ایمپلنت دندان چیست؟
ایمپلنت دندان جایگزین ریشه های دندان می شود. ایمپلنت ها یک پایه قوی برای دندان دائمی (ثابت) یا قابل جابه جایی ایجاد می کنند که با دندان های طبیعی شما سازگاری دارند.
ایمپلنت دندان از جنس تیتانیوم خالص است که با بدن انسان سازگاری دارد. شکل آن به صورت میله باریکی است که درون استخوان فک قرار داده می شود. گفته می شود که امروزه ایمپلنت دندان بهترین جایگزین برای دندانهای از دست رفته است. نکته قابل توجه در مورد آن این است که اگر پس از قرار گرفتن در فک به طور صحیح از آن نگهداری شود، ماندگاری بسیار بالایی خواهد داشت.
علیرغم پیشرفت در زمینه مراقبت از دندان، میلیون ها ایرانی از دندان درد رنج می برند، که عمدتا به علت پوسیدگی دندان، بیماری پریودنتال یا آسیب است. برای سال ها، تنها گزینه های درمان در دسترس افرادی که دندان هایشان را از دست داده بودند، استفاده از پل ها و پروتزهای دندان بود. اما امروزه، ایمپلنت دندان در دسترس هستند. در ادامه بهتر است بدانید انواع ایمپلنت دندان کدامند؟ و از آن چه استفاده هایی می شود؟در طول تاریخ دو نوع مختلف وجود داشته است:
اندوستیال (endosteal)
ساب پریوستیال (subperiosteal)
ایمپلنت اندوستیال به ایمپلنتی گفته می شود که درون استخوان قرار می گیرد، اما ساب پریوستیال ایمپلنتی است که روی استخوان آرواره و زیر بافت لثه قرار داده می شود. امروزه دیگر از ایمپلنت های ساب پریوستیال استفاده نمی شود زیرا در مقایسه با ایمپلنت های اندوستیال در بلند مدت نتایج ضعیف تری داشته اند و استحکام کمتری دارند.
ایمپلنت برای چه کسانی مناسب نیست و ناموفق خواهد بود
در صورتی که سابقه انجام شیمی درمانی یا رادیوتراپی را دارید یا اینکه در حال حاضر این درمانها را انجام می دهید، باید بدانید که احتمال موفقیت درمان کمتری دارید.
موارد خاص پزشکی مانند ابتلا به پوکی استخوان و بیماریهای مانند آن هنوز اطمینانی حاصل نشده است و تأثیر آن در کارکرد و ماندگاری آن مشخص نیست.
برای انجام این جراحی سلامت لثه فرد مراجعه کننده بسیار مهم است و علاوه بر آن باید استخوانهای فک قدرت و انسجام کافی برای نگهداری آن را داشته باشند.
در بسیاری از موارد اگر متقاضی از دخانیاتی مانند سیگار استفاده کند، دندانپزشک از درمان خودداری می کند، زیرا استفاده از این مواد حتی سیگار باعث کاهش امکان موفقیت درمان می شود.اطلاعات بیشتر —-> تأثیر سیگار بر ایمپلنت دندان
در صورتی که بخواهید تمام دندانها را به روش کاشت دندان جایگزین کنید، در فک بالا به شش تا هشت و در فک پایین به چهار تا شش ایمپلنت نیاز خواهید داشت.
رعایت بهداشت عمومی دهان و دندان در بالا بردن عمر ایمپلنت تأثیر بسیاری دارد. ایمپلنتها طرح لبخند را بهبود بسیاری می بخشند.
در صورت استفاده از داروهایی که در آنها از مشتقات بیس فسفونات استفاده شده است، توصیه می شود که از این درمان استفاده نکنید.
مراحل مراقبت و انجام ایمپلنت دندان
پیش از انجام عمل باید پوسیدگی دندان ها بررسی و رفع شود.
برای قرارگیری ایمپلنت در دهان انجام حداقل یک جراحی ضروری است. در این جراحی که به کاشت دندان نیز شهرت دارد، ایمپلنت در استخوان فک گذاشته می شود.
در چند ماه بعد از انجام جراحی پین تیتانیومی با استخوان فک ادغام می شود.
