در حالی که فاکتور های زیادی روی نتیجه ماشینکاری فرز سی ان سی تأثیرگذار است اغلب زاویه شیار مته نادیده گرفته می شود. بسیاری از اپراتورها اندازه مته و جنس بکار گرفته شده در فرزکاری سی ان سی را در اولویت قرار می دهند و توجه چندانی به شیار مته ندارند. اما در مطالب قبلی گفتیم که برای بالا بردن بازدهی دستگاه فرز سی ان سی لازم است که خصوصیات ذاتی و آناتومی مته در نظر گرفته شود که می تواند نتیجه نهایی کار را تحت تأثیر قرار دهد.
اپراتورها و تکنسین ها معمولاً زاویه شیار مته را در دو گروه 40 درجه یا بیشتر به عنوان زاویه تند و کمتر از 40 درجه را به عنوان زاویه کند در نظر می گیرند. ما هم به همین دلیل به بررسی این دو موضوع خواهیم پرداخت و نشان می دهیم که استفاده از هرکدام از آنها با چه مزایا و معایبی همراه است.
چرا زاویه شیار مته یک فاکتور تعیین کننده است؟
هنگام انتخاب ابزار برشی برای ماشینکاری سی ان سی باید موارد مختلفی مانند جنس به کار گرفته شده در بدنه مته و همچنین ابعاد ابزار و تعداد شیارهای آن در نظر گرفته شود. این در حالی است که زاویه شیار مته از این جهت اهمیت دارد که به تخلیه کارآمد تراشه در حین ماشینکاری کمک می کند و این به خودی خود می تواند منجر به کیفیت برش بالا و افزایش طول عمر ابزار و در نتیجه بالا رفتن بازدهی ماشین کاری می شود.
ک قاعده کلی در مورد افزایش زاویه شیار مته این است که هرچه این زاویه تند تر باشد امکان درگیری لبه های ابزار برشی با بدنه قطعه کار کاهش می یابد و این باعث می شود که تراشه های تولید شده پیچ خوردگی کمتری داشته باشند و دور کردن آنها از محیط کار آسان تر باشد. اما در طرف مقابل بالا بردن زاویه می تواند منجر به برش های خشن تر شود و این برای کسانی که سرعت عمل را در اولویت قرار می دهند بهترین فاکتور ممکن است.
انتخاب زاویه های کمتر از 40 درجه
نکته ابتدایی این است که شما برای فرزکاری سی ان سی به سراغ مته های با شیارهای پهن تر و زاویه های کوچک تر بروید. کسانی که این شیوه را انتخاب می کنند معمولاً هسته مرکزی ابزار قوی تری در اختیار دارد و به همین دلیل احتمال کج شدن و انحراف مته بسیار کمتر است و تحت نیروی فشار خم می شود. ویژگی جالب دیگری که زاویه های کوچک در اختیار شما قرار می دهند این است که احتمال تکان خوردن میز کار به حداقل می رسد و این باعث می شود که ایمنی کارگاه بالاتر برود.
یکی از ویژگی های جالبی که انتخاب زاویه شیار مته کمتر از 40 درجه به ما کمک می کند که تخلیه تراشه ها بهتر و بزرگ تر انجام شود. در حقیقت نحوه برشکاری با این ابزارها باعث می شود که تراشه های تولید شده بزرگ تر باشند و این تخلیه کردن آنها در حین برشکاری ساده تر می شود و طبیعتاً میزان حرارت تولید شده هم کاهش می یابد.
ایراداتی که در زاویه کمتر از 40 درجه وجود دارد
اگرچه کوچک انتخاب کردن زاویه برش باعث می شود که یک مارپیچ بزرگ از تراشه به وجود بیاید اما گاهی کوتاهی تکنسین باعث می شود که تخلیه تراشه به شکل مناسبی انجام نگیرد و تراشه ها مجدداً به سمت داخل حرکت کنند. این روند اگر به شکل درست مدیریت نشود باعث کاهش کیفیت برشکاری می شود و از طرف دیگر طول عمر ابزار برشی را هم کاهش می دهد.
