انواع پوشش های مختلف در چاپ (بخش اول)

امروزه یکی از نکاتی که در چاپ محصولاتی همچون بروشور، کاتالوگ، تراکت، کارت ویزیت و دیگر محصولات چاپی حائز اهمیت است، قرار دادن نوعی پوشش بر روی سطوح آن ها است. در بسیاری از موارد این پوشش هم به دلیل محافظت بیشتر از سطوح چاپی در برابر عواملی همچون پوسیدگی، ساییده شدن، رنگ پریدگی و … و همچنین ایجاد جذابیت و زیبایی بیشتر در چاپ مورد استفاده قرار می گیرد.از جمله این پوشش ها می توان به سلفون مات و براق، لمینت مات و براق، ورنی و پوشش های یو.وی اشاره کرد.

سلفون

پس از آنکه مرحله چاپ یک محصول به اتمام می رسد جهت ایجاد استحکام و محافظت بیشتر، یک لایه نازک تحت عنوان پوشش سلفونی بر روی آن می چسبانند. به بیان دیگر سلفون به صورت لایه ای بسیار نازک به کمک چسب و در دو روش حرارتی و ساده به وسیله دستگاه های سلفون کش بر روی کاغذ و پیش از اعمال برش قرار می گیرد. استفاده از حرارت می تواند در چسباندن مطلوب تر سلفون بر روی محصول چاپی تأثیر به سزایی داشته باشد.

روکش های سلفون، از انعطاف پذیری بیشتری در مقایسه با روکش های دیگر همچون لمینت برخوردارند. همچنین ضخامت آن ها نیز نسبت به ضخامت روکش های لمینت کمتر است. به همین دلیل در بسیاری از موارد مقرون به صرفه تر خواهند بود.این لایه در محصولات چاپی همچون کارت ویزیت می تواند به صورت دورو و یا یک رو بر روی سطح چسبانده شود.

انواع سلفون

این لایه پوششی به دو صورت مات و براق بر روی سطوح چاپی قرار می گیرد. هرکدام از این دو مورد حالت های خاصی را بر روی کار چاپی ایجاد می کنند. به طور مثال سلفون مات نوعی زیبایی و سنگینی خاصی را برای محصول به ارمغان می آورد.

سلفون مات

این نوع از سلفون به دلیل اینکه در مقایسه با نوع براق آن دارای رنگ کدری است در محیط های پرنور، مانع از بازتاب نور مجدد از سطح چاپی می شود. بدین ترتیب دید بصری بهتری را فراهم می کند. بنابراین با سلفون مات رنگ طرح اصلی با کیفیت تر نمایش داده می شود. البته باید به این نکته توجه داشت که یک مقدار کمی از شفافیت رنگ طرح اصلی کاسته می شود.

سلفون براق

این نوع از سلفون همان طور که از نام آن مشخص است دارای شفافیت بیشتری نسبت به نوع مات آن است. به همین دلیل در این نوع پوشش رنگ ها زنده تر و شاداب تر دیده می شوند. البته در کنار این مزیت نکته ای وجود دارد که در موارد مختلف می تواند باعث بروز مشکل شود. از آنجایی که بازتاب نور از سطح براق بسیار زیاد است، استفاده از این نوع پوشش در محیط هایی که نور به طور مستقیم و با شدت زیاد بر سطح چاپ شده تابیده می شود توصیه نمی گردد.

مشکلات ناشی از پوشش سلفون

روکش های سلفون به عنوان یکی از پوشش های زیبا و جذابی هستند که بعد از مرجله چاپ بر روی سطح چسبانده می شوند. اما در این میان ممکن است مشکلاتی ایجاد گردد که باید به آن ها کرد.متناسب با اینکه محصول چاپی از چه نوعی خواهد بود پس از چاپ، مراحل دیگری همچون ایجاد خط تا، برش، جعبه سازی و …. نیز برای آن اجرا می گردد. حال در این موارد قرار دادن پوشش سلفونی ممکن است موجب دفرمه شدن کاغذ چاپی شده و این اتفاق به هنگام ایجاد خط تا و برش مشکل ایجاد کند.