پس از مدتی و با مطمئن بودن از ادغام مناسب ایمپلنت و استخوان دندان، متخصص معالج می تواند از ایمپلنتها به عنوان بیس استفاده کند و پروتز دندان را بر روی آنها نصب کند.
پیش از اقدام به کاشت دندان جلو حتما از متخصص معالج خود سوال کنید که آیا این روش از جایگزینی دندان برای شما مناسب است یا خیر؟ پیش از هر چیز اطمینان حاص کنید که دندانپزشک فرآیند درمان جا گذاری ایمپلنت دندان را به طور کامل طی می کند.
متخصصی که برای این کار انتخاب می کنید، باید از استانداردهایی پیروی کند که هم توسط مراجع علمی و هم مراجع قانونی تایید شده باشد.مدارک علمی و قانونی دکتر مصطفی نژاد
از دندانپزشک خود بپرسید که چقدر در انجام درمان ایمپلنت دندان تجربه دارد.
قبل از جراحی ایمپلنت دندان
دندانپزشک معالج پیش از انجام هر کاری به مراجعه کننده توضیح می دهد که چگونه برای درمان آماده شود.
تشکیل پرونده دندانپزشکی، قبل از انجام هر درمانی پرسشنامه ای راجع به شرایط پزشکی خاص در اختیار شما قرار خواهد گرفت، لطفا آن را کامل و دقیق پر کنید و اگر مطلب مهمی وجود دارد که در پرسشنامه نیست حتما آن را با دندانپزشک خود در میان بگذارید. میزان موفقیت آن با در نظر گرفتن و انجام دقیق همه این مراحل درمان برای بسیاری از افراد بدون خطر خاصی، بالا خواهد بود.
قبل از انجام عمل نیاز به معاینه لثه ها و اطمینان یافتن از سلامتی کامل آنها وجود دارد، همچنین هر گونه عفونت یا پوسیدگی در لثه و دندانهای مجاور محل قرار گیری ایمپلنت نیز باید به طور کامل درمان شود.
بعد از اطمینان از سلامت کامل بافتهای دهانی ناحیه جراحی و اطراف آن نیاز به تهیه یک اسکن رادیوگرافی مخصوص ایمپلنت (اصطلاحا CBCT یا DVT نامیده می شود) از محل می باشد که توسط مراکز رادیولوژی تخصصی فک و صورت قابل تهیه است.این اسکن معمولا به همراه یک ریپورت و CD تهیه می شود.
دندانپزشک به کمک آنها ارتفاع و ضخامت استخوان و نیز سایر موارد مهم مانند محل عبور اعصاب مهم، سینوس ها و … را بررسی می کند و بهترین سایز و محل قرار گیری ایمپلنت دندان را مشخص می کند.
آخرین مسئله ای که قبل از جراحی ایمپلنت دندان باید مورد توجه قرار گیرد اینست که در شرایط پزشکی خاص ( فشار خون بالا، سابقه سکته قلبی یا مغزی، سابقه پیوند عضو و …) گاهی نیاز به دریافت داروی خاص یا تغییر در دوز داروهای دریافتی فعلی بیمار وجود دارد و در مواردی که شخص به دلیل بیماری زمینه ای (مثل مشکلات قلبی) تحت نظر پزشک دیگری قرار دارد نیاز به مشورت با پزشک مربوطه نیز وجود دارد.
فرآیند عمل جراحی ایمپلنت دندان
مدت زمان انجام عمل به تعداد و همچنین پیچیدگی شرایط عمل بستگی دارد. ممکن است چند ایمپلنت دندان در یک عمل جراحی قرار داده شود در این حالت زمان عمل طولانی تر خواهد شد.
این جراحی معمولا تحت بی حسی موضعی انجام می شود در این حالت درد کاملا در دهان شما ازبین میرود و می توانید در حین عمل بیدار بمانید. ممکن است از یک آرام بخش استفاده کنید تا در طول عمل اضطرابتان ازبین برود و یه شما کمک می کند آرام باشید.
