نبولایزر یا ریزپاش وسیله ای برای رساندن دارو به قسمت های مختلف دستگاه تنفس از طریق استنشاق می باشند، این درمان به خصوص در وضعیت هایی مانند برونشیت و آسم شدید بسیار مؤثر هستند و به دلیل سریع بودن تأثیر دارو و جلوگیری از تأثیر دارو بر بافتهای دیگر بدن بسیار مورد توجه می باشد
نبولایزر چیست؟
در صورت ابتلا به آسم، پزشک ممکن است یک نبولایزر را به عنوان درمان یا تنفس درمانی تجویز کند. این دستگاه همان داروهای دم یارهای جیبی (MDI) را با اندازه گیری دوز ارائه می دهد. استفاده از نبولایزرها ممکن است از MDI آسان تر باشد، به خصوص برای کودکانی که سن کافی برای استفاده صحیح از دستگاه های استنشاق یا بزرگسالان مبتلا به آسم شدید ندارند.
یک نبولایزر برای کمک به درمان آسم شما داروی مایع را به غبار تبدیل می کند. آنها در نسخه های برقی یا باتری کار می کنند. آنها هم در سایز قابل حمل که می توانید با خود حمل کنید و هم در اندازه بزرگ تر که روی میز قرار بگیرد و یا به دیوار وصل شود ارائه می شوند. هر دو از پایه ای ساخته شده اند که دارای یک کمپرسور هوا، یک ظرف کوچک برای داروهای مایع و لوله ای است که کمپرسور هوا را به ظرف دارو وصل می کند. در بالای ظرف دارو دهانه یا ماسکی قرار دارد که برای استنشاق غبار استفاده می کنید.
انواع نبولایزرها:
سه نوع اصلی نبولایزر وجود دارد:
جت: از این گاز برای ایجاد هوازی (ذرات ریز دارو در هوا) از گاز فشرده استفاده می شود.
التراسونیک: این باعث می شود تا یک هوایی از طریق ارتعاشات با فرکانس بالا ایجاد شود. ذرات آن نسبت به یک نبولایزر جت بزرگ تر هستند.
مش مایع: از یک شبکه بسیار ریز عبور می کند تا آئروسل تشکیل شود. این نوع نبولایزر کوچک ترین ذرات را ایجاد می کند. همچنین گرانترین نوع است.
نحوه استفاده از دستگاه نبولایزر:
پزشک به شما می گوید که چند بار از نبولایزر استفاده کنید. اگر دستورالعمل خاصی برای درمان شما وجود دارد از پزشک خود بپرسید. همچنین باید کتابچه راهنمای همراه دستگاه خود را مطالعه کنید.
در اینجا دستورالعمل های کلی در مورد نحوه استفاده از نبولایزر وجود دارد:
• کمپرسور را روی یک سطح صاف قرار دهید که بتواند به یک پریز برق برسد.
• بررسی کنید که همه قطعات تمیز هستند.
• قبل از آماده سازی دارو، دستان خود را بشویید.
• اگر داروی شما از قبل آماده شده است، آن را درون ظرف بریزید. اگر لازم است آن را مخلوط کنید، مقدار صحیح آن را اندازه بگیرید و سپس آن را در ظرف بریزید.
• لوله را به کمپرسور و ظرف مایع وصل کنید.
• ماسک را وصل کنید.
• سوئیچ را روشن کنید و بررسی کنید که آیا نبولایزر مه آلود است.
• دهانه یا ماسک را روی دهان خود قرار داده و دهان خود را ببندید و یا ماسک را بر روی بینی و دهان خود قرار دهید.
• به آرامی نفس بکشید تا دارو از بین برود. این ممکن است پنج تا 15 دقیقه طول بکشد.
• ظرف مایع را در طول درمان به حالت ایستاده نگه دارید.
