دستگاه بسته بندی حجمی از جمله دستگاههای بسته بندی پرکاربرد در صنایع مختلف همچون صنایع بسته بندی و دارویی و... به شمار می رود. استفاده از این نوع ماشین آلات پرکن به علت بالا رفتن سرعت تولید و کمک به بستهبندی بهتر در حال گسترش است.
همانگونه که از نام دستگاه برمیآید عملکرد آن بر اساس حجم محصولات است نه وزن آنها. در این دستگاهها، پیمانه (Cup) هایی تعبیهشده است که قابلیت تنظیم دارند. پس از وزنکشی محصول و انتقال آن به درون پیمانه و سپس تنظیم آن، دستگاه محصولات را برمبنای حجم آن بستهبندی میکند.
نحوه عملکرد دستگاه بسته بندی حجمی
اولین مرحله در فرایند بستهبندی حجمی وزن کردن محصول موردنظر است زیرا باید تعیین شود که بر فرض یک کیلوگرم از محصول چه حجمی را اشغال خواهد کرد. سپس اپراتور با توجه به حجم برآورد شده اقدام به تنظیم پیمانههای دستگاه مینماید. عملکرد اصلی این دستگاه در جداسازی محصولات به میزان حجم تعیینشده توسط اپراتور است که این امکان به لطف وجود ابزاری بنام پیمانه با سرعت بالایی انجام میگیرد.
در دستگاه بستهبندی حجمی محصول موردنظر بهوسیله نوار نقاله یا دستگاهبالابر و یا سایر شیوه ها و اغلب در اوزان 10 تا 20 کیلوگرمی به درون مخزن دستگاه منتقل میشود. در مرحله بعد مواد وارد پیمانهها میشوند.اغلب با مفهوم پیمانهها در آشپزی آشنا هستند که برای توزین مقدار مشخصی از مواد موردنیاز از آن ها استفاده میشود که موجب افزایش سرعت و راحتی بیشتر میگردد.
اگرچه شاید شکل ظاهری پیمانهها در صنعت بستهبندی متفاوت با آشپزی باشد اما درواقع کارکرد آنها به یک صورت است. پیمانهها از ابزارهای اندازهگیری برمبنای حجم هستند و برای سنجش وزن کارایی ندارند و اغلب هدف از بهکارگیری آنها سادهتر شدن ونیز افزایش سرعت اندازهگیری مقادیر زیادی از مواد است. این پیمانهها توسط اپراتور دستگاه در اندازه موردنظر تنظیم شدهاند و پس از ورود مواد به درون آنها و تکمیل ظرفیت پیمانهها بر اساس حجم تعیینشده، در گام بعد وارد لفافهای بستهبندی می شوند و فرایند بستهبندی بهطور خودکار انجام میگردد.
یکی از بررسی تفاوت های دستگاه پرکن توزینی و بسته بندی حجمی در شیوه سنجش و تفکیک مواد قبل از بستهبندی است. بدینصورت که دستگاههای پرکن وزنی، محصولات را پس از وزنکشی و بر اساس اوزان تعیینشده وارد پاکت کرده و بستهبندی میشوند.
دستگاه بستهبندی حجمی بر اساس نوع دستگاه و تنظیمات اعمالشده، معمولا قادر است در محدوده وزنی از 50 گرم الی 200 گرم محصولات موردنظر را بستهبندی نماید. دستگاه بستهبندی حجمی اغلب در قسمت دوخت مجهز به سیستم کنترل چشمی است که در صورت بروز هرگونه مشکلی، روال کار بهصورت خودکار متوقف میگردد.
بهطورکلی در دستگاه پرکن حجمی و پودری هرچه دانههای مواد کوچکتر باشد درصد خطای وزنی کمتر خواهد بود و هرچه این دانهها درشتتر باشد، درصد خطای وزنی در فرآیند بستهبندی افزایش خواهد یافت.