همه چیز درباره غذای بوقلمون

جوجه ها، نیمچه ها و بوقلمون های مولد برای رشد و تولید و هر گونه فعالیت دیگر، نیاز به مواد غذایی دارند. دان بوقلمون عموماً باید شامل ترکیبات اصلی و مهمی برای حیات تمامی اعضاء زنده باشد. این مواد عبارت است از: پروتئین ها، هیدرات کربن (یا قند ها)، چربی ها، مواد معدنی، ویتامین ها، اسید های آمینه و آب. این ترکیبات مغذی به طور طبیعی در مواد غذایی مختلفی موجود بوده و همه با هم غذای بوقلمون را ساخته و در خلال عمل هضم آزاد می شوند.

متخصصین تغذیه طیور، مقدار این ترکیبات را در مواد غذایی مختلف مشخص نموده و حد مجاز مصرف آنها در دان بوقلمون را در مراحل مختلف زندگی بوقلمون معرفی می نمایند. با در اختیار داشتن اطلاعات فوق و آگاهی از قیمت های بازار و همچنین بهره گیری از جیره نویسی مدرن، می توان نسبت به توازن رژیم غذایی اقدام نموده و خوراکی که از نظر فنی و صرفه ی اقتصادی بهترین باشد تهیه نمود.

5 نکته مهم در انتخاب و خرید غذای بوقلمون
در شرایطی که پرورش دهنده غذای بوقلمون ها را به صورت آماده خریداری کند، ضروری است موارد زیر را بداند:

1- پروتئین خام در غذای بوقلمون
محتویات پروتئینی یک دان بوقلمون هیچ گاه نشانگر واقعی کیفیت و ارزش غذایی مطلق آن نیست. پروتئین ها متشکل از مواد آلی بسیار پیچیده ای هستند که از به هم پیوستن تعداد بسیار زیادی از واحد هایی بنام اسید های آمینه مختلف، تشکیل شده است. تعدادی از این واحد ها بنام اسید های آمینه ضروری، باید حتماً در رژیم غذایی بوقلمون ها وجود داشته باشند. زیرا پرندگان قادر به ساختن آنها نیستند. بنابر این کمبود اسید های آمینه ی ضروری (به ویژه لیزین و متیونین) می تواند دلیل افت تولید و یا تلفات بوقلمون باشد. با بالانس معقول و اصولی اسید های آمینه ضروری، استفاده و بکار گیری از بقیه ی اسید های آمینه نیز کاهش پیدا می کند.

2- ترکیبات فاقد ازت در دان بوقلمون ها
این ترکیبات شامل هیدراتهای کربن که منابع اصلی تولید انرژی جیره بوقلمون است، می باشد. تعدادی از هیدراتهای کربن نامحلول در آب (مانند سلولز، لیگنین و غیره) تشکیل دهنده ی فیبر خام جیره بوده و برای بوقلمون فاقد ارزش غذایی واقعی است.

3- چربی های خام موجود در تغذیه بوقلمون
چربی هم یکی ار منابع تولید انرژی است. این ماده باید با بهترین کیفیت به دان بوقلمون اضافه شود، در غیر این صورت ممکن است باعث خراب شدن جیره گردد.

4- کلسیم در دان بوقلمون
همان مواد معدنی است. مهم ترین آنها 13 ماده است که به صورت طبیعی در تمامی سلول های حیوانی وجود دارد. یکی از آنها کلسیم است که به صورت کربنات وجود داشته و اهمیت بسیار دارد. لازم به ذکر است که کلسیم همان ماده تشکیل دهنده ی پوسته ی تخم بوقلمون است بنابر این باید به اندازه ی کافی در جیره ی بوقلمون ها تخم گذار وجود داشته باشد. در صورت کمبود این ماده در دان بوقلمون، به طور طبیعی از استخوان های بوقلمون برای ساختن پوسته ی تخم بوقلمون جا بجا می شود در این صورت استخوان های حیوان به لحاظ کمبود کلسیم شکننده خواهد شد.

چنانچه برای بوقلمون های جوان و جوجه قصد جیره نویسی دارید توجه کنید که بوقلمون ها از پزندگان سنگین وزن و بزرگ اندام هستند، لذا توجه به رشد اسکلت بوقلمون کمک زیادی به راندمان تولید پرنده در آینده خواهد داشت.

لذا نقش کلسیم در دان بوقلمون بسیار با اهمیت بوده و همواره باید در جیره به همراه افزودنی هایی که باعث جذب بهتر کلسیم میش وند مانند ویتامین D3 و فسفر و … استفاده شوند.

از دیگر مواد معدنی مورد نیاز در دان بوقلمون نمک می باشد. مقدار مجاز استفاده از نمک در جیره ارتباط مستقیم با میزان شوری آب محل پرورش بوقلمون دارد. نمک به تعادل الکترولیتی بدن پرنده کمک می کند و مصرف بیش از اندازه موجب اسهال و بستر خیس و مسمومیت بوقلمون ها می شود.

