هولوگرام تصویری است دو یا 3 بعدی که به وسیله لیزر بر روی سطح فیلم حک می شود. ابداع کننده هولوگرام شخصی بود به نام Gabor و هم او بود که این نام را با تلفیق دو واژه یونانی Holos به معنی تمام و کامل و gramma به معنی پیغام، خلق کرد. به فرآیند تولید هولوگرام، هولوگرافی می گویند. اطلاعات ثبت شده بر روی قطعات هولوگرام معمولا شامل اندازه، شکل و وجوه تمایز شیء مورد نظر می باشد.
این اطلاعات به وسیله اشکال در هم پیچیده ای که فقط به وسیله میکروسکوپ قابل تشخیص می باشند، ثبت می شود و برای این منظور از لیزر استفاده می شود. استفاده از لیزر به این دلیل است که لیزر تنها یک رنگ می باشد و قادر است اطلاعات ثبتی را در عمق مناسبی از فیلم حک نماید و همیشه قابل تشخیص باشد.
در حقیقت برای حک اطلاعات به این صورت، نیازمند اشعه ای یکپارچه هستیم که این خصوصیت فقط در لیزر یافت می شود. هولوگرام این قابلیت را دارد که یک تصویر 3 بعدی واقعی از شیء را بر روی فیلم به صورتی ایجاد کند که هم به صورت نرمال و هم با قرار دادن تحت امواج نور قابل مشاهده باشد. برای شخص بیننده، تصویر به صورت مجازی غیر قابل تشخیص از زمینه می باشد.
هولوگرام ها در انواع گوناگون و به روش های مختلفی تولید می شوند و تولید هر نوع از آنها نیازمند روشی خاص است. برخی هولوگرام ها فقط با استفاده از اشعه لیزر قابل مشاهده اند و برخی دیگر در نور عادی نیز قابل رویت می باشند. برخی از انواع هولوگرام ها تصاویر متحرک مجازی به نمایش می گذارند و برخی دیگر با تغییر جهت تابش نور، تصویری جدید را نشان می دهند. هولوگرام ها می توانند کاملا رنگی باشند و یا با تغییر جهت تابش نور رنگ خود را تغییر دهند.
انواع فیلم های صنایع بسته بندی / ویژگی هولوگرام ها:
1- حساسیت به لرزش
ثبت اطلاعات بر روی هولوگرام ها به این ترتیب است که اطلاعات مربوط به هر بخش با یک طول موج خاص بر روی فیلم پیاده می شود و به همین دلیل نسبت به هر نوع لرزشی حساس می باشد و تصویر ارائه شده را تغییر می دهد. به صورت عادی هر صفحه فیلم هولوگرام باید قابلیت پذیرش طول موج در غشاء 650 نانومتر را داشته باشد.
2-قابلیت تقسیم پذیری
هر صفحه کامل هولوگرام قابل تقسیم به بخش های کوچک تر با حفظ تمامی اطلاعات می باشد. به این دلیل که یک موج کلی، تصویری از شیء را به صورت ریز در تمامی سطح فیلم حک می نماید. بنابراین با نگاه کردن به یک بخش از هولوگرام می توان یک تصویر کامل از تمامی سطح را داشت.
موارد استفاده از هولوگرام: