دستگاه جوجه کشی شترمرغ چه مشخصه هایی دارد

دستگاه جوجه کشی شترمرغ چه مشخصه هایی دارد

دستگاه جوجه کشی شترمرغ مشخصه هایی ویژه و خاص دارد. اما عملیات جوجه کشی شترمرغ بسیار پر ماجرا تر از دستگاه خاص شترمرغ می باشد.

جوجه کشی شترمرغ مانند سایر طیور نیاز به تامین و کنترل 4 عامل اصلی جوجه کشی بشرح زیر دارد

• دمای کافی و یکنواخت
• رطوبت کافی و یکنواخت
• چرخاندن تخم ها برای جلوگیری از چسبیدن به پوسته
• تهویه ی واکسیژن مناسب

دمای کافی و یکنواخت دستگاه جوجه کشی شترمرغ
حرارت مورد نیازدر ماشین جوجه کشی از قدیم به روشهای مختلف تامین شده است، از سوزاندن فضولات حیوانات در ماشینهای جوجه کشی مصریان باستان و مردم چین باستان گرفته تا پارافین و نفت و الکل و آب گرم و نیروی الکتریسیته که امروزه نیروی الکتریسیته تقریبا در اکثر دستگاههای جوجه کشی به عنوان منبع تامین حرارت مورد استفاده قرار می گیرد.

تنظیم دما نیز با ابزار و روشهای مختلفی انجام می شده است , دریچه های تعبیه شده در بدنه ماشینهای جوجه کشی قدیمی ابتدایی ترین روش تنظیم دما بوده هر چند روشهای متداولی بسته به نوع دستگاه مرسوم بوده و هست مثل ترموستات الکتریکی، کپسول اتری، کلید جیوه ای، دماسنج جیوه ای تماسی، کلیدهای حرارتی الکتریک ( ترموستاتهای مکانیکی) و...

اما امروزه با پیشرفت روز افزون علم و تکنولوژی ترموستاتهای الکترونیکی با مدارهای ییچیده و سنسورهای فوق حساس با کنترل دقیق دما تا 2 دهم درجه، کنترل دما در ماشینها ی جوجه کشی را بسیار قابل اطمینان کرده هرچند بکار بردن این ترموستاتها تا حدی هزینه های ساخت دستگاه های جوجه کشی را بالا برده اما تا حد قابل توجهی میزان ریسک را کاهش داده و به نوعی کاربا دستگاههای مجهز به این ترموستات ها برای کاربران ساده تر شده است.

در انواع پرندگان گرچه مقادیر دما و رطوبت تفاوت هایی با هم دارند. ولی میزان این مقادیر بسیار به هم نزدیک بوده. حتی در بسیاری از دستگاه های خانگی می توان با تنظیم میانگین دمای مورد نیاز چندین نوع پرنده مثلا (بوقلمون، غاز و بلدرچین) را با هم در یک دستگاه، جوجه کشی کرد. جوجه کشی شترمرغ با سایر پرندگان به طورهمزمان و یا در یک دستگاه امکان پذیر نیست.

اختلاف زیاد دمای مورد نیاز برای جوجه کشی شترمرغ نسبت به سایر پرندگان دلیل این حرف می باشد. دمای مورد نیاز تخم شترمرغ در دوران ستر 2/36 و در دوران هچر 37 درجه سانتی گراد می باشد.

تفاوت دما در جوجه کشی شترمرغ با سایر پرندگان حدود یک درجه می باشد. اما این مهم ترین عامل تفاوت جوجه کشی شترمرغ با سایر پرندگان نیست.

مهم ترین فاکتور در راندمان جوجه کشی، سنجش و کنترل دقیق دمای داخل دستگاه می باشد

در فرایند تنظیم دما و رطوبت که توسط برد صورت می گیرد، دمای محیط نیز تأثیرگذار می باشد. اگر تجربه جوجه کشی داشته باشید باید بدانید که دمای محیط تأثیر مستقیم بر جوجه کشی و دمای داخل دستگاه دارد.

