بدون شک پلتفرم های مالی غیرمتمرکز و توکن های دیفای، محرک اصلی بازار ارزهای دیجیتال در سال 2020 بوده اند. در این سال، بیت کوین بیش از 200 درصد و اتریوم بیشتر از 380 درصد افزایش قیمت داشته اند. اما بعضی از توکن های Defi با افزایش قیمت های بسیار بیشتر، از این اعداد پیشی گرفتند. بسیاری از توکن های مرتبط با دیفای که امروزه با آنها سر و کار داریم، در ابتدای سال 2020 وجود نداشتند. فضای امور مالی غیرمتمرکز شاهد یک بیگ بنگ از پروتکل ها و توکن ها در یک دوره شش ماهه بود. بسیاری از این توکن ها، در شروع کار پامپ و دامپ آلت کوین ها در سال 2017 را تجربه کردند و بعضی دیگر نیز قاطعانه تر عمل کردند. در این مقاله، به معرفی بهترین توکن های دیفای در سال 2020 خواهیم پرداخت.
در ابتدای سال، تنها کسری از توکن های مرتبط با دیفای به صورت انگشت شمار معامله می شدند. هر پروتکل جدیدی، به توکن حاکمیتی خود نیاز دارد؛ بنابراین با شناخته تر شدن هر کدام از این پلتفرم ها، فارمرها به صورت دیوانه وار آنها را به دست می آوردند.
طبیعتا نهنگ ها و افراد درون سازمان که حجم بیشتری از توکن ها را در اختیار داشتند، از این بازار سود قابل توجهی کسب کردند؛ اما تریدرهایی که به دنبال کسب سود در کوتاه مدت بودند، غالبا دست خالی به خانه بازگشتند. از آنجا که افراد درون سازمان با بازگرداندن توکن های تازه توزیع شده به بازار سود هنگفتی کسب می کردند، برای دیگران، سرمایه گذاری در پروژه ها حتی با تنها چند ساعت تاخیر منجر به ضرر وحشتناکی می شد.
به هر حال اگر به ابتدای سال 2020 برگردیم، چند توکن برتر دیفای، با این قیمت ها معامله می شدند:
در خارج از محدوده 200 توکن برتر، توکن های BNT، GNO، RUNE، KAVA وجود داشتند. در رتبه های بسیار پایین تر لیست، جایی که ارزش بازار بسیار کم است نیز توکن MLN از پروتکل Melon با قیمت 2.90 دلار معامله می شد. این قیمت ها از وبسایت Coinmarketcap که متعلق به هفته اول سال 2020 است گرفته شده اند.
توکن هایی با بیش ترین بازدهی در بلندمدت
از میان توکن هایی که در ابتدای سال شناخته شده تر از بقیه بودند، تنها تعداد کمی از آنها افزایش های چشم گیری داشتند. از لحاظ ارزش کل قفل شده (TVL)، پروتکل میکر بالاترین میزان را تا اواسط ماه دسامبر (اواخر آذر) به مقدار 2.6 میلیارد دلار داشته است؛ این در حالی است که قیمت توکن MKR تا همان تاریخ، تنها 22 درصد افزایش پیدا کرده بود.
SNX توانست از توکن میکر بهتر عمل کند و با افزایش 360 درصدی تا 15 دسامبر (25 آذر)، به قیمت 5.20 دلار رسید. همچنین توکن LINK در یک سال توانست 650 درصد افزایش داشته باشد. قیمت ZRX دو برابر شد، REP رشد 70 درصدی و KNC نیز 330 درصد افزایش پیدا کردند؛ اما REN از همه آنها پیشی گرفت و با 725 درصد افزایش تا 15 دسامبر، به ارزش 0.30 دلار رسید.
Loopring نیز سال خوبی داشت و با افزایش 670 درصدی، به قیمت 0.17 رسید. توکن LEND متعلق به پلتفرم Aave در میانه راه به نام AAVE تغییر نام داد و میزان عرضه آن نیز صد برابر کاهش یافت؛ بنابراین قیمت این توکن با رشد 5000 درصدی مواجه شد و به مبلغ 85 دلار در ماه دسامبر رسید.