بعد از اینکه لثه کاملا بیحس شد. دندانپزشک یک برش در لثه شما زده و یک سوراخ کوچک در استخوان فکتان ایجاد می کند و در این سوراخ قرار داده می شود.
در شرایط خاصی می توان کشیدن دندان آسیب دیده و جایگزاری ایمپلنت را طی یک جلسه جراحی انجام داد که این روش ایمپلنت فوری یک جلسه ای نامیده می شود و همیشه قابل انجام نیست و همانطور که پیشتر ذکر شد در "شرایط خاصی" قابل انجام است.
اگر این حالت قابل انجام نباشد دندانپزشک ایمپلنت چند ماه (فک بالا 3-6 ماه و فک پایین 2-4 ماه) بعد از کشیدن دندان قرار می دهد تا استخوان فک زمان کافی برای ترمیم خود داشته باشد به این حالت "ایمپلنت تاخیری" گفته می شود.
در موارد نادر ممکن است نیاز باشد که عمل تحت بیهوشی انجام شود که در اینصورت عمل باید در مراکز خاص با تجهیزات خاص برای شما انجام شود در این صورت به طور کامل بیهوش میشوید ودر طول عمل خواب خواهید بود.
ایمپلنت دندان فوری و تاخیری می تواند طی یک یا دو مرحله قرار داده شود
در روش یک مرحله ای میله و اتصالاتی که بین پروتز و ایمپلنت متصل می شوند همزمان قرار داده می شوند و بعد از پایان جراحی ضمائم آن در دهان قابل مشاهده است.
در روش دو مرحله ای ابتدا میله آن در زیر لثه جایگذاری می شود (شما آن را در دهان خود نمی بینید) و مدتی (حدودا دو تا سه ماه) برای بهبود کامل لثه و استخوان صبر میکنیم.
بعد از گذشت زمان طی یک جراحی دیگر که جراحی بسیار سبکتری خواهد بود اتصالات به آن متصل خواهد شد.
در هر دو شیوه پس از گذشت دو تا چهار ماه از جراحی اولیه پروتز نهایی آماده و تحویل خواهد شد. در طول این زمان امکان ساخت انواع پروتز شامل موقت، ثابت یا متحرک بسته به شرایط وجود دارد که می تواند طی این دوران گذار مشکلاتی همانند جویدن غذا و زیبایی که در اثر از دست رفتن دندان ایجاد شده را تا حدودی بهبود ببخشد.
مراقبت های بعد از جراحی ایمپلنت دندان
بعد از انجام ایمپلنت شما ممکن است به استراحت نیاز داشته باشید تا اثر بیحسی کاملا خاتمه یابد، بعد از یک بیحسی موضعی چند ساعت طول میکشد تا دهان و دندان تان به حالت اول خود برگردد. شما ممکن است به مسکن نیاز داشته باشید تا اثر ناراحتی حاصل از بی حسی را برطرف کند.
معمولا بعد از عمل می توانید به خانه برگردید اما اگر بیهوشی عمومی داشتید به یک همراه نیاز دارید تا شمارا برای رسیدن به خانه همراهی کند و تا 24 ساعت اول بهتر است دوست یا یکی از اشنایان مراقب شما باشد.
خیلی مهم است که در چند روز بعد از ایمپلنت که به استراحت می گذرانید، از غذاهای نرم استفاده کنید. مراقب باشید تا زمانی که بیحسی کاملا از ناحیه دهانتان برطرف نشده، از غذاها و نوشیدنی های داغ استفاده نکنید. در غیر این صورت ممکن است بدون اینکه متوجه شوید خودتان را بسوزانید.
خیلی مهم است که دهان خود را مثل همیشه با مسواک و نخ دندان تمیز نگه دارید. ممکن است برای اینکه تمیز کردن راحت تر بین دندانها به مسواک ویژه ای نیاز داشته باشید.
سوالات کلیدی در مورد درمان ایمپلنت دندان:
1. دوره نقاهت درمان چقدر زمان میبرد
اگر درد شدیدی دارید، می توانید مسکنهای با دوز بالا مانند پاراستامول یا ایپوبروفن مصرف کنید.
