نحوه کار دستگاه کراتومتر

آشنایی با دستگاه کراتومتر
اتورفرکتومتر (Autorefractor) یا کراتومتر (Keratometer) وسیله ای برای قرینه سنجی چشم است.
همچنین کراتومتر، که به عنوان یک چشم سنج (افتالومتر) نیز شناخته می شود. وسیله ای برای تشخیص و اندازه گیری انحنای سطح قدامی قرنیه است که برای ارزیابی میزان و محور آستیگماتیسم مورد استفاده قرار می گیرد.

فیزیک عملکرد دستگاه
کراتومترهای امروزی از سنسورهای نوری و تکنولوژی کامپیوتری برای اندازه گیری تطبیق و کنتراست قرنیه در برابر مقدارهای از قبل تعیین شده استفاده می کنند. مقدارهای تعیین شده توسط کراتومتر، مقدارهای "کراتومتریک" نامیده می شوند و متخصصان حفاظت از چشم را قادر می سازند که وجود و درجه آستیگماتیسم را تعیین کنند. دو نوع آستیگماتیسم وجود دارد: رایج ترین آن بد شکلی قرنیه است اما گاهی عدسی که در پشت قرنیه است نیز می تواند بد شکل شود. یک قرنیه طبیعی کروی است ولی در نمونه های آستیگماتیسم، قرنیه دوک مانند است. کراتومتر در درجات (زوایای) متفاوت قرنیه را اندازه گیری کرده و به تعیین یک نسخه اصلاح کننده مناسب، درجه اصلاح و اینکه عدسی های مقعر و محدب نیازمند بازگرداندن دید به یک سطح قابل قبول هستند، کمک می کند. همچنین یک کراتومتر بارها در پروسه های خاص عمل جراحی، برای کمک به جراح چشم استفاده می شود. استفاده کننده کراتومتر یک چراغ LED به عنوان نقطه کانونی برای مریض و انکسار زوایا (منتها درجات) مناسب، آماده می کند که جراح را قادر می سازد در طی آب مروارید و دیگر جراحی های اصلاحی چشم، برش های دقیقی ایجاد کند. همان گونه که کراتومتر با تکنولوژی تکامل می یابد، سایر ابزارها و جریاناتی که جهت حفاظت از چشم انجام می شود نیز توسعه می یابد. امروزه نه تنها برای متخصصان حفاظت از چشم تعیین دلیل اصلی مشکلات بینایی امکان پذیر نیست، بلکه تصحیح بسیاری از شرایط مؤثر بر سلامت بینایی و چشم از طریق جراحی نیز امکان پذیر نیست. یک کراتومتر روابطی را بین اندازه شیء (O)، تصویر شیء (I)، فاصله بین سطح انعکاسی و شیء (d) و شعاع سطح انعکاسی (R) به کار می برد. اگر سه تا از این متغیرها معلوم باشند (یا ثابت باشند)، چهارمی با استفاده از رابطه dI/O2=R به دست می آید. روش های مجزایی برای تعیین R وجود دارد. کراتومترهای نوع ژاوال-شیتز اندازه تصویر ثابتی دارند که معمولا در آن ها دو حالت دیده می شود، در حالی که کراتومترهای بوش اند لومب اندازه تصویر ثابت و در عین حال یک حالتی دارند.

برای تنظیمات این دستگاه می توان از صفحه مانیتور به صورت لمسی استفاده کرد. این دستگاه دارای قابلیت تنظیم و اندازه گیری به صورت خودکار است. اطلاعات فنی این دستگاه شامل موارد زیر است:

بدنه اصلی:
محدوده حرکت هد اندازه گیری: بالا-پایین 45 میلی متر، چپ-راست 88 میلی متر، عقب-جلو 40 میلی متر
محدوده حرکتی: 70 میلی متر
صفحه مانیتور: LCD 5/7 اینچ
وزن: 18 کیلوگرم
ولتاژ: VAC 100-140
فرکانس: Hz 60-50
توان مصرفی: 85 تا 110 VA
دمای محیط برای اندازه گیری: 40-10 درجه سانتی گراد
رطوبت: %75-%30
منبع نور: LED با طول موج 880 نانومتر

روش کار
عدسی چشمی را تنظیم کنید:
این مرحله را فراموش نکنید. اگر عدسی چشم را تنظیم نکنید، ممکن است فکر کنید که کراتومتر شما تنظیم نشده است.