5- ویتامین های موجود در غذای بوقلمون
تعداد ویتامین ها نیز زیاد است ولی وجود حداقل 13 نوع از آنها در جیره ی بوقلمون ضروری است. از مهم ترین آنها ویتامین های محلول در چربی A، B، E و گروه ویتامین های B و C را می توان نام برد.

تهیه دان بوقلمون مرغوب از کارخانه های مدرن و افراد متخصص
دان خوب یعنی خوراکی که ضمن داشتن ارزانترین قیمت ممکن، دارای کیفیتی مطلوب باشد. به گونه ای که با مصرف آن بهترین تولید نتیجه شود. پرورش دهنده ی بوقلمون می تواند دان آماده یا مواد خام و مواد تکمیل کننده را خریداری نماید. در مورد اول، نیاز به افزودن هیچ چیز دیگری نیست. ولی وقتی مواد خام خریداری می نماید باید آنها را با نسبت های مختلف بر اساس فرمول پیشنهادی خرد و مخلوط نماید. معمولاً مواد لازم و اصلی برای ساختن دان: دانه ی ذرت، سویا، سبوس، کربنات کلسیم و … می باشد.

دان بوقلمون به صورت آماده باید به وسیله ی برگه ای که نام و مشخصات و مقصد آن را مشخص کرده باشد همراهی شود. روی این برگه ترکیبات دان براساس مقدار (از بیشترین مقدار تا کمترین مقدار) نوشته شده است. همچنین تاریخ انجام آنالیز آزمایشگاهی و در صد پروتئین خام، چربی خام، فیبر خام، خاکستر، مواد فاقد ازت تماماً براساس درصد در ماده ی خشک، نیز آورده باشد.

همچنین مقدار رطوبت، مواد معدنی و ویتامین ها و همچنین مورد استفاده دان، (برای بوقلمون تخم گذار یا نیمچه یا …) جزو اطلاعاتی است که در برگه ی همراه دان بوقلمون باید قید گردد.

4 فاکتور مهم دان بوقلمون
1- مقدار انرژی: در شرایط طبیعی یک بوقلمون تخم گذار تا حد رفع نیاز انرژی خود خوراک مصرف می کند، لذا هر چقدر انرژی دان بیشتر باشد مصرف آن در روز کاهش می یابد.

2- رابطه ی مواد مغذی و انرژی: لازم است پرورش دهنده ی بوقلمون رابطه ی منطقی بین پروتئین (اسید های آمینه) ویتامین ها، مواد معدنی و انرژی یک جیره را شناخته تا بتواند تمامی نیاز بوقلمون ها را بر طرف نماید.

3- شکل و فرم دان: دان بوقلمون مطلوب برای نیمچه ها و بوقلمون های تخم گذار به صورت خرد شده است. فرم دانه ای یا پلت شده در ابتدا با مصرف زیاد همراه است ولی در ادامه مصرف آن کم شده و غیر اقتصادی می شود و در نتیجه هزینه ی تولید بالا می رود.

4- اشتها: بوقلمون ها حس چشایی ندارند. بنابراین بعضی از مود غذایی را به دلیل اندازه و قطر بر دیگری ترجیح می دهند. قطعات دان مخلوط شده باید یکنواخت باشد. نه خیلی ریز و نه خیلی درشت. بوقلمون ها طبیعتاً دان خوار می باشند، بعضی ها این پرنده را گیاه خوار می دانند چون توانایی بسیار خوبی در مصرف و هضم فیبر و علوفه دارد. این پرنده در ابتدا تمایل به پیدا کردن دانه های بزرگ تر دارد. اگر خوراک به صورت آردی کامل باشد به زحمت آن را مصرف می کند.

دان بوقلمون خانگی
چنانچه در خانه تعدادی بوقلمون نگهداری میکنید و برای تهیه غذای آن کمک می خواهید بهتر است بدانید بوقلمون ها به خوردن سبزی جات و علوفه ها علاقه مند هستند و می توانید از ضایعات سبزی ها و کاهو و… در کنار دان مخصوص طیور که در اکثر پرنده فروشی ها یافت می شود، استفاده کنید.

غذای جوجه بوقلمون
جوجه بوقلمون ها گوارش حساسی دارند و چنانچه به تغذیه آنها توجه نشود دچار تلفات خواهند شد. از شایع ترین علل مرگ و میر جوجه های بوقلمون کمبود چربی و خشکی دان بوده که باعث انسداد روده جوجه ها می شود.

دان بوقلمون در زمان جوجه کشی
دان بوقلمون های ماده قبل از شروع تخمگذاری و نرهای بالغ در زمان جفتگیری باید بدون تغییر های شوک آور و به طور کامل در اختیار پرنده قرارگیرد. هرگونه استرس غذایی می تواند میزان نطفه داری و جوجه درآوری بوقلمون ها را کاهش دهد و باعث اختلال در روند جوجه کشی بوقلمون شود. استفاده از محلول های مولتی ویتامین و ویتامین های AD3E در آب آشامیدنی بوقلمون در میزان هچ تأثیر بسیار مثبتی دارد.

