تیغه دکتر بلید (راکل) چیست و چه کاربردی در چاپ هلیو دارد ؟

تیغه دکتر بلید یا راکل، ورقه اى است فولادى که ضخامت آن برحسب اینکه بخواهند تمیز کارى را محکم یا نرم انجام دهند، متغیر است. این ضخامت در ماشین هاى روتاتیو 1 الى 2 میلى متر است. زاویهٔ تیغه دکتر بلید معمولاً بین 55 تا 65 درجه نسبت به بازدهى رنگ. مى باشد. روزبه روز ضخامت تیغه راکل را کمتر مى کنند تا فشار کمترى روى سطح سیلندر وارد کند.

روى گراورهاى عمیق نیز از تیغه راکلى با ضخامت بیشتراستفاده مى کنند. صلابت و استحکام تیغه راکل را به وسیلهٔ افزودن یک یا چندین تیغه راکل به قطر0/2 تا 0/8 میلی متر که به تیغه راکل کهنه اضافه مى شود تأمین مى کنند. بدین معنى که تیغه راکل کهنه را به پشت تیغه راکل اصلى مى افزایند تا تیغه راکل اصلى سخت تر گردد. بدین طریق به جاى اینکه بر قطر تیغه راکل بیفزایند آن را منطبق مى کنند تا قابلیت ارتجاعى خود را از دست ندهد؛ زیرا تیغه راکل در نقطه اى متکى به سیلندر مى شود.

لبهٔ تیغه راکل مى بایستى قابلیت ارتجاع و خاصیت فنرى داشته باشد. مجموع تیغه راکل یا تیغه راکل متقابل به وسیلهٔ فشار تیغه راکل نگهدارى و به هم متصل مى گردد. طول لبهٔ تیغه راکل 3 ىا 4 میلى متر است.
که در روى حائلى در ماشین قرار گرفته است و ابتدا باید از وسط سطح تیغه راکل به طور یکنواخت بر روى سیلندر فشار وارد کند.براى ماشین هاى روتاتیو که مرکب به سرعت خشک مى شود، باید تیغه راکل هایى با قابلیت ارتجاع کمترى به کار رود، بنابراىن باید ضخیم تر شود.

فشار تیغه راکل: تیغه راکل بر روى سیلندر متکى است. این تکیه دادن به دو طریق صورت مى گیرد؛ یا سخت و بدون ارتجاع که با جفت کردن مکانیکى صورت مى گیرد و یا به طریق ارتجاعى به وسیلهٔ یک سرى فنر و یا وزنهٔ متقابل انجام مى گیرد.روى ماشین هاى روتاتیو امروزى، اتکاى تیغه راکل به وسیلهٔ فشار باد تأمین مى گردد. به هر حال باید فشار روى دسته ثابت باشد.

فشار یکنواخت و بدون ارتجاع سبب تمیزکارى بهتر، مخصوصاً در ماشین هاى خیلى سریع مى شود. فشار ارتجاعى، به وجود آمدن یک قسمت از حوادث را، مانند خراشیدگى سیلندر ناشى از اثر نفوذ یک دانهٔ ساینده و خراش دهنده که بین سیلندر و تیغه راکل گیر کرده باشد، مانع مى شود. از طرفى هم، فشار غیرارتجاعى و یکنواخت را نمى توان به سیلندرهاى ماشین هاى روتاتیو وارد آورد.فشار تیغه راکل به طور متوسط باید 120 گرم بر سانتى متر طول باشد (البته با مونتاژ معمولى). این فشار با طول تیغه راکل متغیر است و همچنین با حرکت آن نیز تغییرپذیر است.

انحناى تیغه راکل چگونه است ؟

زاویهٔ تماس تیغه راکل و سیلندر، در تمیز کارى مؤثر است، زىرا هر قدر تیغه راکل از سیلندر بازتر باشد و زاویهٔ بیشترى با سیلندر داشته باشد باید فشار بیشترى وارد آید.به کار بردن تیغه راکل هاى نازک که محکم در دست فرو رفته باشد و تقریباً عمود بر سیلندر باشد، سبب مى شود که فشار تمیز کارى تقلیل یابد. روى رتاتیوهاىى با قطر و اندازهٔ متغیر، تنظیم مضاعف دوران و حرکت انتقالى، سبب مى شود که انحناى ثابتى براى تیغه راکل روى سیلندر به دست آید. قطر سیلندر هرچه باشد انحناى تیغه راکل بر روى آن ثابت خواهد بود.

ماشین ها امروزه به این اکتفا کرده اند که تغییر مکان بیش از 10 سانتى متر نباشد. تیغه راکل بر روى سیلندر، حرکت طولى مى کند.  انجام مى دهد و مى توان گفت تغییر مکان جانبى دو هدف دارد:

• جلوگیرى از فرسودگى موضعى در مقابل قسمت هاى شدید گراور شدهٔ سیلندر
• جلوگیرى از ناخالصى مرکب که در سطح سیلندر(مرکب هاى مرغوب) موجود مى باشد.خطر اخیر از موقعى که اصلاح شده اى به بازار آمده و مرکب را تصفیه کرده و محفظهٔ مرکب دان را ساخته اند تا گرد و غبار در روى مرکب ننشیند، دیگر وجود ندارد.

فرمان حرکت تیغه دکتر بلید با قدرت گریز از مرکز، یا به وسیلهٔ چرخ دندانه دار یا جفت شدن دو چرخ دندانه دار، و یا به طریق ارتجاعى، به وسیلهٔ محرک هیدرولیکى، داده مى شود. از یک طرف نباید اسباب راهنمایى جانبى بازى کند، زىرا نتیجه اش، تغییر فشار در تمیز کارى مى شود.

نیروى تمیزکارى بستگى به سرعت نسبى تیغه راکل نسبت به سیلندر دارد. این سرعت نسبى در صورتى که خود تیغه راکل سرعتش متغبر باشد، نىز تغییرپذیر است. محرک بر اثر گریز از مرکز، به عمل تمیزکارى نظم و ترتیب کمترى نسبت به محرک با چرخ دندانه دار مى دهد که در این محرک سرعت تیغه راکل تغییر مى کند. این موضوع براى چاپ چند رنگ که در آن میزان بودن و تنظیم مرکب اهمیت بسزایى دارد خیلى حساس است.

نقطهٔ مرگ، نقطه اى است که محرک کار نکند و موتور خاموش گردد ولى براى لحظه اى هنوز در گردش باشد. این لحظه را نقطهٔ مرگ مى گویند. از نقطهٔ مرگ، تیغه راکل ها در هر سمتى که باشند متوقف مى شوند و باید زمان توقف را به حداقل رسانید.همیشه یک رابطهٔ علت و معلولى بین حرکت تیغه راکل و تشکیل خراشیدگى حاصله از جسم ساینده و خراش دهنده که در فرم فرورفته باشد وجود دارد.

مسلم است که تناوب خراشیدگى ها بستگى سیستماتیک به تناوب حرکت تیغه راکل نسبت به دوران سیلندر دارد.هرگاه محرک تیغه راکل از محرک ماشین جدا باشد باز هم این خراشیدگى ها تولید مى شود ولى در این صورت بسیار کم و معدود است. باید سعى کرد تیغه راکلى را به کار گرفت که از نوارهاى فولادى تشکیل شده و روى سیلندر تغییر مکان مى دهد و موقع برگشت از قسمت خارجى سیلندر تیز مى شود.