همان طور که برای فشرده سازی خاک آن را به کمک کمپکتور می کوبیم، برای از بین بردن حفره ها، سوراخ ها و خلل و فرج موجود در بتن باید با استفاده از موتور ویبراتور در آن ارتعاش ایجاد کنیم و آن را بلرزانیم تا موجب نشستن دانه ها بر روی یکدیگر و از بین رفتن خلل و فرج و فضاهای خالی در بین بتن و در حقیقت فشرده سازی بتن شود. جهت این امر از شیلنگ ویبراتورها استفاده می کنند.
متداولترین و رایج ترین نوع شیلنگ ویبراتورها، شیلنگ ویبراتورهای مکانیکی بوده که نیرو محرکه این نوع از شیلنگ ویبراتورها از موتور ویبراتور تامین می گردد. موتور ویبراتورها حرکت دورانی به شیلنگ ویبراتور انتقال داده و شیلنگ با استفاده از قسمتی به نام پوکر این حرکت دورانی به حرکت ارتعاشی و ضربه تبدیل می کند.
ویژگی های یک موتور ویبراتور مناسب
نحوه انتخاب نوع ویبراتور مناسب
نحوه انتخاب نوع ویبراتور مناسب به عوامل زیر بستگی دارد:
کاربردهای موتور ویبراتور
نکات حائز اهمیت در به کار بردن ویبراتورها
1- نوع ویبراتور را بر اساس ابعاد سازه ای که می خواهید ارتعاش دهید انتخاب کنید، همچنین فاصله بین آرماتورها و میزان روان بودن ساختار اهمیت دارد، توصیه می گردد همیشه یک ویبراتور اضافی در محل کار داشته باشید.
2- قبل از شروع کار مطمئن شوید که ویبراتور بتن در وضیعت مناسب بوده و به درستی کار می کند. از ابزارهای ایمنی و محافظ ها استفاده نمایید.
3- بتن را در مقادیر متناسب بریزید و از ریختن ارتفاع های زیاد جلوگیری کنید، سعی کنید بتن را تقسیم بندی شده و به صورت لایه لایه بریزید، ضخامت هر لایه باید کمتر از 50 سانتیمتر باشد. مقدار توصیه شده بین 30 تا 50 سانتیمتر می باشد.سر ویبراتور باید در فواصل منظم داخل بتن گردد که این فاصله 8 تا10 برابر بزرگ تر از قطر پوکر است به صورتی که مناطقی که در آن ها ویبراتورها وارد نمی شود همپوشانی گردند.
4- ویبراتور را به صورت عمودی در داخل بتن وارد کرده و به هیچ وجه در جهت افقی آن را حرکت ندهید. همچنین از ویبراتورهایی که نیروهای افقی وارد می کنند استفاده نکنید. برای رسیدن به فشرده سازی مطلوب بتن، ویبراتور را 10 سانتیمتر در لایه پیشین قرار دهید تا ضریب اطمینان خوبی به دست آورید.
زمان قرارگیری ویبراتور در لایه های مختلف نباید زیاد باشد تا از جداشدگی دانه ها در بتن جلوگیری گردد. همچنین در زمان قرار دادن ویبراتور در بتن آن را هل نداده و به آن نیرو و فشار وارد نکنید زیرا ممکن است باعث گیر کردن در آرماتورها گردد.
5- زمان ارتعاش در هر نقطه بستگی به نوع بتن، سایز ویبراتور و فاکتورهای دیگر دارد. زمان برای غوطه وری بین 5 تا 15 ثانیه در هر نقطه می باشد، همچنین این زمان برای یک حجم رقیق کوتاه تر است و لرزش بیش از حد باعث جدا شدن دانه ها می گردد. بسیاری از نقص های به وجود آمده در بتن به دلیل ارتعاش به صورت غیراصولی و با عجله زیاد است.
6- ویبراتور را در داخل آرماتورهای فشار ندهید و به آن نیرو وارد نکنید، همچنین ویبراتور را در فاصله حداقل 7 سانتی متری از دیوارها نگه دارید.
7- همیشه پوکر را به صورت عمودی با حرکات به سمت بالا و پایین از داخل بتن در بیاورید تا فضای خالی جای شیلنگ در بتن را دوباره پر کنید. تا زمانی که ارتعاش را به طور کامل متوقف نکرده اید سوئیچ را خاموش نکنید. سرعت تخلیه حدود 8 سانتی متر در ثانیه است هنگامی که لرزاننده در حال خروج از بتن است برای جلوگیری از ارتعاش در سطح به سرعت آن را بیرون بکشید.
8- ویبراتور بتن به صورت روشن را به مدت زمانی طولانی بیرون از سطح بتن قرار ندهید، اگر قرار است با آن کار نکنید دستگاه را متوقف کنید.
9- بتن باید به دقت آماده شود تا از نظر مقاومت و استحکام به بهترین حالت برسد.