بنابراین بهتر است در این موارد متناسب با نوع محصول چاپی پوشش دیگری همچون UV را انتخاب کرده و یا محصول چاپی خود را به چاپخانه ای بسپارید که درصد بروز این مشکلات را برای شما به صفر برساند. در این صورت با دریافت و مشاهده یک نمونه از کار چاپی خود که در چاپخانه مجهز به چاپ رسیده است می توانید محصول چاپی بدون نقص و ایرادی را در پایان کار داشته باشید.

لمینت

لمینت در اصطلاح عام به معنای پوشاندن سطح چاپی با یک لایه نازک پلاستیک است. به طور معمول پوشش لمینت به صورت یک لایه نازک و شفاف در قالب فیلم یا طلق در دو طرف سطح چاپی قرار می گیرد.

این پوشش نسبت به سایر پوشش ها دارای دوام و استحکام بیشتری بوده و ضمن محافظت از محصول چاپی در برابر آسیب های محیطی همچون رطوبت، مواد شیمیایی، خراش، لکه موجب ثابت ماندن رنگ های آن نیز می شود.پوشش لمینت مزایای دیگری نیز دارد که به شرح زیر می باشد:

• این پوشش موجب افزایش ضخامت سطح چاپی شده و به طبع مانع از لوله شدن آن می گردد.
• با ایجاد سطح براق بر روی محصول چاپی موجب شفافیت رنگ ها می شود و یا بالعکس با افزودن سطح مات به طرح از انعکاس نور جلوگیری می کند.
• مانع کثیفی، پارگی و یا شکستن سطح چاپی می شود.
• با محافظت از مرکب به کار رفته در آن و همچنین افزایش مقاومت رنگ طرح در برابر نور و طوبت مانع از سایش و رنگ پریدگی سطح چاپی می شود.

روکش های لمینت دارای دسته بندی های متفاوتی است که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم:

انواع لمینت

به طور کلی پوشش های لمینت را می توان در دو نوع متفاوت با نام های لمینت مبتنی بر فیلم و لمینت مبتنی بر آب دسته بندی کرد. لازم به ذکر است که نوع مبنتی بر فیلم آن بسیار پرهزینه بوده و در آن نیاز به صرف زمان بیشتری است؛ همچنین امکان استفاده از آن به صورت انتقال موضعی بر روی سطح چاپی وجود ندارد. البته این نوع، دارای مزایای خاص خود همچون استحکام بالا در برابر آب و دیگر عوامل محیطی نیز می باشد.

از طرف دیگر این لایه نازکی که تحت عنوان لایه پلاستیکی شفاف از آن نام برده می شود مانند روکش های سلفونی می تواند به صورت مات و یا براق باشد. هر کدام از این روکش های مات و براق دارای خصوصیات و ویژگی های منحصر به خود بوده و بر روی سطح چاپی پوشش خاصی را ایجاد می کنند.

همان طور که در تصویر زیر مشاهده می کنید دو کارت ویزت با دو نوع پوشش لمینت براق و مات نشان داده شده است.اگر بخواهیم روکش ها را بر اساس روش لمینت دسته بندی کنیم، دو نوع لمینیت گرم و لمینیت سرد خواهیم داشت:

لمینت گرم

روش لمینت گرم، متداول ترین روش لمینت است. بدین صورت که در آن، پوشش پلاستیکی با استفاده از حرارت بر روی سطح مورد نظر چسبانده می شود.به بیان ساده تر در نوع حرارتی روکش زمانی انتقال می یابد که حرارت ناشی از دستگاه لمینیتور وجود داشته باشد، در غیر این صورت امکان قرارگیری روکش بر روی سطح وجود نخواهد داشت.

لمینت سرد

در لمینت سرد برخلاف نوع حرارتی نیازی به وجود حرارت و گرما جهت اعمال روکش وجود ندارد. در این روش نیز با استفاده از دستگاه لمینیتور اما بدون نیاز به گرم کردن هیتر، پوشش لمینت بر روی سطح چاپی چسبانده می شود. البته باید توجه داشت که از نظر ظاهری و بصری لمینت سرد جلوه هنری بهتری را ایجاد می کند.