یکی دیگر از ایراداتی که در بحث زاویه شیار مته کمتر از 40 درجه وجود دارد این است که افزایش نیروی شعاعی باعث می شود که قسمت انتهایی مته با سرعت کمتری حرکت کند و این لازم است که نرخ آهسته تری برای فید آن انتخاب شود. این کار عملا سرعت برشکاری در پروژه های بزرگ را کم می کند و برای کسانی که سرعت تولید برای آنها در اولویت است یک امتیاز منفی محسوب می شود.
بالا بردن زاویه شیار مته به بیشتر از 40 درجه
برخی از تکنسین ها برای فرزکاری و ماشینکاری cnc ترجیح می دهند که زاویه شیار را به بیشتر از 40 درجه افزایش دهند و انتظار دارند که این موضوع به بالا رفتن کیفیت برش آنها کمک کند. اما طبیعی است که این تغییر زاویه هم با مزایا و هم با ایراداتی همراه است.
پایین آمدن نیروی شعاعی یکی از مهم ترین مزایای این موضوع است که باعث عملکرد برشی بهتر و در نتیجه کاهش صدا در حین برشکاری می شود. این کار برای کسانی که به دنبال برشکاری دیواره های نازک هستند و انتظار ثبات بیشتری دارند بهترین انتخاب ممکن است.
تخلیه تراشه کارامد یکی دیگر از مزایای افزایش زاویه شیار مته می شود. در واقع افزایش زاویه مارپیچ باعث می شود که طول درگیری لبه های ابزار برشی کاهش یابد و نیروی محوری افزایش یابد. این روند در حین ماشینکاری منجر به حرکت تراش ها به سمت بیرون و خارج می شود و در نتیجه تخلیه کارآمد تراش انجام می شود.
در کنار این موارد نمی توانیم از کیفیت برش بالای این ابزار چشم پوشی کنیم. با وجود نیروی شعاعی پایین، ابزارهایی که مار پیچ های تند دارند می توانند عمل برش را به شکل بهتری انجام دهد و این باعث می شود که سطح برش نهایی کیفیت بسیار خوبی داشته باشد. البته طبیعی است که باید در کنار آن مسائل دیگری مانند نرخ فید و سرعت گردش اسپیندل را هم در نظر بگیریم تا همه فاکتورهای تأثیرگذار در کیفیت برش را بشناسیم.
ایرادات بالا بردن زاویه شیار مته
اینکه شما فکر کنید که با افزایش شیب مارپیچ بدنه مته می توانید نرخ تخلیه تراشه را افزایش دهید و از طرف دیگر کیفیت برش را هم بالا ببرید یک تصور اشتباه است. یکی از ایراداتی که به بحث زاویه شیار مته وارد است این است که این موضوع باعث نازک تر شدن دندانه 0 ها و قسمت برش ابزار شده و این می تواند به ضعیف شدن آن منتج شود.
یکی دیگر از ایراداتی که نسبت به افزایش زاویه شیار مته وجود دارد این است که کوچک تر و نازکتر شدن دندانه ها خطر انحراف را افزایش می دهد. در واقع این تغییر ساختار باعث می شود که نیروی وارده به ابزار افزایش چشمگیری داشته باشد و این افزایش فشار منجر به خلق شدن ابزار برشی و کاهش کیفیت برش آن می شود.
در نهایت افزایش آمار عدم موفقیت ابزار برشی هم موضوع دیگری است که باید در نظر بگیریم. اگر ما به عنوان تکنسین در کنترل صحیح انحراف موفق عمل نکنیم به احتمال زیاد مته فرز سی ان سی خواهد شد و این باعث می شود که کیفیت برش کاری و ماشین کاری هم افت کند.
زاویه مته فرز سی ان سی یک تصمیم مهم در فرزکاری
به طور خلاصه یک تکنسین دستگاه سی ان سی باید هنگام انتخاب ابزار برشی برای هر عملیات فاکتورهای زیادی را در نظر بگیرد. در کنار موارد مهمی مانند کیفیت برش کاری و زمان اجرای پروژه، موارد جزئی تری مانند شیب زاویه مارپیچ در هر ابزار هم لازم است که در نظر گرفته شود.هرچه زاویه شیار مته کوچک تر باشد امکان تشکیل تراشه های بزرگ تر و افزایش استحکام ابزار وجود دارد و کاهش نیروی بالابری هم به دنبال دارد. در عین حال این شیوه برشکاری برای داشتن یک سطح عالی و بدون ایراد انتخاب خوبی نیست.