاده قرار می گیرند. ولی گاهی شرکت سازنده قطره چکان را به نحوی طراحی و تولید می نماید که دارای چند خروجی باشد و معمولا یک خروجی را باز نگه داشته و بقیه خروجی ها را مسدود می نماید.
مزیت اصلی این نوع قطره چکان ها برای زمانی است که نهال ها رشد نموده و تبدیل به درخت می شوند و نیاز آبی آن ها افزایش می یابد. در این زمان کشاورز می تواند با یک انبردست خروجی های دیگر قطره چکان را باز نموده و میزان آبدهی آن را افزایش دهد تا میزان آب لازم برای گیاه فراهم شود، همچنین این موضوع باعث کاهش چشمگیر هزینه ها می شود.
در قطره چکان نرمال سرعت حرکت آب در لوله پیوسته و کند می باشد به قدری که توانایی تمیز کردن و شستن ذرات ریز و معلق در مسیر جریان را ندارد، به همین دلیل این دسته از قطره چکان ها معروف به قطره چکان های نرمال یا غیرخوشوینده می باشد، ولی در قطره چکان های PC برعکس این امر اتفاق افتاده و آب به صورت مقطع خارج می گردد.
نکات مهم در خرید قطره چکان
اگر زمین شیب دار است و دارای پستی و بلندی می باشد، توصیه می شود از قطره چکان های PC یا تنظیم فشار و دبی ثابت استفاده شود، اما در صورتی که زمین صاف و مسطح است چندان تفاوتی نمی کند که از قطره چکان نرمال یا PC استفاده شود.اگر می خواهید قطره چکان را برای آبیاری قطره ای تراس یا باغچه ای کوچک استفاده کنید انتخاب نوع PC یا نرمال چندان تفاوتی ندارد.
اگر سرمایه ای که در اختیار دارید به اندازه کافی است و قیمت قطره چکان با بودجه شما همخوانی کامل دارد، بهتر است خرید قطره چکان PC را در اولویت قرار دهید. به آن خاطر که این دسته از قطره چکان های یکنواختی آبیاری بیشتر و کیفیت بالاتری را در حین عملیات آبیاری ارائه می دهند، اما قیمت قطره چکان PC از نرمال بیشتر است.