مدت هاست که در سازه های بتنی به منظور افزایش کیفیت بتن، کاهش نارسایی و یا تغییر بعضی از مشخصه های بتن، موادی افزودنی به آن اضافه می نمایند. از مرسوم ترین این افزودنی ها مواد روان کننده و فوق روان کننده ها هستند. عملکرد اصلی این مواد، افزایش کارایی بتن یا ملات و در نتیجه افزایش مقاومت بتن بوده است. این مواد ضمن صرفه جویی در مصرف سیمان در بتن، باعث تسهیل عمل تراکم بتن گردیده، از آب انداختن بتن جلوگیری می کنند.
امروزه با ورود فن آوری های نوین به صنعت ساختمان، متخصصین بتن از مواد پوزولانی همراه با مواد افزودنی شیمیایی، بتن هایی خاص برای شرایط مختلف طراحی می نمایند. در میان مواد افزودنی پوزولانی، میکروسلیس، بخاطر ذرات بسیار ریز و جدا شده آن و همچنین درصد بسیار زیادی سیلیس آمورف برای تولید بتن با مقاومت زیاد و دوام بالا استفاده بیشتری دارد.
این افزودنی بعلت حالتی که در دمای محیط دارد به نام ژل میکروسیلیس شناخته می شود، با اضافه شدن به بتن باعث افزایش مقاومت و استحکام آن می گردد و در انواع مختلفی تولید می شود که هر کدام از این نوع از محصولات مزیت مجزا و منحصر به فردی دارند.
باید در نظر داشت که ژل های میکروسلیس علاوه بر استحکام بخشیدن به سازه های بتنی باعث آب بندی و نفوذناپذیری آن ها در مقابل آب و کاهش اثر مواد شمیایی بر روی بتن نیز می شود. و تأثیر مثبت میکروسلیس در بتن عموماً در دو مکانیزم نمو پیدا می کند.
یکی به جهت فعالیت پوزولانی بسیار زیاد میکروسلیس که کاهش هیدرواکسید کلسیم حاصل از هیدراسیون سیمان پرتلند با آب را باعث شده و با افزایش ژل تولیدی در خمیر سیمان همراه است و دیگری به علت نرمی زیاد میکروسلیس، خلل و فرج بین ذررات ژل و سیمان پر می گردد.
عواملی که سهم میکروسلیس را در بهبود مقاومت بتن افزایش می دهد کاملاً برجسته نیست. اگرچه تحقیقات نشان می دهند که افزودن میکروسلیس به بتن باعث افزایش دوام بتن در اثر کاهش نفوذ پذیری و کاهش مقدار هیدرواکسید کلسیم می شود. افزایش دوام بتن خود باعث افزایش قدرت بتن حاوی میکروسلیس در محافظت از خوردگی فولاد مدفون شده در بتن نیز می گردد.
کاربرد
کاربرد ژل میکروسیلیس در بتن علاوه بر استفاده در ساخت بتن های با مقاومت بالا، دوام بالا، آب بند، با نفوذپذیری کم، و همچنین ملات های ویژه، در بتن هایی که کاهش ترک های پلاستیک، ارتقاء نسبی مقاومت های کششی و خمشی بتن مد نظر می باشد کاربرد دارد. همچنین در شرایطی که بتن در معرض ضربه و بارهای متناوب دینامیکی است استفاده از آن توصیه می شود.
کاربردهای ژل میکروسیلیس به اختصار عبارتند از:
خواص شیمیایی، فیزیکی و مکانیکی
میکروسیلیس یک سوپر پوزولان است که در صورت کاربرد صحیح تأثیر بسیار قابل ملاحظه ای در افزایش مقاومت و دوام بتن دارد، میکروسیلیس محصولی فرعی در جریان تولید سیلیسیم و آلیاژهای سیلیسیم، به خصوص آلیاژ فروسیلیس است و برای استفاده به عنوان یک ماده سیمانی در بتن بسیار مناسب است. مقاومت زایی بالای میکروسیلیس، امکان کاهش مقدار کل مواد سیمانی بتن جهت دستیابی به یک مقاومت مشخص را فراهم ساخته و بدین شکل استفاده از میکروسیلیس می تواند منجر به کاهش حرارت زایی بتن گردد.
استفاده از میکروسلیس به صورت ژل با درصدهای مختلف جایگزینی در بتن باعث بهبود خواص مکانیکی آن می گردد. به طور کلی استفاده از ژل میکروسلیس در بتن باعث افزایش مقاومتهای مکانیکی آن می گردد و بر اساس مطالعات انجام شده مقدار 10 درصد جایگزینی میکروسلیس با سیمان پرتلند بیشترین مقاومت را حاصل می نماید.
همچنین روند کسب مقاومت برای بتن های حاوی میکروسلیس بیشتر از بتن های معمولی می باشد و افزایش مقاومت فشاری بلند مدت در مخلوط های حاوی 10 درصد میکروسلیس داخلی نسبت به بتن های بدون میکروسلیس برای مخلوط های دارای عیار 350 kg/m3 به مرتب بیشتر از مخلوط های با عیار 400 kg/m3به دست آمده است.
خواص عمومی ژل میکروسیلیس عبارت است از:
مزایا
مزایای کلی ژل میکروسیلیس از این قرارند:
روش مصرف
بسته به شرایط محیطی محل ساخت و بتن ریزی و مقاومت های مورد نیاز، مقدار مصرف ژل میکروسیلیس را با آزمایش های کارگاهی مشخص می کنند. اما به عنوان توصیه میزان آن به مقدار حدود 6 تا 10 درصد وزن سیمان مصرفی خواهد بود و مصرف بیشتر از محدوده مجاز این ماده افزودنی بهتر است با مجوز کارشناسان تکنولوژی بتن انجام پذیرد. لازم است بدانید مصرف کمتر از 6 درصد باعث عدم ظهور کیفیت و عملکرد مناسب، افت سریع اسلامپ، کاهش قدرت جذب آهک آزاد، و پایین آمدن نسبی کلیه خواص برای بتن می گردد.
این ژل را می توان با کل آب اختلاط بتن یا بخشی از آن مخلوط نموده و یا پس از اختلاط کامل تمام اجزاء سازنده بتن، به بتن اضافه نمود. و در صورت اضافه نمودن ژل در تراک میکسر باید از اختلاط آن در بتن اطمینان حاصل نمود. بدین منظور می بایست پس از افزودن میکروسیلیس بین 3 تا 5 دقیقه اختلاط ادامه یابد.
مدت نگهداری آن یک سال در بسته بندی اولیه در شرایط دور از سرما و یخبندان و تابش مستقیم نور خورشید و بهترین دمای نگهداری از آن10+ تا 30 + درجه سانتی گراد می باشد. ژل میکروسیلیس غیر سمی و غیر قابل اشتعال است و فقط باید به این نکته توجه کرد که حتما هنگام مخلوط کردن با بتن از عینک و دستکش جهت جلوگیری از تماس ژل میکروسیلیس با پوست بدن و چشم جلوگیری گردد.