در صورتی که تنظیم شده است.

مرحله 1
یک ورق کاغذ سفید را روی قسمت پشت کراتومتر قرار دهید.

پس زمینه سفید هنگام مشاهده از طریق عدسی چشمی، برجستگی ها و نکات قابل توجه را با علامت متقاطع به خوبی مشخص می کند.

مرحله 2
دستگاه را روشن کنید.

مرحله 3
عدسی چشمی را کاملاً خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید.

متوجه خواهید شد که نشانه های تقاطع (علامت ضربدر) تار خواهند شد و در نتیجه عدم تطابق به وجود می آید.

مرحله 4
در حالی که هر دو چشم را باز نگه داشته اید، عدسی چشمی را در جهت عقربه های ساعت (به علاوه) بچرخانید تا زمانی که علائم تقاطع (ضربدرها) به وضوح کامل برسد، سپس دست نگه دارید.اکنون دستگاه کراتومتربه دلیل ناسازبینی شما تنظیم شده است. به عبارت دیگر می توان روش کار با آن را به صورت زیر بیان نمود:

1)(Manual) کراتومتری دستی:

در این روش، 4 نقطه بر روی دو نصف النهار ارتوگونال، به فاصله 3 تا 4 میلی متر از قسمت پاراسنترال قرنیه اندازه گیری می شوند. هرچه انحنای قرنیه پس از اصلاح نزدیک بینی، کم تر شود؛ فاصله 2 نقطه بیش تر می شود 3. در موارد بعد از کراتوتومی کراتومتر معمو ً لا ناحیه پاراسنترال یعنی خارج از، (RK) شعاعی را اندازه گیری می نماید که این ناحیه معمو ً لا Knee محدوده است. یکی از مشکلات در استفاده از کراتومتر (steep) پرشیب دستی این است که 4 نقطه پ اراسنترال را اندازه گیری می کند که نماینده نواحی مرکزی قرنیه هستند. این مساله در قرنیه های می باشند (prolate) طبیعی که عمل نشده اند و مختصر پرولیت (در مرکز، پرشیب هستند و به طرف محیط، مسطح می شوند) صادق است و دامنه تغییرات قدرت در این 4 نقطه کم است. در حالی که در قرنیه هایی که تحت جراحی قرار گرفته اند؛ قرنیه تغییر می کند و تغییر دامنه (asphericity) آسفریسیته قدرت در 4 میلی متر مرکزی قرنیه، زیاد می شود. جراحی های اصلاح نزدیک بینی، موجب مسطح شدن قرنیه (oblate) در مرکز می شوند و شکل آن را از پرولیت به اوبلیت تغییر می دهند ولی روش های اصلاح دوربینی، مرکز قرنیه را پرشیب تر می کنند و قرنیه، بیش تر پرولیت می شود. بنابراین در مواردی که اصلاح نزدیک بینی صورت گرفته است؛ کراتومتر، بیش تر محیط قرنیه را اندازه گیری می نماید و به همین جهت، نواحی پرشیب تر اندازه گیری می شوند و در نتیجه بیش تخمینی قدرت قرنیه روی می دهد. در قرنیه هایی که (overestimation) مرکز آن ها بر اثر عمل رفرکتیو، پرشیب شده است؛ نواحی محیطی که مسطح ترند، اندازه گیری می شوند و در نتیجه قدرت قرنیه کم تر از واقع محاسبه می شود 5و 4 (تصویر 1). بیش تخمینی قدرت (underestimation) کراتومتری و در نتیجه، کم تخمینی به میزان اختلاف رفرکشن قبل و پس از عمل و میزان، IOL بستگی ablative نزدیک بینی اصلاح شده توسط اعمال رفرکتیو دارد. کراتومتری دستی میزان مسطح شدگی قرنیه را حدود 25 و همکاران 6 Hamed. درصد کم تر از میزان واقعی نشان می دهد 5، Eyesys معتقدند که در صورت استفاده از کراتومتری با دستگاه 15 درصد و در صورت استفاده از کراتومتر معمولی، 24 درصد از کل رفرکشن اصلاح شده، از آن کم شود. لازم به ذکر است در قرار گرفته اند؛ کراتومتری در طول RK چشم هایی که تحت عمل شبانه روز تغییر می کند و بهتر است کراتومتری صبح یا اوایل روز انجام شود زیرا در عصر و شب، قرنیه پرشیب تر می شود.

