سهم تجاری خرنوب ترکیه

سهم تجاری خرنوب ترکیه و مقایسه آن با کشورهای دیگر:
محصول خرنوب ترکیه به عنوان یکی از منابع درآمد آن به شمار می رود که در شش استان آن کشت و تولید می شود. تجارت خرنوب و تولید آن در شش منطقه مرسین، آنتالیا، آدانا، موغلا، عثمانیه و بوردور رونق دارد. علاوه بر این، مناطق روستایی قاضی پاشا و گلپینار بهترین و ایده آل ترین شرایط را برای کشت و تولید این محصول کشاورزی دارند.

کشت درخت خرنوب:
خرنوب جایگاه ویژه ای بین محصولات کشاورزی جنگلی دارد و در دو منطقه قاضی پاشا و گلپینار تجارت و ارزش اقتصادی بالایی دارد. درخت خرنوب به عنوان درختی مقاوم در برابر آتش سوزی شناخته می شود و با این اوصاف، درخت آن برای جلوگیری از آتش سوزی و محافظت سایر درختان جنگل کشت می شود.

تاجران حاضر در قاضی پاشا که به تجارت خرنوب مشغول هستند، مایلند تا هم از تجارت آن سودی به دست آورند و هم از مقاومت آن در برابر شرایط محیطی مختلف استفاده ببرند.

میزان تولید خرنوب در کشورهای مختلف:
کاهش تولید خرنوب در بازار جهانی که در کشورهایی مانند اسپانیا به وجود آمده است، منجر به ایجاد فرصت‌‌ های عالی برای سایر کشورها شده است.

ترکیه سهم تجاری و تولید خود را در مورد این محصول از سال 2000 میلادی افزایش داده است تا خود را در بازار رقابت نشان دهد. باید اشاره کرد، قیمت خرنوب براساس کیفیت آن شناخته می شود و این محصول کشاورزی به صورت های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد.

ترکیه با تولید بیشتر در سال های اخیر، سهم تجارت خرنوب بیشتری را به دست آورده است و تلاش ها در این کشور برای افزایش بازدهی و کیفیت محصول نهایی است.

شرایط کشت درخت خرنوب در ترکیه:
خرنوب از جمله با قدمت ترین درختان جنگلی است که از خانواده درختان Fabaceae به شمار می رود. این درخت بومی مناطق مدیترانه است و رشد عالی آن در این مناطق است.

در حقیقت، شرایط آب و هوایی مناطق مدیترانه منجر به رشد مناسب و محصول دهی خوب آن می شود. مناطق دیگری در دیگر نقاط جهان وجود دارند که شرایط آب و هوایی آن مشابه مدیترانه است و در نتیجه درخت خرنوب در آن رشد می کند. این مناطق شامل جنوب آفریقا، مرکز شیلی و منطقه Perth در استرالیای غربی هستند.

در کشور ترکیه تولید و تجارت خرنوب در مناطق مختلفی رواج دارد و این محصول با نام های دیگری نیز شناخته می شود که می توان بوینوز و یابان بالی را نام برد.

تولید و تجارت خرنوب در کشور ترکیه:
در حقیقت، رشد درخت خرنوب در ترکیه به صورت طبیعی است چرا که شرایط طبیعی آن مهیا است. کشت و رشد این درخت در مناطق مختلف منجر به جلوگیری از فرسایش خاک نیز می شود و درختان آن در مناطق مختلف جنگلی به صورت وسیع یا در حجم کم کشت شده اند.

براساس آمار سازمان جهانی FOA، سهم درختان خرنوب که میوه دهی دارند در مقایسه با درختان بدون میوه خرنوب مقدار 88 درصد در بین سال های 1999 تا 2009 بوده است. این مقدار در سال 2011 به 75 درصد کاهش پیدا کرده است و سال 2017 سهم آن به حداکثر مقدار خود یعنی 90 درصد رسیده است.