متخصص معالج ممکن است با تجویز آنتی بیوتیک و دهانشویه ضد عفونی کننده برای شما بخواهد تا خطر عفونی شدن آن را کاهش دهد. با وجود این دلایل علمی زیادی برای این مسئله وجود ندارد.
در چند ماه پس از انجام عمل بهتر است که به طور مکرر توسط دندانپزشک معالج خود معاینه شوید تا اطمینان یابید که در طول دوره نقاهت مشکل خاصی وجود نداشته باشد.
مدت زمان لازم برای بهبودی با توجه به شرایط دهان و دندانها و همچنین روش درمان دندانپزشک متفاوت است. در این مدت بهتر است که دستورالعمل های دندانپزشک را مو به مو رعایت کنید.
بعد از تحویل پروتز های نهایی مجموعه ایمپلنت و پروتزها می تواند عملکرد مشابه دندانهای طبیعی شما را داشته باشند و و قادر خواهید بود به طور عادی غذا بخورید.
شما باید حتما حداقل روزی دو بار از نخ دندان استفاده کنید و مسواک بزنید تا از سالم ماندن دندان ها و ایمپلنتها مطمئن شوید و دندانپزشک و متخصص بهداشت خود را به طور منظم ببینید
اگر پروتز های متصل به آن اسیب دید دندانپزشک شما احتمالا می تواند آن را تعمیر کند در غیر اینصورت پروتز تعویض خواهد شد.
اگر ایمپلنت شما اسیب دید ممکن است دندانپزشک بتواند ان را تعمیر کند اگر نتواند ان را تعمیر کند می تواند یک ایمپلنت دیگر جایگزین کند
2. خطرات و عوارض ایمپلنت دندان
قرار دادن و جراحی مربوط به آن مانند هر فرآیند دیگری خطرات خاص خود را دارد. پیش از انجام جراحی و کارهای مرتبط به ایمپلنت از دندانپزشک معالج خود بخواهید که خطرات کار را به طور کامل برایتان توضیح دهد.
ممکن است پس از انجام عمل دچار عوارض جانبی خفیف و موقتی شوید. این عوارض جانبی می تواند شامل تورم و احساس ناخوشایند در اطراف آن باشد. اگر قادر به تحمل درد نبودید، می توانید از مسکن هایی مانند پاراستامول یا ایبوبروفن استفاده کنید که دارای دوز بالایی هستند.
عوارض جانبی مشکلاتی هستند که در طی یا بعد از جراحی اتفاق می افتند. بیشترین عارضه ای که پس از هر جراحی احتمال وقوع آن می رود، خونریزی زیاد و واکنش به بیحسی یا بیهوشی است. عصبهایی که به صورت عصب دهی می کنند، رشته های عصبی فک پایین را نیز ساپورت می کنند. این رشته های عصبی دندانها، لثه و لب پایین شما را تحت پوشش قرار می دهند.اگر این اعصاب آسیب ببینند ممکن است در این نواحی احساس سوزن سوزن شدن، بیحسی موقت و یا گاهی بیحسی دائمی داشته باشید.
احتمال احساس درد شدید در این نواحی نیز وجود دارد. عکس های رادیوگرافی و سی تی اسکن می تواند به متخصص معالج شما کمک کند که جایگاه رشته های عصبی در استخوان فک را دیده و خطرات احتمالی را به حداقل برساند.
در صورتی که به درستی با استخوان فک ادغام نشود، ممکن است که ایمپلنت شل شود. این اتفاق معمولا درد ندارد، اما مشکل بزرگ این خواهد بود که ایمپلنت نمی تواند پروتز ها را ساپورت کند. در این صورت باید دوباره عمل انجام شود.
متخصص معالج شما توصیه می کند که به طور منظم ایمپلنت خود را چک کنید تا از سلامت آن مطمئن شوید. از عوارض مهم دیگر آن باید به صدمه دیدن رشته های عصبی اشاره کرد.
این اتفاق خیلی نادر است اما ممکن است دندانپزشک در مواردی هنگام ایجاد حفره در استخوان به اعصاب آسیب برساند و به این ترتیب بیمار دچار بیحسی شود. در اغلب اوقات این بیحسی پس از چند ماه از بین می رود. مواردی وجود داشته اند که بیحسی به صورت دائم باقی مانده است، اما این موارد بسیار نادرند.