مشکل دیگر در استفاده از کراتومتر دستی، تغییر دراندکس طبیعی رفرکشن قرنیه است که در چش مهایی که قرار گرفته اند؛ بیش تر مشاهده ablative تحت جراح یهای می شود. در قرنیه عادی، برای محاسبه قدرت قرنیه، از 1 استفاده می شود ولی در / اندکس رفرکشن 3375 چشم هایی که تحت جراحی ابلیشنی قرار گرفته اند؛ به علت یکسان نبودن اندکس در لایه های مختلف، اندکس 1 کم تر می شود. جهت توجیه این پدیده / رفرکشن از 3375 سه دلیل آورده شده است: ( 1) برداشتن بافت قرنیه، رابطه بین سطح قدامی و خلفی قرنیه را تغییر م یدهد. ( 2) تغییر در ضخامت قرنیه، موجب تغییر اندکس رفرکشن م یشود زیرا لایه های مختلف قرنیه دارای اندکس های متفاوت می باشند و ( 3) ممکن است تغییر در انحنای خلفی قرنیه ایجاد شود که موجب تغییر قدرت قرنیه م یشود 5. بنابراین استفاده از کراتومتر دستی جهت تعیین قدرت قرنیه پس از اعمال رفرکتیو، از صحت بالایی برخوردار نم یباشد.

2)(Automated) کراتومترهای خودکار:

صحت کراتومترهای خودکار در چشم های عادی برابر با کراتومتر دستی است و در موارد پس از جراحی های رفرکتیو، کم تر ازتنها در صورتی که(optical zone) OZ 3 میلی متر باشد(پس از RK) نسبت به کراتومتر دستی مزیت دارد زیرا در این روش,منطقه ای به اندازه 2/6 میلی متر اندازه گیری می شود.

کراتومترهای ژاوال-شیتز
کراتومتر ژاوال- شیتز یک دستگاه دو وضعیتی است در آن یک تصویر ثابت با اندازه دو برابر و اندازه شیء قابل تنظیم برای تعیین شعاع انحنا سطح انعکاسی به کار می رود. برای این منظور از دو مایر روشن استفاده می شود. یکی از آن ها یک چهارگوش قرمز و دیگری به صورت طرحی از یک پلکان سبز رنگ است که در کناره های دستگاه در فاصله ثابتی از چشم تنظیم می شوند. با حرکت دادن مایرها در طول مسیر ریل مانند و تغییر فاصله بین آن دو می توان اندازه تصویر را تنظیم کرد. به واسطه یک منشور ولاستون که باعث می شود هر یک از تصاویر کناری با هم در یک ردیف (سطح) قرار گیرند، تصویر منعکس شده دو برابر می شود. هر نوع حرکتی از چشم می تواند تصویر را به همان بزرگی و راستا جا به جا کند.

کراتومترهای بوش اند لومب
کراتومتر بوش اند لومب، کراتومتری تک حالتی است که بر مبنای تفاسیری از ترکیب های دیوپتری می دهد کار می کند. این نوع با کراتومترهای ژاوال-شیتز در این که اندازه شیء ثابت ولی اندازه تصویر متغیر است، تفاوت دارند. در این کراتومترها پرتوهای منعکس شده از میان صفحه ای با چهار روزنه که دو تای آن ها برای فوکوس کردن مایرها در فاصله کانونی تلسکوپ دستگاه و دو تای دیگر برای ترکیب منشور دو تایی به کار می روند، عبور می کنند. این وسیله بر مبنای طراحی های هلمولتز که منشورها در یک ردیف به صورت عمودی و افقی حرکت می کنند، پایه گذاری شده است که این خود باعث ایجاد دو تصویر قابل تنظیم، یکی در بالا و دیگری در سمت چپ تصویر اصلی می شود. با تنظیم کردن فاصله بین آی پیس و منشور می توان قدرت مؤثر این منشورها را تغییر داد. وقتی که این فاصله کاهش یابد، قدرت مؤثر منشوری نیز کاهش می یابد و این خود باعث کاهش اندازه تصویر در طول مسیر نسبی منشور می شود. حرکت دوباره می تواند تصویر را به حالت اولیه اش نزدیکتر کند. افزایش فاصله میان آی پیس و منشور باعث افزایش قدرت منشوری می شود. چون در هر ستونی که با دیگری تنظیم می شود دو منشور وجود دارد، قدرت در محورهای بزرگ و کوچک می تواند به طور مستقل و بدون تنظیم موقعیت و جهت دستگاه اندازه گیری شود. کراتومترهای بوش اند لومب برای تبدیل اندازه های به دست آمده از سطح قرنیه به مقدار دیوپتری، فرمول عمومی عدسی ها را به کار می برند و n را 1/335 فرض می کنند. این مقدار فرضی دربردارنده بخشی کوچک ولی در عین حال مهم از قدرت منفی سطح خلفی قرنیه است که این فرمول هم باعث خواندن قدرت انکساری (بر حسب دیوپتر) و هم شعاع انحنا (بر حسب میلیمتر) می شود.

