چاپ سیلک روی پارچه
چاپ اسکرین یکی از روش های متداول برای حک کردن تصاویر و نقوش بر روی لباس و پارچه است که در آن نیز از توری با سوراخ های بسیار کوچک استفاده میشود. قاب توری، شابلون یا کلیشه نام دارد که درون یک قاب ثابت و تصویر مورد نظر روی این توری چاپ میشود. بخشهایی از تصویر که باید بی رنگ باقی بماند، به وسیله ماده مسدود کننده همچون موم پوشیده میشود.
مرکب چاپ یا رنگ را با فشار کاردک یا غلطک به سطح چاپ شونده منتقل کرده که این رنگ یا مرکب تنها از بخشهایی که مسدود نشده، عبور میکند و تصویر آن بر روی پارچه چاپ میشود. با این روش میتوان بر روی مواد مختلف چاپ های تک رنگ یا چند رنگ انجام داد. به واسطه روش چاپ سیلک میتوان روی انواع پارچه و لباس تصویر چاپ کرد.برای چاپ سیلک بر روی پارچه سه روش وجود دارد:
چاپ سیلک دستی
چاپ سیلک به دو شکل دستی و ماشینی انجام می شود. در چاپ دستی می توان از شابلون یا کلیشه چاپ استفاده کرده که در آن سه روش میز نور، قید نور و شابلون ساز انجام می شود. در روش چاپ سیلک ابتدا با یک لایه نازک شابلون یا قاب را تهیه می کنند و سپس لایه نازکی از لاک حساس دیازو را روی آن کشیده و با پرینت طرح درون دستگاه چاپ دستی قرار می دهند.دستگاه چاب سیلک طرح مورد نظر را روی توری حک می کند. با آماده شدن شابلون طرح، به دستگاه سیلک دستی نیازی نیست و سایر مراحل کاردک رنگ کشی، گذاشتن شابلون و جمع کردن سطح صاف به شکل دستی انجام می شود.
انواع چاپ سیلک دستی
چاپ سیلک دستی به دو روش کاربردی و هنری تقسیم بندی می شود. در روش کاربردی کاربر نقش اصلی را ایفا می کند و تمامی مراحل اعم از ساخت، آماده سازی لوحه چاپی، انتقال طرح و مراحل تکثیر را بر عهده می گیرد. در روش هنری چاپ سیلک دستی، مشتری هیچ نقشی در طرح ندارد و هنرمند از قبل کار خود را حاضر کرده است.
فرایند چاپ سیلک دستی
چاپ سیلک دستی به سه شکل انجام می شود که عبارت است از:
روش چاپ سیلک اولین بار در ژاپن انجام شد. در آن زمان پارچه های ابریشمی برای چاپ کاربرد داشت و به همین دلیل این روش به سیلک معروف شد. این روش هنوز هم در برخی نقاط جهان استفاده می شود زیرا هیچ روش چاپی نمی تواند به اندازه چاپ سیلک، مرکب را بر روی سطح منتقل کند و گاهی نیاز است تا چاپ با مقادیر زیادی از مرکب انجام شود. بنابراین چاپ سیلک جزء بهترینها انتخاب می باشد.
در سطوحی که زمینه کار آغشته به رنگ است و باید رنگ پوششی قوی روی کار اجرا شود از قبیل لیبل هایی که روی موتور سیکلت و امثال آن چسبانده می شود، می توان از روش چاپ سیلک دستی استفاده کرد. این روش در صنایع برای چسب اندود کردن مقاطعی از سطوح کاربرد دارد و گاهی نیز برای چسباندن مواد لاستیکی بر روی سطوح استفاده می شود.
سیلک اسکرین
چاپ سیلک اسکرین با نام دیگر «سری گرافی» شناخته شده است. این روش براساس تکثیر با استِنسیل صورت می گیرد که در آن از پارچه توری ظریف استفاده می شود چرا که در آن، سطح تکیه گاهی برای ورقه استنسیل قابل استفاده است. در این روش ورقه استنسیل را روی پارچه می چسبانند که بر روی کلافی محکم شده است.
برای چاپ سیلک باید از مرکب های با ویسکوزیته بالا استفاده شود که آن را با ابزاری با نام اسکویی جی بر سطح استنسیل پخش می کنند. مرکب از بخش های نفوذپذیر توری به سطح دیگری در زیر کلاف می رسد. با این کار می توان نقش مورد نظر را با رنگ های مختلف بر روی سطوح مستوی یا غیر مستوی چاپ نمود. تصویر چاپ شده با این اسلوب اغلب دارای لبه های تیز می باشد. هنرمندان برای ایجاد کارهای هنری و بدیع از این روش استفاده می کنند.
روش چاپ سیلک اسکرین در سال 1907 توسط سمیولئل سیمون، به منظور انجام کارهای تبلیغاتی مورد استفاده قرار گرفت. در حال حاضر این روش به شکل صنعتی انجام می شود. این تکنیک اغلب برای چاپ روی پارچه و البسه، کاغذ و مقوا، سرامیک، شیشه، چوب، فلز، اجسام و بسته های پلاستیکی (پلی پروپیلن و پلی اتیلین)، CD و DVD و … مورد استفاده قرار می گیرد.
روشی که در چاپ سیلک اسکرین استفاده می شود، به شکل تصویری و بصری است و به همین دلیل کارهای هنری و تبلیغاتی زیادی با استفاده از این روش صورت می گیرد. خمیر مایه و منبع الهام روش چاپ سیلک اسکرین، تکنیک های Graphic Design و تکنیک عکاسی است. در این روش عکاسی و گرافیک با یکدیگر امتزاج می یابد.روش چاپ سیلک اسکرین می تواند در منازل و به صورت خانگی انجام شود که هیچ محدودیتی در این زمینه ندارد و کار بخوبی انجام می شود.