دستگاه عرق گیری یکی از پرکاربردترین ماشین آلات صنایع غذایی است که نگهداری از آن در کارگاه های تولیدی انواع عرقیجات بسیار مهم است. به علت داخلی بودن طراحی و ساخت دستگاه گلاب گیری یا عرق گیری، نگهداری از آن یکی از مهم ترین کارهایی است که باید توسط صاحبان صنایع انجام شود.
به دلیل وجود گیاهان دارویی و گل های مختلف در سراسر کشور ایران، کارخانه ها و کارگاه های تولیدی عرقیجات زیادی در سراسر کشور دایر شده اند. این کارخانه ها از دستگاه های گلاب گیری یا عرق گیری برای به دست آوردن محصولات نهایی خود استفاده می کنند.
انواع دستگاه عرق گیری
به طور کلی در صنایع غذایی دستگاه تقطیر عرقیات گیاهی معمولا با توجه به میزان تولید و همچنین نوع انرژی مصرفی خود دسته بندی می شود.به طور کلی این دستگاه های عرق گیری از نظر توان تولیدی به دو دسته دستگاه های تقطیر خانگی و دستگاه های تقطیر صنعتی تقسیم می شوند.
دستگاه عرق گیری خانگی در ظرفیت های کمی کار می کند و خروجی های مناسبی نیز دارند. خانم های خانه دار و یا کارگاه های کوچک از دستگاه عرق گیری خانگیبرای تولیدات خود استفاده می کنند.دستگاه عرق گیری صنعتی می تواند در ظرفیت های بالا به تولید عرقیات گیاهی بپردازند. از نظر توان مصرفی نیز دستگاه تقطیر عرقیات گیاهی به دو دسته زیر تقسیم می شوند:
دستگاه تقطیر عرقیات گازی
دستگاه تقطیر عرقیات گازی از گاز شهری برای ایجاد گرما و بخار کردن گیاهان استفاده می کنند.
دستگاه تقطیر عرقیات برقی
نگهداری دستگاه تقطیر عرقیات گیاهی برقی سخت تر از مدل های گازی است. این مدل ها از المنت های برقی برای گرم کردن مخزن استفاده می کنند و احتمال خرابی بیشتری نیز دارند.
قسمت های مختلف دستگاه تقطیر عرقیات گیاهی یا گلاب گیری
قسمت های مختلفی که در هنگام نگهداری دستگاه تقطیر عرقیات گیاهی همواره باید به آن ها توجه نمایید، عبارتند از:
مخزن اصلی
مخزن اصلی محل اصلی دستگاه عرق گیری به شمار می رود. در این بخش گیاهان به همراه آب ریخته می شوند و گرمای دستگاه نیز به همین بخش وارد می شود. مخزن اصلی باید کاملا بدون مشکل باشد و بتواند تمامی گرما و بخارهای موجود دستگاه گلاب گیری را نیز در خود نگهدارد. نگهداری دستگاه تقطیر عرقیات گیاهی به حد زیادی به مخزن اصلی مربوط می شود و باید از سلامت آن اطمینان حاصل شود.
لوله های تقطیر
پس از گرم شدن و به بخار تبدیل شدن گیاه، عرق موجود وارد لوله های تقطیر مسی می شود تا با سرد شدن عرق به دست آمده را به مخزن ذخیره برسانند. نگهداری دستگاه عرق گیری شامل مراقبت از این لوله ها و بررسی عمل درست آن ها نیز می شود.
موتور گرمایی دستگاه
نگهداری دستگاه تقطیر عرقیات گیاهی تا میزان زیادی به موتور گرمایی دستگاه وابسته است. چه المنت برقی و چه شعله های گاز استفاده شده در دستگاه باید به شکل مرتب مورد بررسی قرار گیرند، زیرا عملکرد نادرست آن ها ممکن است موجب از دست رفتن یک مخزن کامل از گیاه شود و حتی به دستگاه نیز آسیب وارد کند.
مخزن ذخیره عرقیات
آخرین مرحله وارد شدن عرق آماده به مخزن ذخیره سازی برای خنک شدن است. بررسی مخزن ذخیره عرقیات برای پاکیزگی و عدم وجود شکستگی و ترک یکی دیگر از مراحل نگهداری دستگاه تقطیر عرقیات گیاهی است.
نکاتی در خصوص نگهداری دستگاه عرق گیری
در همه حال دستگاه تقطیر را پس از استفاده مورد شستشوی کامل قرار دهید. حتی اگر می خواهید از همان گیاه قبلی دوباره عرق بکشید، باز هم دستگاه عرق گیری را پس از استفاده کامل بشویید. شستشوی دستگاه موجب از بین رفتن ناخالصی ها و آلودگی ها می شود و کیفیت کار های بعدی شما را افزایش می دهد.
یکی از نکات اساسی در نگهداری دستگاه تقطیر عرقیات گیاهی، بررسی دائمی دستگاه است. دستگاه گلاب گیری و عملکرد آن را باید به شکل پیوسته مورد نظارت قرار دهید. این دستگاه ها به دلیل جنس مخزن و لوله های خود بسیار حساس هستند و در صورتی که دچار مشکل شوند، ممکن است دیگر نتوانید از دستگاه استفاده کنید.
در طول عمل عرق گیری حتما نحوه کار دستگاه تقطیر عرقیات و همچنین محصول نهایی را ارزیابی کنید تا از صحت کار دستگاه آگاه شوید.از افراد حرفه ای و متخصص برای نگهداری دستگاه تقطیر عرقیات گیاهی استفاده کنید. افراد آگاه با این دستگاه ها می توانند بررسی های مدت دار را به شکل کامل و حرفه ای انجام دهند.