تعداد درختان این محصول که دلیل اصلی تأثیرگذار بر قیمت و تجارت خرنوب هستند در سال 2007 به کمترین میزان خود رسیده و پس از آن با افزایش روبرو شده است. این افزایش درختان می تواند در نتیجه برنامه های اقدام شده کشاورزی برای افزایش درختان خرنوب از طرف وزارت کشاورزی باشد. براساس این برنامه تعداد 14 هزار درخت جدید در آدانا، 5.1 هزار درخت خرنوب در مرسین، 5 هزار درخت در آنتالیا و 700 درخت در موغلا کشت شد.

همچنین، برخلاف این که از درختان کشت شده در قهرمان ماراش ترکیه انتظار برداشت محصول نمی رفت اما در این منطقه نیز 1800 درخت جدید کشت شد. مقدار 70 درصد از خرنوب ترکیه از درختان جنگلی به دست می آید و مناطق جنگلی سهم تجارت خرنوب عالی در ترکیه دارند.

در سال 2017 مقدار 15.016 هزار تن خرنوب از 335.687 هزار درخت آن برداشت شد. بازدهی کشت در این سال 45 کیلوگرم به ازای هر درخت خرنوب بود.

تولید این کشور برخلاف کاهش تولید جهانی، در سال 2016 به 13.405 هزار تن و در سال 2017 به 15.016 هزار تن افزایش پیدا کرده است که این افزایش تولید نتیجه کشت درختان جدید در این کشور است.

مناطق تحت کشت در کشور ترکیه:
تفکیک میزان تولید محصول و سهم تجارت خرنوب در مناطق مختلف به صورت ریز، کاری دشوار است اما می توان سهم بعضی از استان های ترکیه را به صورت آماری بیان کرد.

با توجه به مناطق تحت کشت خرنوب ترکیه می توان گفت، مساحت تحت کشت این کشور زیاد نیست و ظرفیت های تولید صادرات خرنوب این کشور بسیار بیشتر از این ها است.

استان های مرسین، آنتالیا، آدانا، موغلا، عثمانیه و بوردور بیشترین سهم تولید را در ترکیه دارند و براساس آمار سال 2017، مرسین تولید 6.63 هزار تن، آنتالیا 5.21 هزار تن، آدانا 2.04 هزار تن، موغلا 0.92 هزار تن، عثمانیه 0.16 هزار تن و بوردور 0.06 هزار تن داشته اند که در این بین، سهم حداکثری تولید و تجارت خرنوب با 44 درصد در دست مرسین است.

9 ناحیه استان مرسین سهم تجاری خوبی از خرنوب دارند و در بین آن ها سیلیفکه و ترسوس بیشترین مقدار درختان کشت شده را دارند.

تولید جهانی خرنوب:
درخت خرنوب تنها در بعضی از مناطق جهان با شرایط محیطی خاص رشد می کند که می توان کشورهای اسپانیا، ایتالیا، مراکش، پرتغال، یونان، ترکیه، قبرس، مالت، مکزیک، آمریکا، استرالیا و آفریقای جنوبی را نام برد. اگر چه اسپانیا بزرگ ترین مساحت تحت کشت خرنوب جهان در سال های پیشین را داشته است اما اکنون پرتغال و ایتالیا سهم کشت بیشتری دارند.

می توان گفت تا سال 2016، کشورهای پرتغال، ایتالیا، اسپانیا، مراکش و ترکیه به ترتیب سهم بیشتری در تولید جهانی و تجارت خرنوب داشته اند. در این سال، پرتغال تولید 40 هزار تن، ایتالیا تولید 29 هزار تن، اسپانیا تولید 26 هزار تن، مراکش تولید 22 هزار تن و ترکیه تولید 13 هزار تن داشته است.

پس از این کشورها یونان با 12 هزار تن در رده بعدی قرار گرفته است. براساس آمار FOA، تولید جهانی خرنوب در سال های قبل با کاهش زیادی روبرو شده است و می توان دلیل آن را کاهش قیمت آن و افزایش صنعت توریستی در مناطق تحت کشت دانست.

با رشد صنعت توریستی در سواحل مدیترانه، کشاورزان دیگر میل زیادی به کشت بیشتر و تجارت خرنوب ندارند و مناطق تحت کشت به جاده و ساختمان تبدیل شده است.