امکان پذیری سرمایش تبخیری در شهرهای ایران
روش های تبخیری مستقیم مانند کولر آبی، در باز خاصی از دما و رطوبت کارآیی دارند، و اگر آب و هوای منطقه به گونه ای باشد که در نمودار سایکرومتریک نتوان از امتداد آن بر خط آنتالپی ثابت به ناحیه آسایش رسید، عملاً استفاده از کولر آبی در آن منطقه رد می شود.
می توان با برخی پیش فرآیندها، هوا را به شرایطی رسانید که بتواند از طریق سیستم تبخیری مستقیم خنک شود. مهم ترین این پیش فرآیندها، سرمایش تبخیری غیرمستقیم و رطوبت گیری دسیکنتی هستند. شکل زیر که توسط مرکز تحقیقات مسکن تهیه شده، امکان پذیر بودن روش های خنک سازی تبخیری در ایران را نشان می دهد.
مزایای سیستم تبخیری
- سیستم های تبخیری به صورت کامل، شاملِ هوای تازه هستند، و برای مکان های پرجمعیتِ انسانی، مثل کلاس های درس، سالن های ورزشی و صنعتی و فضاهای جوشکاری و نظایر آن ها، مناسب هستند.
- میزان جمعیت هیچ تأثیری بر روی محاسبات بارشان ندارد.
- سیستم های تبخیری ارزان ترین روش هستند.
- بهترین چیلرهای دنیا، از نظر میزان مصرف برق با سیستم های تبخیری قابل رقابت نیستند. سیستم های تبخیری درحدودِ یک سوّمِ این چیلرها برق مصرف می کنند.
- سیستم های تبخیری، ارزان ترین روش ازنظر مصرف برق هستند. این موضوع، درمورد برج های خنک کنِ آبی نیز صادق است.
- سرمایه گذاریِ اوّلیّه سیستم های تبخیری بسیار کم است.
- هزینه برق مصرفی در سیستم های تبخیری در حدود یک پنجم تا یک سوم سیستم های تراکمی است.
معایب سیستم های تبخیری
- در کنار دریا و سواحل و نقاط مرطوب کارآیی ندارند. (به استثنای سیتم های دسیکنتی)
- سیستم های تبخیری برای محیط های تمیز مناسب نیستند. (به علت رطوبت و احتمال رشد باکتری)
- سیستم های تبخیری موجب ایجاد بیماری هایی نظیر زکام و مشکلات تنفسی می گردند.
- تجمع رسوب و املاح، به سیستم های انتقال و کانال های هوا آسیب می رسانند. این کانال ها، محلّ تکثیر قارچ ها و باکتری ها هستند. سیستم های تبخیری، به دلیل وجود رطوبت در آن ها، فیلتر پذیر نیستند.
- سیستم های تبخیری، به دلیل مکانیزم عملکرد آن ها که جاروب کردن گرما است، باعث بزرگ شدن ابعاد هندسی کانال ها می شوند. بنابراین ممکن است از نظر معماری با محدودیت هوای فضا مواجه شویم.
- در سیستم های تبخیری، به دلیل زیادبودنِ نرخ دبی هوا هزینه فن نیز بالا می رود. بنابراین، فن های مصرفی در این سیستم ها می باید دارای کیفیّت مناسب باشند، درغیراین صورت، سروصدای آن ها در هنگام کار زیاد خواهد بود.
- سیستم های تبخیری، با هر کیفیّت آبی رسوب خواهند داشت، و ذاتاً رسوب پذیرند.
