اصلی ترین بیماری بوقلمون بومی کدامند و چطور درمان می شوند؟
آشنایی با انواع بیماری بوقلمون؛ تشخیص بیماری در مراحل اولیه قبل ازفراگیر شدن اون و شروع سریع درمان باعث کاهش شیوع بیماری های بوقلمون و مرگ و میر اونها میشه.
از رایج ترین بیماریهای بوقلمون بومی و صنعتی میشه به نیوکاسل، عفونت کیسه زرده، کریزای بوقلمون، آبله، آنفولانزا و غیره اشاره کرد که در ادامه نشانه ها و روش درمان اون ها کامل توضیح داده می شه.
لیست بیماریهایی که ممکنه بوقلمونمون بهش دچار بشه زیاده ولی در حالت کلی، برخی بیماریها بیش از بقیه، گزارش شدن.
برای تشخیص اینکه کدوم بیماری بوقلمون در منطقه مدنظر ما وجود داره باید از طریق دامپزشکی شهرستان، استعلام بگیریم و نسبت به اون استعلام، اقدام به واکسیناسیون کنیم.
عمده چالش هایی که در حین پرورش با اون مواجه میشین شامل:
درمان سرماخوردگی بوقلمون، راه های درمان اسهال بوقلمون، علت ورم صورت بوقلمون، بیماری چشمی بوقلمون و مواردی از این دست هستن.
اما اصلی ترین بیماریهای بوقلمون عبارتند از:
نیوکاسل، آنفولانزا، آبله، کریزای عفونی، کوکسیدیوز، تاول سینه، کانی بالیسم و عفونت کیسه زرده.ابتدا به معرفی این بیماریها پرداخته و سپس به معرفی سایر بیماریهای بوقلمون میپردازیم:
تیک نام بیماری:نیو کاسل
یکی از بیماری های بوقلمون که در آغاز علائم مشابه بیماری سرماخوردگی بوقلمون داره، بیماری نیوکاسل هست.
نشانیها:علائم تنفسی ٬نفس نفس زدن ٬ترشحات بینی و گاهی صدای خس خس ٬وجود زخم در روی غدد پیش معده.
علائم عصبی پس از چند روز ظاهر میشه نظیر پیچیدن گردن و سر ٬ فلجی پا و بالها. علائم گوارشی مانند اسهال ٬خونریزی روی غدد و پیش معده و اسهال سبز.
درمان: بهترین راه، پیشگیری هست. سویه های مختلف واکسن نیوکاسل موجوده که میشه استفاده کرد.
تیک نام بیماری: کوکسیدیوز (اسهال خونی)
نشانیها: اسهال٬کم اشتهایی ٬کم خونی ٬بیحالی ٬خواب آلودگی و گاهی نیز خون در مدفوع و خونریزی در روده مخصوصا ًدر ناحیه رکتوم مشاهده میشه. این بیماری انگلی در زمان پیشرفت مشاهده میشه.
درمان: بهترین راه استفاده از کوکسیدیو استات در جیره جوجه هاست که باید از هفته سوم تو جیره استفاده بشه. لازم به ذکره تو طول دوره پرورش بهتره از چند نوع کوکسیدیواستات استفاده بشه.
از آمپرولیوم٬سوفاکینوکسالین در درمان کوکوکسیدیوز استفاده میشه.اضافه کردن ویتامینهای AوK تو دان هم تو کاهش مرگ و میر در این نوع از بیماری های بوقلمون موثر هست.
تیک نام بیماری: کریزای بوقلمون ( علت ورم صورت بوقلمون)
نشانیها: خروج موکوئیدی شفاف از بینی و بیماری چشمی بوقلمون و ترشحات کف آلود چشم همراه با عطسه کردن ٬جیغ کشیدن و تکان دادن سر ٬ترشحات به مرور غلیظ میشن و باعث بهم چسبیدن پلکها میشن.
درمان: جهت پیشگیری از شیوع این نوع از بیماری های بوقلمون، باید در بین دو دوره جوجه ریزی سالن بدرستی ضد عفونی بشه.
در گله مبتلا، گرم کردن سالن و تهویه مطلوب بهمراه استفاده از جیره با کیفیت بالا و افزودن ویتامین و الکترولیت به آب در بعضی اوقات اسپری کردن تتراسیکلین میتونه موثر باشه.
تیک نام بیماری: کانیبالیسم
نشانیها: جوجه ها با نوک زدن به همدیگه ٬زخم و جراحت ایجاد می کنن و این مسئله گاهاً باعث مرگ و میر جوجه آسیب دیده میشه.
