مقدمه:
توپوگرافی به معنای بررسی پستی ها و بلندی های یک سطح می باشد. توپوگرافی قرنیه٬ یک نوع تصویربرداری سطح قرنیه است تا بتوان نرمال بودن یا نامنظمی سطح قرنیه را بررسی کرد. این وسیله٬ به خصوص برای تشخیص کراتوکونوس (قوز قرنیه) بکار گرفته می شود. ازآن جا که عدم مبتلا بودن به قوزقرنیه، یکی از شروط انجام لیزیک می باشد، انجام توپوگرافی برای کلیه بیمارانی که جهت انجام لیزر چشم (لیزیک یا PRK) مراجعه می کنند، ضرورت دارد تا بتوان بیمارانی را که دارای قوز قرنیه هستند جداسازی کرد و از انجام عمل به روی چشم آنها خودداری نمود.دستگاه توپوگرافی پس از اندازه گیری پستی و بلندی های سطح قرنیه از طریق محاسبات دقیق ریاضی و اپتیکی٬ شکل قرنیه را به صورت یک نقشه رنگی مجسم می کند و با نگاه یه این نقشه و پارامترهای آن٬ پزشک قادر خواهد بود کسانی را که مبتلا یا مشکوک به قوز قرنیه هستند٬ جداسازی کند. در این نقشه نقاط برجسته با رنگ های گرم (قرمز٬ زرد٬...) و نقاط فرو رفته با رنگ های سرد (آبی٬...) نشان داده می شوند. در قوز قرنیه یک منطقه برجسته غیرطبیعی در قرنیه دیده می شود.توپوگرافی، کمیت و کیفیت سطح و عمق قرنیه را بررسی کرده و آن را به صورت نقشه های رنگی جالبی در معرض دید ما قرار می دهد و با بررسی این نقشه ها جراح می تواند قضاوت کند که آیا عمل لیزیک برای چشم مناسب است.
اخیرا تکنولوژی برتری معرفی گردیده است که به آن پنتاکم (Pentacam) گفته می شود. دستگاه پنتاکم یک توپوگرافی بسیار پیشرفته می باشد که علاوه بر سطح٬ جلوی قرنیه٬ سطح خلفی و عمق آن را نیز بررسی می کند. دوربین های تعبیه شده در این دستگاه از تکنولوژی پیشرفته استفاده نموده و بسیار دقیق عمل می کنند. با این دستگاه علاوه بر توپوگرافی٬ می توان ضخامت قرنیه را در نقاط متعدد اندازه گیری کرد. همچنین عمق اتاق قدامی در مناطق مختلف اندازه گیری می شود. پنتاکم از یک شیوه پیشرفته تصویر برداری به نام Sheimpflugاستفاده می کند و تصاویرگرفته شده توسط این سیستم دقیق تر و واضح تر از سیستم های قبل هستند علاوه بر این، پنتاکم قادر است پارامترهای فراوانی را از سطح و عمق قرنیه اندازه گیری کند که توپوگرافی های معمولی قادر به انجام آنها نیستند.کلینیک پارسیان همزمان با مراکز پیشرفته دنیا مجهز به دستگاه پنتاکم گردید و ما اولین مرکز در سطح استان و جزء اولینها در کشور هستیم که جهت انجام توپوگرافی از دستگاه پیشرفته پنتاکم استفاده می کنیم. استفاده از این دستگاه، ضریب اطمینان را جهت عمل لیزیک افزایش می دهد.
تعریف پنتاکم (pentacam):
پنتاکم (pentacam) یک دستگاه تشخیصی که برای اندازه گیری و معاینه سگمان قدامی چشم طراحی شده است. به طور کلی این دستگاه تصاویری از قسمت قدامی چشم ( جهت ارزیابی: 1-شکل قرنیه 2-آنالیز وضعیت لنز(کریستالین لنز کدرشده) 3-آنالیززاویه اتاق قدامی 4-آنالیز عمق اتاق قدامی 5-آنالیز حجم اتاق قدامی 6-آنالیز حرارت های کورتیکال خلفی و قدامی 7- آنالیز محل کاتالکت 8- ضخامت قرنیه. ثبت می کند.
طرز کار دستگاه پنتاکم (pentacam):
پنتاکم یک دستگاه تشخیصی است که برای اندازه گیری و معاینه سگمان قدامی چشم طراحی شده است. این دستگاه تصاویری از قسمت قدامی چشم ثبت می کند که شامل قرنیه، مردمک، اتاق قدامی و لنز است. این دستگاه که بسیار پیشرفته است، توپوگرافی قرنیه را اندازه گیری کرده و قادر به تشخیص قوز قرنیه است. داده های آن در عمل جراحی لیزیک استفاده می شود.
کاربرد دستگاه پنتاکم (pentacam):
از این دستگاه جهت ارزیابی شکل قرنیه، آنالیز وضعیت لنز (کریستالین لنز کدر شده)، آنالیز زاویه اتاق قدامی، آنالیز عمق اتاق قدامی، آنالیز حجم اتاق قدامی، آنالیز حرارت های کورتیکال خلفی و قدامی، آنالیز محل کاتالکت ها و ضخامت قرنیه استفاده می شود.