آشنایی با رادیاتور و اجزای آن

رادیاتور ها

رادیاتورها وسایلی هستند که حرارت را از طریق جابه جایی طبیعی (75 الی 80 درصد) و تابش به هوای اتاق منتقل می کنند. در این نوشتار به شرح اجزای مختلف آن ها خواهیم پرداخت.

اجزای رادیاتور ها

شیر رادیاتور

برای قطع جریان و یا کنترل مقدار جریان آب در رادیاتور، سر راه ورود آب گرم به رادیاتور، شیر مخصوصی به نام شیر رادیاتور نصب می گردد. شیر رادیاتور معمولاً دوبل رگلاژ است به این معنی که داخل شیر نیز یک قسمت تنظیم شونده وجود دارد که به وسیله آن می توان مقطع عبور آب را تنظیم نمود. شیر رادیاتور در حقیقت یک نوع شیر بشقابی زاویه ای است. یک طرف این شیرحالت مهره ماسوره ای دارد که به رادیاتور متصل می گردد و طرف دیگر آن که از داخل به صورت دنده است به لوله ورود آب گرم وصل می شود. نمونه ای از شیر رادیاتور در شکل زیر آمده است.

در صورتی که گرما از منبع خارجی به فضا تحمیل شود دمای هوای اتاق افزایش می یابد در نتیجه ساکنین اتاق مجبور به باز کردن پنجره ها می شوند لذا مقدار زیادی انرژی هدر می رود و مصرف انرژی بالا می رود برای جلوگیری از این اتلاف و بهینه سازی مصرف انرژی توصیه می شود که به جای استفاده از شیردستی رادیاتور از شیر خودکار حرارتی رادیاتور استفاده شود.

به وسیله شیر ترموستاتیکی می توان درجه حرارت محلی که رادیاتور در آن نصب شده است را کنترل کرد به گونه ای که با استفاده از این شیرها می توان دمای حمام و اتاق خواب کودکان را نسبت به دمای اتاق نشیمن و اتاق های دیگر افزایش داد همچنین می توان دماهای متفاوتی برای ساختمان در روز و شب تنظیم نمود که ضمن تأمین شرایط آسایش حرارتی برای ساکنین اتاق موجب کاهش مصرف انرژی نیز می شود.

این شیر دارای یک قطعه آکاردئونی فلزی شکل است که با یک نوع گاز پر شده است. در اثر بالا رفتن درجه حرارت محل، این گاز منبسط شده و مجرای عبور آب را تنگ می کند در نتیجه مقدار دبی آب گرم ورودی به رادیاتور کاهش یافته و توان حرارتی رادیاتور و درجه حرارت هوای محل کم می شود و در اثر سرد شدن هوای محل، فشار گاز کمتر شده، قطعه آکاردئونی جمع می شود و مجرای عبور آب بازتر می گردد، در نتیجه مقدار دبی آب گرم ورودی به رادیاتور بیشتر شده و توان حرارتی رادیاتور و درجه حرارت هوای محل افزایش می یابد. در شکل زیر یک شیرترموستاتیکی نشان داده شده است.

زانو قفلی رادیاتور

بر روی لوله برگشت رادیاتور، زانوی مخصوصی به نام زانو قفلی نصب می گردد که برای بالانس کردن سیستم به صورت مصنوعی و هنگام جدا کردن رادیاتور مورد استفاده قرار می گیرد. یک طرف این زانو مانند شیر رادیاتور حالت مهره ماسوره دارد که بر روی رادیاتور نصب می شود و طرف دیگر آن که از داخل به صورت دنده است بر روی لوله ی خروجی رادیاتور نصب می گردد.

ساختمان زانو قفلی مانند شیر است و به وسیله آن می توان مجرای عبور آب خروجی از رادیاتور را باز و بسته نمود با این تفاوت که قسمت عمل کننده آن که در زیر درش زانو قرار گرفته به طور معمول به وسیله آچار آلن باز و بسته می شود.

باید توجه داشت که هنگام جداسازی رادیاتور از شبکه لوله کشی هم شیر رادیاتور و هم زانو قفلی را باید بست و سپس اقدام به باز کردن مهره ماسوره ها و رادیاتور نمود. تا چند سال پیش، زانوهای رادیاتور فاقد قسمت شیر داخلی بود به همین علت امکان جداسازی یک رادیاتور از شبکه، در حالی که بقیه رادیاتورها در حال کار بودند، وجود نداشت.

شیر هواگیری رادیاتور

برای تخلیه هوای داخل شبکه لوله کشی و رادیاتورها، در زمان آب اندازی و نیز خارج نمودن حباب های هوایی در بالای رادیاتور یک شیر مخصوص به نام شیر هواگیری نصب می کنند. شیرهای هواگیری رادیاتور در دو نوع دستی و خودکار به بازار عرضه می شوند.

در ساختار شیرهای هواگیری نوع خودکار از شناور متصل به یک سوزن استفاده شده است که در صورت وجود هوا در محفظه شیر شناور و سوزن متصل به آن پایین آمده و مجرای خروج هوا باز می شود. با خارج شدن هوا و ورود آب به محفظه، سوزن همراه شناور بالا آمده و مجرا را می بندد. استفاده از این شیرها به دلیل گرانی، آب بندی نشدن و چکه کردن آب از آنها، رایج نیست.