برای مثال درصورتی که دمای محیط با دمای داخل دستگاه جوجه کشی هم دما بوده و یا اختلاف زیادی نداشته باشند، دستگاه تشخیص می دهد که عمل اکسیژن گیری درصورتی که دو دما یکسان باشند به خوبی صورت نمی گیرد. در این حالت فن های اکسیژن گیری شروع به کارکرده و دستگاه به طور مکرر اقدام به اکسیژن گیری می نماید. یا برعکس درصورتی که دمای بیرون خنک تر از دمای داخل دستگاه باشد به دلیل جریان هوا از محیط گرم به محیط سرد دستگاه تشخیص می دهد که نیاز به اکسیژن گیری نمی باشد چون به صورت طبیعی با چرخش دما از محیط گرم به محیط سرد اکسیژن گیری صورت می گیرد.

رطوبت کافی و یکنواخت در دستگاه جوجه کشی شترمرغ
رطوبت یکی از عوامل تعیین کننده ی درصد موفقیت در جوجه کشی می باشد، تنها منبع تامین رطوبت آب است و تولید رطوبت از آب به روشهای مختلفی امکانپذیر است، در ابتدایی ترین نوع قرار دادن یک ظرف آب در ماشین جوجه کشی باعث ایجاد رطوبت می شود حال اگر بتوان سطح آب را به صورت معینی تنظیم کرد و میزان آن را با یک رطوبت سنج ساده اندازه گیری کرد به نحو مطلوب تری می توان بر رطوبت مورد نیاز فرآیند جوجه کشی نظارت داشت.

پاشش آب در محیط به وسیله ی پمپ مخصوص و یا به کارگیری از مدارات الکترونیکی جهت تولید بخار سرد یا همان مه سازها یا رطوبت سازهای آلتراسونیک می تواند روش موثری در تامین رطوبت مورد نیاز باشد

دستگاه های جوجه کشی شترمرغ بر خلاف دستگاه های معمولی نیاز کمتری به تولید رطوبت برای دوره جوجه کشی دارند. در بسیاری از مواقع در جوجه کشی شترمرغ نیاز به رطوبت گیری از دستگاه جوجه کشی شترمرغ داریم.

تخم شترمرغ دارای پوسته ای بسیار سخت و ضخیم بوده. این امر موجب شده تا در طول دوره جوجه کشی آب داخل تخم به سختی تبخیر شود. لذا در طول دوره جوجه کشی شترمرغ نیازی به تامین رطوبت بالا برای دستگاه جوجه کشی شترمرغ نمی باشد. حتی در مناطقی که میزان رطوبت محیط بالا می باشد، لازم است تا رطوبت محیط و یا داخل دستگاه را به روش های مختلف کاهش داد.

رطوبت واقعی دستگاه جوجه کشی شترمرغ را چگونه محاسبه کنیم؟

برای این کار لازم است تا هر تخم شترمرغ شماره گذاری شده. در ابتدای جوجه کشی وزن شده و در یک برگه مخصوص خود، مشخصات آن نوشته شود. در طول دوره هر یک هفته یک بار وزن کشی و کندلینگ مجدد انجام شود.

معمولا برای شروع کار رطوبت دستگاه جوجه کشی روی عدد 25 درصد تنظیم می شود. اگر شرایط داخل دستگاه جوجه کشی ایده آل باشد هر تخم شترمرغ باید در طول یک هفته حدود دو الی دو و نیم درصد از وزن خود را از دست داده باشد. اگر بعد از یک هفته مقدار کاهش وزن بیش از این باشد نشانگر کمبود رطوبت داخل دستگاه می باشد. برای حل این مشکل کافیست تا حدود 3 الی 5 درصد رطوبت را افزایش دهیم تا هفته بعد نتیجه کاهش وزن را مشاهده کنیم.

اگر بعد از یک هفته مقدار کاهش وزن کمتر از دو درصد باشد بیانگر رطوبت زیاد دستگاه است. رطوبت بالا مانع تبخیر آب داخل تخم می باشد. حال باید رطوبت را بین 3 تا 5 درصد کاهش دهیم تا در هفته بعد نتیجه را ببینیم.

