تغذیه مناسب برای جوجه شترمرغ یک روزه و پروار بندی آن
پرورش شترمرغ از مرحله تولد جوجه ها تا سن کشتار و یا تخم گذاری مستلزم رعایت یک برنامه غذایی خاص می باشد. جوجه ها در طول دوره پرورش باید با یک جیره غذایی مخصوص تغذیه شوند. همچنین جیره غذایی در زمان پروار بندی آنها متفاوت خواهد بود. بنابراین لازم است که پرورش دهندگان متناسب با سن جوجه ها، آنها را تغذیه نمایند. تغذیه بخش بسیار حساس، هزینه بر و همچنین بخش حیاتی پرورش هر پرنده از جمله شتر مرغ می باشد. لازم به ذکر است که بیشترین تلفات معمولا در هفته های اولیه و در سنین پایین رخ می دهد. بنابراین باید به خوبی از جوجه ها نگه داری و محافظت شود و جیره غذایی دریافتی آنها نیز متناسب با سن و سیستم گوارشی آنها باشد.
تغذیه جوجه شترمرغ یک روزه
به صورت طبیعی تمامی جوجه ها پس از تولد دارای کیسه زرد می باشند که بیرون از بدن آنها قرار می گیرد. کیسه زرد از طریق ناف به سیستم گوارشی متصل بوده و یک منبع غذایی بسیار مفید است. در ماکیان کیسه زرد، 24 ساعت بعد از تولد، تقریبا جذب بدن جوجه ها می شود. اما در جوجه شترمرغ ها جذب کامل کیسه زرد بیش تر از چند روز طول میکشد. از این رو تغذیه جوجه ها معمولا 2 الی 3 روز پس از تولید شروع می شود.
لازم به ذکر است که جوجه ها در ابتدا نیازی به تغذیه ندارند و مواد مغذی مورد نیاز آنها از طریق کیسه زرد تأمین می شود. همچنین تا جذب کامل کیسه زرد، نباید آن ها زیاد غذا بخورند. زیرا باعث عفونت بند ناف و مرگ جوجه ها می شود. در برخی از نژادهای شترمرغ، جوجه ها به مدت یک هفته می توانند با کیسه زرد تغذیه شوند.
جلوگیری از التهاب کیسه زرد در جوجه ها
التهاب کیسه زرد یکی از عوامل شایع مرگ جوجه شترمرغ ها می باشد. برای جذب کامل این کیسه لازم است که در غذادهی جوجه ها محدودیت ایجاد نمود. به عنوان مثال استفاده از دان در هفته اول به دلیل ذخیره زرده بیشتر توصیه نمی شود. همچنین می توان تعداد دفعات غذا خوردن جوجه ها را به 2 نوبت در روز تغییر داد. جوجه ها باید غذا را در عرض دو ساعت مصرف کنند. سریعتر از این زمان ممکن است باعث التهاب و یبوست روده در آنها شود. آن ها در یکی دو هفته اول خوراک آردی را به دان ترجیح می دهند.
کمک به جوجه ها در غذا خوردن
ذکر این نکته نیز بسیار مهم است که جوجه ها اگر گرسنه و یا تشنه بمانند، تلف می شوند. آنها به صورت غریزی به دنبال غذا خواهند بود ولی باید به آنها کمک شود. بنابراین باید توجه جوجه ها را به دانخوری و آب خوری جلب نمود. جوجه ها در اثر خوردن اشیاء و مواد غیر خوراکی نیز تلف می شوند. بنابراین در یادگیری غدا باید به آنها کمک شود. جوجه های جوان بسیار کنجکاو بوده می توانند هر چیزی را ببلعند. باید دقت نمایید که جوجه ها ضایعات کاغذ را قورت ندهند زیرا باعث انباشت غذا در معده آنها می شود.
برای تغذیه اولیه جوجه ها می توان از پلت های تجاری آماده نیز استفاده نمود. حتی پلت استارتر مرغ و بوقلمون به شرطی که فاقد داروهای کوسیدیوز یونوفور باشد، برای تغذیه جوجه ها مناسب است.
شترمرغ ها برای تغذیه نیاز به دریافت الیاف خام دارند. علوفه های سبز خرد شده و سبزیجات همچون کلم و کاهو و تیکه های هویچ و تخم مرغ آب پز در تحریک اشتهای جوجه شترمرغ ها مؤثر می باشد.
تأمین مواد معدنی مورد نیاز جوجه شترمرغ ها
سنگ ریزه و ماسه نیز برای هضم بهتر غذا در سنگدان شترمرغ الزامی است. برای تأمین کلسیم و مواد معدنی مورد نیاز جوجه ها می توان از کلسیم فسفات و یا پودر استخوان، پودر صدف دریایی، و یا سنگ ریزه های آهکی بهره برد.