درمان: تنظیم صحیح جیره٬کاهش شدت نور و نوک چینی میتونه تو درمان این بیماری موثر باشه. لازم به ذکره جوجه های مجروح رو باید از گله جدا کرد و با اسپری حاوی آنتی بیوتیک محل زخم رو ضد عفونی کرد.
تیک نام بیماری:تاول سینه
نشانیها: ابتدا محل زخم به صورت آبسه ظاهر میشه و در نهایت به منطقه ای از بافت دلمه ای تبدیل میشه و باعث افت کیفیت لاشه میشه.
درمان: وجود بستر مناسب در سالن پرورش و جداکردن پرنده هایی که به علتی بیش از حد روی سینه مینشینن.
تیک نام بیماری: عفونت کیسه زرده
عفونت کیسه زده، یکی از بیماری های بوقلمون هست که برای جوجه های زیر یک هفته اتفاق میوفته و عامل بیشتر مرگ و میر در جوجه بوقلمون های تازه به دنیا اومده هست.
درمان: توسط آنتی بیوتیکهای وسیع الطیف. توصیه میشه بعد از ورود جوجه درمان با فلومکوئین شروع بشه.
بیماریهای فوق، از اصلیترین بیماریهاییه که ممکنه بوقلمون ما بهشون دچار بشه و باید از ابتدا، برای این موارد فکری کرد.
تیک نام بیماری: مایکو پلاسموز بوقلمون
نشانیها:جوجه های جوان نشانیهای خفیف تنفسی و گاهی سینوزیت ٬ بعضی اوقات پیخ خوردگی همراه با استئومیلیت و گاهی نیز اختلالاتی در پاها دیده میشه ٬بی اشتهایی شدید هم بروز میکنه.
درمان:تهیه جوجه از گله ای که عاری از این میکروب باشه بهترین راه هست ولی استفاده از لینکو مایسین یا جنتا مایسین میزان بروز تورم کیسه های هوایی رو کاهش میده و وزن رو افزایش میده.
تیک نام بیماری:سینوزیت عفونی؛ از پرضررترین بیماری های بوقلمون
یکی از پرضررترین بیماری های بوقلمون، سینوزیت عفونی هست. دوره این بیماری طولانی هست و هزینه های درمانی و تلفات گله زیاد هست.
نشانیها:ترشحات زرد تا خاکستری رنگ در اکثر ساختارهای دارای غشاء سینویال مخصوصاً در مفصل خرگوشی ٬لاغری و زمین گیر شدن و به وجود اومدن تاول در ناحیه سینه به دلیل نشستن زیاد.
درمان: تهیه جوجه از گله مادر عاری از بیماری. تترا سایکلین ها ٬لینکو مایسین٬ لینکواسیکتین ٬تایلوزین برای این بیماری تا حدی موثر هست.
تیک نام بیماری: سینوزیت عفونی
نشانیها:تورم یک یا هر دو سینه تحت حدقه ای ٬ترشحات زیاد بینی ٬ التهاب کیسه های هوایی ٬لاغری و کم شدن وزن بدن
درمان:تهیه جوجه از گله های مادر عاری از بیماری و جلوگیری استرس. تایلوزین و تتراسیکلین تا حدی موثر هست.
تیک نام بیماری: کلی باسیلوز
نشانیها: کیسه هایی هوایی ضخیم میشه و ترشحات پنیری شکل دیده میشه. اغلب همراه با اون پریکاردیت چسبنده ایجاد میشه. تشخیص با استفاده کشت میکروبی قطعی میشه.
درمان:رعایت بهداشت در گله و جلوگیری از استرس در پیشگیری موثر هست.کلرامفنیکل ٬فورازولیدون در درمان اون موثره ولی توصیه می شه کشت میکروبی و آنتی بیوگرام انجام بشه.
تیک نام بیماری: سانمونلوز
سانمونلوز از بیماری های بوقلمون هست که قابل انتقال به انسانه. استفاده زیاد از آنتی بیوتیک ها منجر به مقاومت این باکتری شده و به وسیله ی لاشه ی بوقلمون و یا از روش های دیگه به انسان انتقال پیدا می کنه.
نشانیها: بیماری عفونی قابل انتقال از طریق تخم هست. میزان ابتلا 4 تا 5 روز بعد از تولد افزایش پیدا می کنه ٬بی اشتهایی اسهال سفید چسبنده به اطراف مخرج٬ جمع شدن جوجه اطراف منبع حرارتی ٬جیک جیک کردن با صدای بلند ٬مشاهده میشه.