توکن BNT در سال 2020 روند قاطعانه ای داشت و 670 درصد افزایش پیدا کرد. GNO نیز 470 درصد ارزشمندتر شد و Melon که به تازگی نام خود را به Enzyme Finance تغییر داد، توانست با 960 درصد افزایش قیمت در توکن MLN، رقبای خود را جای بگذارد.
بازیگران جدید در صحنه امور مالی غیر متمرکز
اکثر توکن های دیفای در ماه های آگوست تا اکتبر سال 2020 (مرداد تا آبان) عرضه شدند و از میان آنها، بیشترشان روند پامپ و دامپ آلت کوین ها در سال 2017 و چرخه رونق و رکود ICOها را به نمایش گذاشتند. بعضی از این توکن های عرضه شده از سایر توکن ها بهتر عمل کردند. برای مقایسه عملکرد آنها به اطلاعات وبسایت پژوهشی Messari مراجعه کنید.
بازیگران جدید در صحنه امور مالی غیر متمرکز
Yearn Finance با معرفی روشی برای ساده کردن Yield Farming، یکی از خلاقانه ترین و موثرترین پلتفرم های دیفای در سال 2020 بود. بر اساس آمار موسسه Messari، توکن حاکمیتی بومی آن یعنی YFI، تا اواسط ماه دسامبر حدود 2، 350 درصد افزایش داشته است.
YFI به عنوان توکنی که از ابتدا هیچ ارزشی نداشت، توانست تا قیمتی که حتی بیت کوین هم هنوز به آن نرسیده است بالا برود. فومو (FOMO) و همچنین عرضه بسیار محدود این توکن، موجب شد که قیمت آن در اواسط تابستان به حدود 44، 000 دلار برسد. تا اواسط دسامبر، این توکن همچنان بیشتر از بیت کوین ارزش داشت. تعدادی از توکن هایی که در این زمان عرضه شدند، تحت تأثیر فوموی وحشتناک بازار توانستند خودی نشان دهند؛ اما از آن زمان به بعد در سراشیبی قرار گرفته اند.
از این بین، بعضی از توکن ها مانند UMA توانستند نجات پیدا کنند. این توکن در ماه ژوئن (خرداد) حدود 1.50 دلار ارزش داشت و سپس در یک روند صعودی، تا قیمت 25 دلار افزایش یافت و رفته رفته تا دسامبر، تا قیمت 9 دلار پایین آمد. پروتکل Cover نیز یکی دیگر از توکن های جدید دیفای در حوزه بیمه است، که از زمان عرضه تا امروز، حدود 260 درصد افزایش قیمت داشته است.
پامپ و دامپ توکن های دیفای در سال 2020
البته که تمام توکن های دیفای سودده نبوده اند. بسیاری از این توکن ها بعد از پامپ هایی که در زمان عرضه آنها به وجود آمد، هم اکنون بسیار پایین تر از قیمت اوج خود در حال معامله شدن هستند. SUSHI توکن حاکمیتی صرافی سوشی سواپ یکی از شناخته شده ترین این توکن هاست؛ بعد از عرضه اولیه این پروتکل در سپتامبر (شهریور)، ارزش هر توکن SUSHI تا 9 دلار بالا رفت. چند روز بعد چف نومی (Chef Nomi) مدیرعامل این پلتفرم، توکن های خود را فروخت و دو ماه بعد از آن، ارزش این توکن تا 95 درصد قیمت اوج خود سقوط کرد. با این حال در ماه دسامبر، هر SUSHI به قیمت 2.80 دلار، یعنی 30 درصد از بالاترین قیمت ثبت شده آن معامله می شد.