در روش پرورش بر روی بستر باید کف سالن را با مواد خاصی پوشش دهید. برای این منظور پرورش دهندگان معمولا از بسترهای سیمانی و یا حصیر پلاستیکی، شن و ماسه و یا پوشال بهره میبرند. غذای جوجه ها را در ابتدا می توان بر روی کارتن و یا کیسه های پارچه ای قرار داد. اما بعد از یکی دو روز باید از دانخوری استفاده شود. از آنجایی که این پرنده جثه بزرگی دارد، دانخوری آن نیز با دیگر پرنده ها فرق خواهد داشت.
دانخوری ها را طوری بچینید که اولا تعداد آنها کافی باشد و سپس جوجه ها به راحتی به آن دسترسی داشته باشند. برای عادت دادن هر چه سریعتر جوجه ها به دان خوری، برای گردشگاه فضای بزرگ در نظر نگیرید.
در کنار غذا، آب نیز باید به اندازه کافی در دسترس جوجه ها باشد. بنابراین به تعداد کافی از ظرف آبخوری برای رفع تشنگی جوجه ها استفاده نمایید.
استفاده از یونجه بدون ساقه و برگ گیاه شبدر
به صورت طبیعی سیستم گوارشی شتر مرغ قدرت هضم الیاف بیشتری دارد. بنابراین از گیاه های مختلف می توان برای تغذیه آنها استفاده نمود. البته شترمرغ باید به سن معینی از رشد برسد تا بتوان از الیاف های خام استفاده کرد.
در 2 الی 3 هفته اول الیاف خام دریافتی جوجه ها باید کمتر از 5 درصد کل جیره غذایی آنها باشد. همچنین درصد چربی غذای آنها نیز باید کمتر از 5 درصد باشد. زیرا میزان هضم چربی در بدن جوجه ها بسیار پایین است.
در سن 21 روزگی به بعد می توان از گیاه یونجه و شبدر بدون ساقه و برگ های خرد شده گزنه در جیره غذایی جوجه ها استفاده نمود. لازم به ذکر است که خوردن ساقه گیاهان برای جوجه ها مضر می باشد. مصرف ساقه در هفته های اولیه باعث خطر انباشتگی در معده و یبوست روده ای خواهد شد.
زمان انتقال جوجه شترمرغ به چراگاه
بعد از 21 روز می توان جوجه ها را به چراگاه برد. اگر برای اولین بار می خواهید جوجه شتر مرغ را بعد از سن 3 هفتگی به چراگاه ببرد، زمان چرای جوجه ها حداکثر نیم ساعت و آن هم یک الی دو بار در روز باشد.
جوجه ها را به چراگاه هایی ببرید که ارتفاع گیاه یونجه در آنجا کمتر از ارتفاع پشت جوجه ها باشد. در غیر اینصورت جوجه ها به سختی می توانند از گیاه یونجه مصرف کنند و بیشتر به علف های هرز و سنگریزه های زمین نوک خواهند زد.
در زمان چراندن جوجه شترمرغ ها باید به خشک بودن و یا خیس بودن علوفه ها بسیار دقت نماید. مخصوصا تا سن 4 ماهگی علوفه های خیس و شبنم زده می تواند باعث مرگ جوجه ها شود. بنابراین از چراندن جوجه ها در چراگاه های مرطوب خودداری نمایید و یا اینکه علوفه مورد نیاز آنها را قبل از مصرف خیس نکنید.
در زمان شب نیازی به تغذیه جوجه ها نمی باشد. در هر دوره سعی کنید که وزن جوجه ها را کنترل کنید. کاهش و با افزایش وزن جوجه ها را می توان با کم و زیاد کردن درصد فیبر خام موجود در جیره کنترل نمود.
استفاده از سنگریزه در رژیم غذایی جوجه ها
شترمرغ ها می توانند طیف گسترده ای از مواد غذایی را در رژیم غذایی خود داشته باشند. آنها می توانند علف، دانه، میوه، حشرات کوچک و مارمولک بخورند. همچنین آنها برای کمک به دستگاه گوارش خود و هضم غذا نیاز به خوردن سنگریزه دارند.
سنگ ریزه هایی به اندازه دانه برنج برای هضم بهتر غذا توسط سنگدان جوجه ها مناسب خواهد بود. سنگ ریزه را می توان از سن 21 روزگی به بعد به جوجه ها داد. همچنین استفاده از سنگ های صنعتی به دلیل ایجاد یبوست روده ای برای جبران این نیاز در جوجه توصیه نمی شود. در جدول زیر متوسط غذای مصرفی شترمرغ در دوره های مختلف را می توانید مشاهده کنید.