بعد از چند روز ممکنه پرنده هایی که تو ماشین جوجه کشی میکروب رو استنشاق کرده باشن ٬نشانیهای تنفسی رو بروز میدن.
ندولهای خاکستری تو ریه ٬کبد ٬قلب و دیواره روده دیده میشه. تو سطح مخاطی روده باریک پلاکتهای سفید به وجود میاد. حالبها در اثر اورات اتساع پیدا می کنن.
درمان: بهترین راه تهیه جوجه از گله های مادر و کارخونه های جوجه کشی عاری از آلودگی هست.
تیک نام بیماری: آریزونوز (عفونت پاراکولون)
نشانیها: پژمردگی ٬اسهال٬ چسبیدن اسهال به مخرج٬عدم تعادل٬لرزش٬پیچش گردن و مرگ ومیر زیاد مشاهده میشه. عموماً تو سنین زیر 3 هفتگی دیده میشه. کبد زردرنگ ٬لکه لکه و بزرگ و ناحیه دوازدهه روده پرخون میشه. در اغلب موارد به کار بردن فورازولیدون تو جیره برای چند هفته اول زندگی مفیده.
تیک نام بیماری:آسپرژیلوز
نشانیها: آلودگی محیط جوجه کشی باعث ابتلاء جوجه های جوان به این بیماری میشه. تنگی نفس ٬تنفس با دهان باز (دهنک زدن)٬سیانوزو تنفس سریع از علائم اولیه این بیماری هست. اکثر پرنده های مبتلا بعد از اینکه پاهایشان گرفته میشه میمیرن.نشانه های اختلال سیستم عصبی مرکزی شامل عدم تعادل٬افتادن و فلجی مشاهده میشه.
معمولاً ندولهای زرد رنگی در ریه ها و کیسه های هوایی و نای دیده میشه. آسیت نیز بسیار مشاهده میشه.
درمان: درمان این نوع از بیماری های بوقلمون اقتصادی نیست و بهترین روش، پیشگیری هست٬ برای همین باید جوجه از گله های مادر و جوجه کشی های فاقد آلودگی تهیه شه. هنگام شستشو سالن از سولفات مس جهت ضد عفونی کردن سالن استفاده میشه ٬زیر آبخوریها یا دانخوریها خیس نباشه. از نیستاتین در درمان این بیماری استفاده میشه.
تیک نام بیماری: ریکتز
نشانیها: لنگش پرنده مبتلا٬استخوان نرمی ٬چمباتمه زدن جوجه بیمار مشاهده میشه.
درمان: ابتدا باید جیره اصلاح بشه و تعادل بین کلسیم و فسفر برقرار شه و میزان ویتامینd3 جیره کنترل بشه. در صورت ابتلا میشه بعد از انجام موارد بالا ٬به مدت دو هفته به جیره گله حدود سه برابر مقدار عادی ویتامین D3 اضافه کرد.
تیک نام بیماری: پروزیس
نشانیها: مفصل خرگوش پای مبتلا پهن و کمی بزرگ میشه. در مراحل پیشرفته معمولاً پا تو قسمت پایین مفصل خرگوشی از وضعیت عادی خود کاملاًبه طور جانبی منحرف میشه. تو کالبد گشایی معمولاًمشخص میشه که وترآشیل تو مفصل خرگوشی از محل خود خارج شده هست.
درمان: اضافه کردن مکملهای شامل منگنز ٬کولین و ویتامینهای B به جیره می تونه باعث جلوگیری از شیوع بیماری بشه.
تیک نام بیماری: آسیت
یکی دیگه از بیماری های بوقلمون، بیماری عفونی آسیت هست که از کم بودن نمک در غذای بوقلمون و نداشتن تهویه مناسب به وجود میاد.
نشانیها: جمع شدن مایع آسیتی، کاهش رنگ در محوطه سینه ای شکمی و بزرگ شدن قلب از علائم آسیت است.
درمان: جهت پیشگیری باید تهویه سالن رو مناسب کرد و به دمای سالن و مقدار نمک تو جیره توجه کرد.
بهترین راه درمان بیماری های بوقلمون، پیشگیری هست. قبل از درگیر شدن گله به انواع بیماری های بوقلمون بهتر هست با رعایت اصول بهداشتی و تهویه مناسب و انجام واکسیناسیون به موقع از بروز بیماری تا حد امکان جلوگیری کنیم.