اقدامات پیشگیرانه
وقتی استفاده نمیکنید، برق را خاموش کنید و تجهیزات را تحت پوشش قرار دهید. گاهی اوقات هنگامی که برق روشن می شود، نور ممکن است وجود نداشته باشد.

لامپ ممکن است "قطع شود" یا ممکن است در سیستم الکتریکی خطا وجود داشته باشد. برای این مشکل,روش ارائه شده برای slit lamp توصیف شده است ممکن است دنبال شود.علاوه بر تمیز نگه داشتن وسیله، سایر کارهای تعمیر و نگهداری مهم، روانکاری تمام اجزای متحرک است تا حرکت تمام دستگیره ها صاف باشد.

گرد و غبار و لکه بر روی تجهیزات، از جمله قطعات نوری و سطوح خارجی را حذف کنید.

گردوغبار:در صورت استفاده نکردن، تمام وسایل باید تحت پوشش گرد و غبار مناسب نگهداری شوند.ابزارهای کوچک که با جعبه های ذخیره سازی یا پوشش گرد و غبار تهیه می شوند نیز باید در جعبه ها یا تحت پوشش گرد و غبار در هنگام استفاده نباشد.نگهداری یک فضای سبز خوب در اطراف یک بیمارستان و داشتن پرده برای درب ها و پنجره ها در حفظ سطح گرد و غبار کمک می کند.نگه داشتن کف، مبلمان و وسایل, عاری از گرد و غبار کمک می کند به تجمع کمتر گرد و غبار در ابزار کمک می کند.

لکه:علاوه بر گرد و غبار، کاربرانی که باابزار کارمی کنند اثر انگشتشان برروی دستگاهها باقی میماند.اثر انگشت عمدتا دارای رطوبت عرق و بعضی از مواد چرب است که لکه ها را بر روی ابزار می گذارد.لکه ها همچنین از طریق ریختن دارو، سایر مایعات و تخلیه از بیماران ایجاد می شود.هر دو گرد و غبار و لکه پس از تمیز کردن مرتب, تمیز می شوند.لکه های قدیمی معمولا برای حذف سخت است و می توانند بر عملکرد یک ابزار تأثیر بگذارند.بعضی از لکه ها نیز ممکن است منبع عفونت باشند.لکه های آلی و مواد آلی در گرد و غبار نیز ممکن است در رشد قارچ کمک کنند.گرد و غبار و لکه های روی ابزار می تواند به طور معمول با یک پارچه مرطوب پاک شود و این باید هر روزه انجام شود، معمولا این کار در پایان روز مناسب است.[هر گونه لکه عفونی ممکن است به عنوان در تنومتر نقاط مراقبت پس از هر استفاده می شود.]پارچه ممکن است به آرامی با آب و یا محلول صابون نور خنثی شود.محلول آب یا صابون نباید به طور مستقیم بر روی دستگاه اسپری شود.نیروی اسپری ممکن است قطره های آب را به داخل تجهیزات هدایت کند که باعث زود زنگ زدن آنها می شود.

این روش ساده برای برداشتن گرد و غبار از روی اجزای تجهیزات دقیق تطبیق نگردیده است.