نیازهای غذایی بوقلمون به همراه فرمول دان بوقلمون
وجود پروتئین در غذای بوقلمون
پروتئین مجموعه های مرکب و درشت ملکول ها یا پلیمر اسید آمینه است که با اتصالات پپتیدی به یکدیگر متصل اند.ارزش یک پروتئین در تغذیه به آرایش اسیدهای آمینه موجود در آن بستگی دارد. بدن حیوان قادر به ساختن تعدادی از اسیدهای آمینه نیست به این گروه ها اسید آمینه ضروری که شامل: فنیل آلانین، ایزولوسین، لیزین، لوسین، میتیونین، ترئونین، والین، تریپتوفان، آرژنین، گلایسین می باشد و اسید آمینه های که بدن قادر به تولید آن ها است را اسید آمینه غیرضروری که شامل: سیستین، تایروزین، اسیدگلوتامیک، اورنتین، آلانین، اسید آسپارتیک، سیترولین است که ارزش بیولوژیکی هر پروتئین وابسته به میزان اسید های آمینه ضروری آن می باشد.

کمبود شدید اسید های آمینه در جیره از جهتی می تواند سبب کاهش مصرف خوراک گردد زیرا از سنتز پروتئین که می تواند سبب افزایش مصرف خوراک گردد می کاهد. احتمالاً تأثیر اولیه عدم تعادل اسید های آمینه، بر روی مصرف خوراک می باشد و این کاهش مصرف خوراک است که سبب کاه ش رشد می گردد. تحقیقات اخیر نشان داده پرندگانی که با جیره های حاوی انرژی یکسان و سطوح پروتئین بیش از مقدار توصیه شده تغذیه شده اند مصرف خوراکی یکسانی دارند.

چربی ها و روغن ها در دان بوقلمون
چربی ها منبع فشرده انرژی هستند. مقدار انرژی حاصله از چربی ها حدود 2.5 برابر دانه ی غلات است. از چربی ها در جیره پرندگان اهلی برای تامین اسیدهای چرب ضروری استفاده می شود.

استفاده از چربی ها به ویژه چربی های حیوانی به علت این که باعث کپکی شدن جیره شده و به دلیل وجود اشکال به هنگام مخلوط کردن چربی با سایر موارد کاربرد چندانی ندارد. مقدار انرژی و ارزش غذایی چربی های گیاهی بیشتر از چربی های حیوانی است ولی جهت وجود مواد آنتی اکسیدان در چنین جیره هایی ضروری است.

برای مخلوط کردن چربی ها ابتدا باید آنها را ذوب کرده و سپس با فشار در مخلوط کن پاشید. هنگام مخلوط کردن چربی ها باید حرارت داخل مخلوط کن نیز افزایش یابد تا از دانه دانه شدن و کپکی شدن جیره جلوگیری شود. حداکثر 3 تا 4 درصد چربی را می توان با دیگر اجزای جیره مخلوط کرد.

مکمل های مواد معدنی غذای بوقلمون
احتیاجات پرنده به کلسیم، فسفر، سدیم و مواد معدنی کم مصرف با استفاده از مکمل های حاوی منابع متراکم این مواد مغذی تامین می گردد. جیره هایی که از مواد اولیه متداول تهیه می شود باید با مکمل هایی که این عناصر را تامین می کند کامل شود. از نظر کیفی، بوقلمون ها به 13 عنصر معدنی احتیاج دارند. مقدار نیاز به شش عنصر بیشتر است عبارتند از: کلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم، کلر، منیزیم.

هفت عنصر بعدی کم مصرف تر است: آهن، مس، منگنز، روی، ید، سلنیم و مولیبدن می باشد. کلسیم و فسفر در بسیاری از فعالیت ها دخالت دارند ولی پرنده بیشتر برای ساخت استخوان تقریباً 2 به 1 است، لازم است مواد غذایی دارای دو قسمت کلسیم و سه قسمت فسفر باشد. بوقلمون های مولد حدود 25/2 درصد کلسیم و 3/0 درصد فسفر قابل جذب در جیره نیاز دارند. مواد حاوی کلسیم و فسفر به قرار زیر است:

پودر استخوان

سنگ آهک

صدف یا گوش ماهی

نمک

ویتامین مناسب دان بوقلمون
بوقلمون ها احتیاجات نسبتاً زیادی به همه ی ویتامین ها دارند. نیاز به ویتامین ها فقط برای رشد و تولید نیست، بلکه میزان زیادی از این ویتامین ها را در بدن خود ذخیره می کنند و به همین دلیل است که گوشت بوقلمون یکی از غنی ترین منابع تامین ویتامین هاست.

جوجه بوقلمون توانایی کمی برای استفاده از بتا کاروتن جیره ی غذایی جهت ساخت ویتامین A دارد ولی بعد از سن معینی آنزیم های لازم برای بتا کاروتن به ویتامین A را در بدن تولید می کند. مطالعات اولیه نشان داده است که نیمچه های جوان بین 6000 تا 17000 واحد بین المللی (ppm) ویتامین A برای رشد طبیعی و جلوگیری از بروز علائم کمبود نیاز دارند.