برای افزایش رطوبت داخل دستگاه معمولاً از بخارسازهای التراسونیک استفاده می نمایند. اما برای کاهش رطوبت داخل دستگاه نیاز به سیستم های پیشرفته و گران قیمت خشک کننده هوا می باشد. که کمتر دستگاهی مجهز به این سیستم ها می باشد.

از آنجا که محل استقرار دستگاه جوجه کشی نیاز به دما و رطوبت معینی دارد معمولاً از دستگاه اسپیلت یا کولر های گازی برای اتاق محل نصب دستگاه استفاده می گردد. بهترین و معمول ترین روش با صرفه برای کاهش رطوبت محیط اطراف و داخل ماشین استفاده از حالت رطوبت گیر کولر های گازی می باشد

3- اکسیژن دستگاه جوجه کشی شترمرغ

جنین شترمرغ نیاز به اکسیژن بالا مخصوصا در هفته ی آخر جوجه کشی دارد. پوسته سخت می تواند این امر را دشوارتر نماید.

با افزایش مقدار رطوبت دستگاه جوجه کشی شترمرغ به میزان حدود 5 تا 10 درصد به نرم شدن پوسته کمک کرده و هچ موفق تری را به دست می آورید. اما آنچه که یک دستگاه مخصوص شترمرغ باید برای تامین اکسیژن داشته باشد سیستم اتوماتیک هواگیری دستگاه براساس تایم های مشخص است. باید در زمان ورود به حالت هچر این مقادیر هوا رسانی افزایش پیدا کنند.

4- چرخاندن تخم ها برای جلوگیری از چسبیدن به پوسته یا همان راک دستگاه جوجه کشی شترمرغ و گردش

تخم شترمرغ:

استفاده از راک های مستحکم و قوی از جنس گالوانیزه و موتورهای گیربکس دار با قدرت تحمل وزن تخم های بارگیری شده برای دستگاه ضروری می باشد. استفاده از راک های به اصطلاح دستگاه مرغی برای جوجه کشی شترمرغ امری کاملا اشتباه و غیر استاندارد می باشد.

تخم شترمرغ حداقل هر یک ساعت یک بار باید تغییر وضعیت داشته باشد. حداقل میزان زاویه چرخش باید بین 120 تا 160 درجه باشد. زاویه 180 درجه می تواند به بالا رفتن کیفیت جوجه های هچ شده کمک زیادی نماید.

در طول سالیان گذشته در ایران دستگاه های زیادی برای شترمرغ به بازار عرضه شده. عمده تفاوت این دستگاه ها با دستگاه های معمولی فقط در فاصله طبقات بوده. هرچند میزان هچ شترمرغ در این دستگاه ها کمتر از حد متعارف می باشد. ولیکن به علت قیمت بسیار پایین تر از دستگاه های خارجی جایگاه ویژه ای در بین هواداران جوجه کشی شترمرغ دارد.

گاها دیده شده در دستگاه های خانگی با تغییراتی در راک دستگاه و تنظیمات مربوط به شترمرغ تا 4 تخم شترمرغ را جوجه کشی کرده اند. می تواند برای اعضای یک خانواده بسیار جذاب و مفرح باشد و یا برای انجام یک پروژه دانشجویی مفید واقع شود. ولی توصیه میکنیم برای فعالیت های صنعتی از دستگاه های حرفه ای شترمرغ استفاده کنید.