گرد و غبار / لکه بر روی اجزای نوری:

تقریبا تمام ابزارهایی که در بیمارستان چشم پزشکی استفاده می شود دارای اجزای نوری مانند صفحات شیشه ای، لنزها، آینه ها، منشورها و غیره هستند.آنها سطح بسیار صاف و برخی از آنها ممکن است برخی از پوشش های خاص بر روی سطح خود را به دلایل خاصی داشته باشد.از این رو باید در از بین بردن گرد و غبار و لکه بر روی اجزای نوری استفاده شود.اگر با یک پارچه پاک شود، ذرات گرد و خاک (شن و ماسه) ممکن است یک سطح دائمی روی سطح اجزای نوری را خنثی کنند، در نتیجه پراکندگی ناخواسته نور و کاهش کیفیت تصویر نهایی دیده می شود.برای جلوگیری از این، ابتدا باید تلاش کنید که گرد و غبار راپاک کنید.سیلندرهای بادی کوچک برای این منظور در دسترس است.با این وجود، به علت گاز فرئون موجود در آنها، نور را حس می کنند.اگر ذرات گرد و غبار به سطح برسند، ممکن است یک برس موی تمیز شوی ,برای حذف گرد و غبار مورد استفاده قرار گیرد.برای پاک کردن لکه ها، یک ساب پنبه پوشیده شده در آب مقطر یا مواد شوینده ملایم یا الکل می تواند برای پاک کردن لکه های رنگی استفاده شود.سواب باید به صورت دایره ای از مرکز شروع شود و به سمت مارپیچ به سمت لبه حرکت کند(شکل 1).این است که هر بار با استفاده از یک سواب تازه تکرار شود تا لکه های دیگر در هر زاویه ای از مشاهدات تحت نور روشن قابل مشاهده نیست.فشار بر روی اپتیک باید به اندازه کافی برای حذف لکه ها باشد.فشار بیش از حد باید اجتناب شود. به زودی فشار بیش از حد پوشش را از بین می برد و سطح نوری ممکن است "پوشیده" از پوشش و از دست دادن خاصیت خود را از دست بدهد.هر پنبه ای که بر روی آن قرار دارد، باید با دمیدن یا استفاده از برس موی تمیز شسته شود.برای عناصر نوری مستطیلی یا مربع، سواب باید همیشه در یک جهت حرکت کند(شکل 2).

قارچ بر روی اجزای نوری:
گاهی اوقات قارچها بر روی اجزای نوری ابزارها رشد می کنند.قارچ را می توان مانند لکه در مراحل اولیه رشد آن در اپتیک حذف کرد.اگر رشد قارچ در ریشه های عمیق باشد، بسیار دشوار است. هر گونه تلاش برای حذف قارچ در آن مرحله به اجزای اپتیکی صدمه میزند.اغلب تنها گزینه جایگزین اجزای اپتیک است.از این رو اولین گام در مراقبت از یک ابزار علیه قارچ ها جلوگیری از رشد آن است.این را می توان با خشک نگه داشتن دستگاه به دست آورد، درحالی که رطوبت به رشد قارچ کمک می کند.رطوبت نسبی کمتر از 60٪ پیشنهاد شده است.کیسه کوچک از عامل خشک کننده مانند ژل سیلیکا که در داخل دستگاه نگهداری می شود، کمک می کند تا خشک کردن دستگاه را حفظ کنید.هنگامی که یک تجهیزات در یک اتاق تهویه مطبوع قرار نداشته باشد، اتاق باید به خوبی تهویه شود زیرا تهویه در حفظ سطح رطوبت پایین کمک می کند.هنگامی که کف زیر وسیله شستشو می شود و اگر این منطقه احتمالا برای مدت زمان طولانی مرطوب باقی بماند، دستگاه باید به محل خشک منتقل شود و تنها پس از خشک شدن محل آن وارد شود.در مکان های مرطوب مانند شهرهای ساحلی، می توان رطوبت اطراف تجهیزات را با گرم نگه داشتن آن حفظ کرد. لامپ رشته الکتریکی (60 تا 100 وات) که در بالای دستگاه قرار می گیرد، حرارت لازم را فراهم می کند. اگر یک منطقه باران فصلی باشد، در انتهای فصل موسمی تمیزی خوب از تمام اپتیک ها، هر قارچ را در مرحله اولیه رشد حذف می کند.