دستگاه نبولایزر چگونه کار می کند؟
هوای تحت فشار از طریق لوله عبور می کند و داروی مایع را به غبار تبدیل می کند. در طی حمله آسم یا عفونت تنفسی، ممکن است استنشاق غبار نسبت به اسپری دم یار جیبی راحت تر باشد. هنگامی که مجاری هوایی تنگ می شود (مانند حمله آسم) نمی توانید نفس عمیق بکشید. به همین دلیل، نبولایزر روش موثرتری برای رساندن دارو نسبت به دم یار است که نیاز به نفس کشیدن عمیق دارید.
نبولایزرها می توانند درمان دارویی آسم با اثر کوتاه مدت یا طولانی مدت (جلوگیری از حملات حاد) باشند. همچنین، در همان درمان می توان بیش از یک دارو تجویز کرد. نمونه هایی از داروهای مورد استفاده در نبولایزرها عبارتند از:
پزشک شما براساس نیازهای فردی شما تشخیص می دهد که کدام داروها را باید در نبولایزر مصرف کنید. نوع دارو و دوز توسط پزشک تجویز می شود. ممکن است ظروف از پیش تعیین شده مایع را که می توان در دستگاه باز و قرار داد، دریافت کنید، یا ممکن است مجبور شوید قبل از هر بار استفاده، محلول را مخلوط کنید.
فواید استفاده از نبولایزر:
• استفاده از آنها در هنگام حمله آسم آسان تر است، زیرا نیازی به نفس کشیدن عمیق هنگام استفاده از حمله ندارید.
• داروهای متعدد می توانند همزمان مصرف شوند.
• ممکن است استفاده از نبولایزر برای کودکان خردسال آسان تر باشد.
معایب استفاده از نبولایزر:
• حمل و نقل نبولایزرها معمولاً به راحتی یک دم یار نیست.
• آنها اغلب به منبع تغذیه ثابت نیاز دارند.
• تحویل داروها از طریق دستگاه استنشاقی مدت بیشتری طول می کشد.
راهنمای تمیزکردن و مراقبت از دستگاه نبولایزر:
نبولایزر باید بعد از هر بار استفاده تمیز شود و قبل از هر درمان دیگر ضد عفونی شود. از آنجا که بخار دستگاه را تنفس می کنید، باید تمیز باشد. اگر دستگاه به درستی تمیز نشود، باکتری ها و سایر میکروب ها می توانند در داخل آن رشد کنند. برای تمیز کردن و ضد عفونی کردن دستورات مراقب بهداشت خود را دنبال کنید تا مطمئن شوید که میکروب های مضر تنفس نمی کنید.
لوله باید به طور مرتب تعویض شود، زیرا تمیز کردن داخل لوله به طور کامل امکان پذیر نیست. ارائه دهنده خدمات بهداشتی شما باید توضیح دهد که چند بار لوله را عوض کنید.
تمیز کردن روزانه
دهانگیر/ ماسک را برداشته و ظرف دارو را خارج کنید. آنها را با آب گرم و صابون مایع ملایم بشویید.
تکان دهید تا آب اضافی خارج شود.
ظرف دارو و دهانگیر / ماسک دارو را به کمپرسور وصل کنید. دستگاه را روشن کنید تا هوا قطعات را خشک کند.
ضد عفونی کردن قطعات:
قطعات قابل جدا شدن (دهانگیر/ماسک و ظرف دارو) را بردارید.
آنها را در محلول تهیه شده توسط پزشک یا یک قسمت سرکه سفید و سه قسمت آب داغ خیس کنید.
بگذارید این قطعات به مدت یک ساعت یا با توجه به شرایطی که در دستورالعمل ذکر شده است، خیس بخورند.
قطعات را بردارید و یا بگذارید تا در هوا خشک شوند یا دستگاه را دوباره وصل کنید و روشن کنید تا خشک شود.
با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که دستورالعمل های صحیحی برای تمیز کردن روزمره و ضد عفونی کننده نبولایزر خود دارید.