3. مزایای این درمان نسبت به درمان های دیگر
مزایای مهم این درمان عبارتند از:
1. یکی از مزایای مهم ظاهر بسیار زیبا و طبیعی آنهاست، ایمپلنت ها به دندان های طبیعی بسیار شبیه اند و از آنجا که در استخوان فک محکم می شوند ماندگاری زیادی دارند.
2. تأثیر گذاری مثبت در گفتار بیمار از دیگر مزیت های دیگر آن هستند، دندان های لق با حرکت در دهان ممکن است موجب کاستن از کیفیت صحبت کردن افراد شود، و به شما اجازه می دهد با اعتماد به نفس بیشتر و به بهترین شکل با دیگران ارتباط برقرار کنید.می توانند اعتماد به نفس شما را بسیار بالاتر ببرند و لبخند زیبا تری برای شما به وجود بیاورند.
3. به این دلیل که یک عضو ثابت هستند ناراحتی پروتز های متحرک را به وجود نمی آورند و جزئی از دهان شما خواهند بود.
4. پروتز های متحرک می توانند در هنگام غذا خوردن برای شما ناراحتی هایی ایجاد کنند اما با این درمان به شما اجازه می دهد غذاهای مورد علاقه خودتان را با لذت و بدون درد میل کنید
6. نیازی به استفاده از دندان های دیگر ندارند و حتی از آنها پشتیبانی می کنند، از آنجا که دندان های مجاور برای حمایت به کار گرفته نشده اند، بیشتر دندان های شما دست نخورده باقی می ماند
7. طول عمر آنها بسیار زیاد است و سال ها قابل مصرف خواهند بود. با مراقبت خوب، بسیاری از آنها یک عمر قابل استفاده خواهند بود.
8. تنها مزیت پروتز های متحرک، همان قابلیت جا به جایی آنهاست، اما ایمپلنت ها با پایه های محکم، نه نیاز به چسب های آلوده دارند و نه آزار دهنده هستند.
هزینه ایمپلنت دندان
این که هزینه کاشت دندان چقدر است، سوالی است که تنها با ویزیت پزشک پاسخ داده می شود. در نتیجه در ابتدای کار پاسخ به این سوال بسیار پیچیده خواهد بود. دندانپزشک برای پاسخ به این سوال باید نیاز واقعی بیمار را ارزیابی کند و تنها در این صورت قادر به براورد هزینه حقیقی خواهد بود. اما به طور کلی بسته به نوع ایمپلنت و کمپانی سازنده از 3.5 میلیون تا 7 میلیون هزینه متغیر هست.
اما قیمت بستگی به عوامل بسیاری دارد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کیفیت، مقدار و محل استخوان: در صورتی که عرض و ارتفاع استخوان در محلی که قرار می گیرد کافی باشد، نیازی به هزینه اضافی نیست اما در صورتی که استخوان دچار تحلیل شده باشد و یا شکل و اندازه آن کافی نباشد نیاز به پیوند استخوان خواهد بود. این مسئله می تواند هزینه درمان را افزایش دهد.
تعداد دندان های جایگزین شده و نوع پروتز: روکش، بریج ثابت، و پروتز متحرک مبتنی بر ایمپلنت (که اصطلاحا به نام over denture نامیده می شود) از مواردی هستند که می توانند برای جایگزینی دندانها ساخته شوند. بسته به اینکه کدامیک از این پروتزها ساخته شود، قیمت آن متفاوت خواهد بود. پروتز متحرک از نوع ثابت کم هزینه تر است.
نوعی که مناسب خواهد بود: ایمپلنت های استاندارد بین 3 تا 6 میلی متر قطر و 6 تا 14 میلی متر طول دارند انواعی از مینی ایمپلنت وجود دارند که حدود 2 میلی متر قطر دارند و گاهی اوقات برای جایگزینی دندان بسیار کوچک یا در ترکیب با یک گروه برای حمایت از پروتز متحرک می توانتد مورداستفاده قرار بگیرند.