در اواخر سال 2020، توکن پلتفرم Yam Finance حدود 87 درصد پایین تر از قیمت اوج خود (50 دلار در اواسط تابستان) ارزش داشت. Curve Finance یکی دیگر از پلتفرم هایی است که توکن آن درگیر پامپ و دامپ شد؛ به این صورت که با شروع به کار پروتکل آن، توکن CRV تا قیمت 1.60 دلار اوج گرفت و چندی بعد سقوط کرد. در زمان نگارش این مقاله CRV با قیمت 0.75 دلار معامله می شود.
معرفی پلتفرم کرو فایننس و آموزش کامل کسب درآمد از این پروژه!
Swerve Finance نیز روندی مشابه را دنبال کرد. در زمان شروع به کار این پلتفرم با FOMO ایجاد شده در بازار توکن های دیفای، ارزش آن تا 7 دلار افزایش یافت و سپس به میزان 90 درصد کاهش یافت. داستان Pickle Finance نیز دقیقا همین است؛ هر واحد از توکن این پروتکل تا میزان 55 دلار بالا رفت و در سقوطی 70 درصدی تا اواسط دسامبر، به زیر 15 دلار رسید.
کامپوند، پیشتاز پلتفرم های ییلد فارمینگ نیز بعد از پامپ قیمت تا بالای 300 دلار، کاهش 50 درصدی را تجربه کرد. توکن حاکمیتی یونی سواپ نیز بعد از ایردراپ آن، تا 7 دلار بالا رفت و پس از آن حدود 45 درصد کاهش یافت. از دیگر توکن های ناکام دیفای در سال 2020، می توان از YFII، ADEL، BAL، MTA، SRM، APY، BZRX و CREAM نام برد.
برترین پروتکل های دیفای در سال 2020
آوه با عملکرد درخشان خود در افزایش 5000 درصدی قیمت توکن AAVE، مدال طلای بهترین دارایی سال 2020 را از آن خود می کند. شایان ذکر است که کاهش عرضه این توکن و مهاجرت از توکن اصلی آن با نام LEND (که در ابتدای سال به ارزش 0.016 دلار معامله می شد) در این بررسی لحاظ شده است.
توکن YFI متعلق به پلتفرم Yearn finance با افزایش 2، 350 درصدی در سال و رسیدن به قیمت 44، 000 دلار در کمتر از دو ماه بعد از عرضه اولیه اش، در جایگاه دوم قرار خواهد گرفت.
پروتکل مدیریت دارایی غیرمتمرکز Melon که اکنون با نام Enzyme Finance فعالیت می کند، در جایگاه سوم قرار دارد. بر اساس اطلاعات موسسه Messari که این تحقیقات را انجام داده است، توکن بومی MLN با افزایش 960 درصدی تا اواسط دسامبر به قیمت 32 دلار رسیده بود.
در گروه توکن هایی که بیش از 500 درصد افزایش قیمت داشته اند، LINK از پروتکل چین لینک، REN، LRC و GNO و همچنین BNT، توکن بومی Bancor قرار دارند.
جمع بندی
همانطور که در این بررسی مشخص شد، تمام توکن های دیفای آینده ی درخشانی نداشته اند. عرضه بیش از حد آنها در ماه های آگوست تا اکتبر، بازار را با توکن های حاکمیتی بدون ارزش برای پروژه های کپی شده، خسته کرد. این بازار به معنای واقعی به ضیافتی برای کسانی که از یک استخر نقدینگی به استخری دیگر برای کسب توکن های حاکمیت حمله می بردند، تبدیل شد. این افراد بعد از کسب توکن ها، به سرعت آنها را در بازار به فروش می رساندند. تمام اتفاقات بازار سال 2020 به وقایع سه سال قبل بسیار شباهت دارد. در آن زمان، فارغ از نیاز پروتکل، هر پروژه ای خود را ملزم به داشتن بلاک چین و توکن حاکمیت می کرد. همانطور که از آن زمان شاهد بودیم، تنها پروژه هایی موفق بوده اند که در دنیای دیفای عملکرد خوبی از خود نشان دهند.