از لازمه های جوجه کشی موفق چرخاندن تخمها در زمانهای مشخص می باشد، به صورت طبیعی مشاهده شده است مرغ مادر به جهت جلوگیری از چسبیدن زرده به پوسته و کیسه هوای درون تخم به طور متوسط هر 35 دقیقه اقدام به چرخش تخمها می کند، در مقیاس صنعتی اینکار را هر 1 ساعت یکبار برای تخم مرغ و هر 2 تا 4 ساعت یکبار برای تخم بلدرچین به وسیله ی موتورهای الکتریکی یا فشار جکهای بادی انجام می دهند و نحوه مرسوم چرخش تخمها بدین ترتیب است که با توجه به قرار گرفتن سر کوچک تخمها بسمت پایین در شانه ی مخصوص دستگاه جوجه کشی این شانه را 45 درجه نسبت به افق تغییر زاویه داده و پس از گذشت مدت زمان مشخص این تغییر زاویه 45 درجه ای نسبت به افق را از طرف مقابل اعمال می کنند باید توجه داشت هر گونه چرخش باید به آرامی و بدون تکانهای شدید انجام پذیرد زیرا تکان شدید باعث صدمه به جنین شده و از میزان موفقیت در جوجه کشی میکاهد. هر چند چرخش به صورت دستی نیز انجام می گیرد اما به دلایل مختلف از جمله مسائل بهداشتی و نوسانات دما و رطوبت به علت باز شدن درب دستگاه توصیه نمی شود

ویژگی های محل نصب دستگاه جوجه کشی:

محل قراردادن دستگاه باید قابل شستشو و ضدعفونی باشد. همچنین، تهویه باید در آن به سادگی انجام شود. این محل باید نورگیر باشد ولی نور نباید به طور مستقیم، روی ماشین جو جه کشی بتابد۔
محل قرار گرفتن ماشین جوجه کشی باید طراز باشد از دیوار هم یک متر فاصله داشته باشد. برای رفت وآمد به اتاق و محل جوجه کشی باید نکته ها و دستورهای بهداشتی به طور کامل، رعایت شوند. همچنین از ورود افراد گوناگون به آنجا جلوگیری شود.

ضد عفونی سالن جوجه کشی:

برای ضد عفونی کردن سالن و ماشین جوجه کشی باید از ماده ضد عفونی کننده مناسب استفاده کنیم. همچنین براساس دستور کارخانه سازنده محلول، آن را تهیه و استفاده کنیم.

راه اندازی دستگاه جوجه کشی:

پس از نصب دستگاه و انجام کارهای بالا، دوشاخه را در پریز برق قرار می دهیم و کلید دستگاه را روشن می کنیم. برای کنترل نبودن اتصال در دستگاه و جلوگیری از برق گرفتگی، می توان از یک فازمتر استفاده کرد. ماشین جوجه کشی را تا بیست و چهار ساعات، بدون تخم روشن نگه می داریم تا دمای ماشین، روی سی و هفت درجه، ثابت بماند.
تمیزکردن تخم های جوجه کشی: تخم هایی که در ماشین جوجه کشی قرار می دهیم باید تمیز و بدون آلودگی باشند. تخم های آلوده، ابتدا باید تمیز شوند. زیرا این تخم ها باعث آلودگی ماشین جوجه کشی می شوند. در نتیجه، بقیه تخم ها را نیز آلوده می کنند و تلفات زیادی به دنبال دارند.
برای تمیزکردن پوسته تخم های کثیف از برس، کاغذ سمباده و گلوله های سیم استفاده نمایید.

تمیزکردن ماشین جوجه کشی:

امکان شستشو نظافت دستگاه
حرارت و رطوبت مناسب در ماشین جوجه کشی، محیط مناسبی برای رشد میکروب ها است. دستورهای بهداشتی به طور کامل، رعایت نشود، عامل های بیماریزا به آسانی رشد می کنند و باعث آلودگی می شوند. در نتیجه، خسارت زیادی به بار می آورند.

قسمت های جداشدنی دستگاه جوجه کشی و صفحات آلوده باید ابتدا خیس شوند. سپس با آبگرم، برس و ماده ضدعفونی کننده به طور کامل، شسته شوند.
برای ضد عفونی کردن محیط ماشین جوجه کشی و تخم ها در ماشینهای برقی، ابتدا سینی مخصوص کف ماشین را پر از آب می کنند. سپس مقداری محلول پرمنگنات و فرمالین در آن می ریزند.