دستگاه سونو کید( جنین یاب)

دستگاه سونو کید( جنین یاب)

یکی از تجهیزات پرکاربرد در حوزه مهندسی پزشکی، دستگاه سونو کید است. از این دستگاه برای محاسبه تعداد ضربان قلب جنین و تشخیص صدای قلب آن به کار می رود، به این صورت که دستگاه مجهز به یک میکروفون حساس و قوی است که به وسیله آن صدای قلب جنین ثبت و توسط یک بلندگو شنیده می شود. سونو کید معمولا در مطب های پزشک زنان و زایمان، بیمارستان ها، مامایی و... موجود است.

سایر نام های دستگاه

سایر اسامی( فارسی): سونی کید، سونو کید، جنین یاب، سونو کیت، سونی کیت، دستگاه ضربان قلب جنین،

دستگاه تشخیص صدای قلب جنین

سایر اسامی( انگلیسی): Sonicaid، Fetalheart detector، Sonokids

فیزیولوژی قلب جنین

صدای قلب جنین از هفته چهاردهم بارداری در خانم های لاغر و در هفته بیستم در تمامی خانم های باردار قابل سمع است. در صورت شنیده نشدن این صدا احتمال مرگ جنین مطرح است؛ لذا در این موارد جهت بررسی سلامت جنین، پزشک از دستگاه سونو کید استفاده می کند.

مشخصات عمومی دستگاه

1. دستگاه بر مبنای تئوری داپلر با سیستم فراصوت و از طریق پروب تبدیل کننده پیزوالکتریک، صدای قلب جنین را منعکس کرده و از طریق بلندگو یا گوشی شنیده می شود.

2. دستگاه قابل حمل بوده و جهت استفاده در مطب یا بخش زایمان مناسب است.

3. طرز کار دستگاه بسیار آسان و ساده بوده و با برق شهر و باطری کار می کند.

4. با استفاده از منبع تغذیه خارجی( به جای منبع تغذیه داخلی در مدل های قبل) و پوشش پلاستیکی بر روی بدنه دستگاه و پروب، دستگاه از نظر اتصال الکتریکی از ایمنی بالایی برخوردار است.

5. خطری از نظر اشعه، امواج الکتریکی و یا الکترو مغناطیسی ندارد.

6. استفاده از پروب با تکنولوژی جدید، امکان پوشش سطحی وسیع تر و یافتن آسان تر جنین را فراهم آورده است.

7. جهت بهینه شدن صدای قلب جنین از تکنولوژی کاهش نویز استفاده شده است.

اجزای تشکیل دهنده دستگاه سونو کید

1. پروب: وظیفه ارسال یک موج اولتراسوند به داخل رحم مادر و دریافت موج بازگشت را به عهده دارد.

2. نمایشگر تعداد ضربان قلب نوزاد: تعدار ضربان قلب نوزاد را که توسط دستگاه محاسبه شده است نمایش می دهد.

3. سیم برق: تامین نیروی الکتریکی لازم دستگاه از برق شهر را به عهده دارد.

4. باتری: هرکجا که امکان استفاده از برق شهر برای تغذیه دستگاه وجود ندارد نیروی الکتریکی دستگاه را تامین می نماید.

5. فیوز: جهت حفاظت الکتریکی دستگاه پیش بینی شده است.

6. کلید اصلی: روشن و خاموش شدن دستگاه را به عهده دارد.

7. نمایشگر میزان شارژ باطری: میزان نیروی الکتریکی ذخیره شده در باطری دستگاه را نمایش می دهد.

8. رکوردر صدای قلب نوزاد: صدای قلب جنین را ذخیره می نماید تا بتوان در مراحل بعدی از آن استفاده نمود.

9. محل اتصال پروب: از این قسمت پروب به دستگاه وصل می شود.

10. محل اتصال گوشی: جهت اتصال یک هدفون به دستگاه به کار می رود.

طرز کار دستگاه سونو کید

ابتدا پروب را با در نظر گرفتن جهت سوکت آن به دستگاه وصل کرده و در ادامه پس از روشن کردن دستگاه، ولوم صدا راکمی زیاد کرده؛ باید در نظر داشت که به جز موارد ضروری نباید صدا را در حالت حداکثر قرار داد. برای دریافت صدای قلب جنین به طور واضح باید از ژل اولتراسوند استفاده کرد. دراغلب دستگاه ها نشان دهنده قرمز نمایانگر اتصال دستگاه به برق شهر، سبز نشانه روشن بودن دستگاه و زرد برای اعلام ضعیف بودن باطری( در حالت کار با باطری) است.

جهت تشخیص صدای قلب جنین و محاسبه تعداد ضربان قلب آن در این دستگاه روش ماورا صوت داپلر مورد استفاده قرار می گیرد.

نحوه عملکرد دستگاه جنین یاب

در این دستگاه ها مبدل فرستنده به یک اسیلاتور وصل می شوند و به طور پیوسته امواج ماورا صوت را به طرف جنین مورد نظر می فرستند این امواج پس از برخورد با قلب جنین و برگشتن( Back - Scatter)، از طریق مبدل گیرنده که در همان پروب قرار دارد گرفته شده و به سیگنال الکتریکی تبدیل می شوند. فرکانس موج برگشت همان فرکانس موج ابش است. اما حرکت قلب جنین تغییر می کند که متناسب با سرعت ضربان قلب می باشد.

انتخاب فرکانس بهینه برای سیستم با توجه به دو موضوع انجام می شود

1. برای نفوذ خوب و بد و بدون جذب زیاد، یک فرکانس کم بهترین انتخاب است زیرا تضعیف بافت ها به طور غیر خطی با افزایش فرکانس زیاد می شوند.

2. برای افزایش توان برگشتی حاصل از مجموعه و همچنین دقت بالاتر یک فرکانس زیاد بهتر است، زیرا هر سلول با مقدار بیشتری از سیگنال های ارسالی برخورد می کند.

بررسی چند اشکال رایج در جنین یاب ها یا همان سونوکیدها

یکی از رایج ترین اشکالات موجود در سونوکید ها خرابی پروب است. این خرابی گاها به دلیل قطع سیم در ابتدا و یا انتهای آن جایی که سیم به فیش پروب و نیز جایی که به قسمت اصلی پروب متصل می شود اتفاق می افتد، که با قطع نمودن سیم و لحیم کاری مجدد مشکل حل می شود. گاها کریستال های پروب به دلیل ضربه صدمه می خورند که در این حالت باید کل پروب تعویض گردد. عموما در این حالت کاربران از صدای ضعیف دستگاه گله می کنند.

انواع مختلف سونو کیدهای موجود در بازار ایران

1. سونو کید دارای شارژر باتری Sunray، ساخت کشور چین

2. سونو کید نیمه دیجیتال FT، ساخت کشور ایران

3. سونو کید دیجیتال TSC، ساخت کشور ایران

4. سونو کید آنالوگ TSC، ساخت کشور ایران

5. سونو کید دیجیتال FT، ساخت کشور ایران

6. سونو کید VirAzma، ساخت کشور ایران

7. سونو کید Sunray، ساخت کشور چین

8. سونو کید Biosys، ساخت کشور کره