معرفی فرز دندانپزشکی و بخش های مختلف آن

معرفی فرز دندانپزشکی و بخش های مختلف آن
فرز دندانپزشکی از مهم ترین ابزارهای این حوزه هستند. امروزه فروش فرز دندانپزشکی به دلیل اهمیت زیاد آن ها به تجارتی بزرگ تبدیل شده است. شرکت های بسیاری نیز به چرخه تولید این محصولات اضافه شده اند. فرز دندانپزشکی به قطعاتی مته مانند گفته می شود که با اتصال به دسته آن، امکان ایجاد برش و تراشکاری در سطح دندان را فراهم می کنند.

خرید فرز دندانپزشکی، یکی از ملزومات اصلی هر دندانپزشکی است. قیمت فرز دندانپزشکی نیز با توجه به کیفیت، شکل، جنس و نوع آن تعیین می شود. انتخاب درست فرز دندانپزشکی باعث افزایش تمرکز و تسلط دندانپزشک به روند درمان و نیز راحتی بیشتر بیمار خواهد شد. فروش فرز دندانپزشکی یکی از خدماتی است که توسط فروشگاه دندانپزشکی دنسیس انجام می شود.

فروش فرز دندانپزشکی با توجه به گستردگی و تنوع آن، نیازمند تخصص و شناخت زیاد در این زمنیه است. علاوه بر جنس فرز دندانپزشکی، موارد مهم دیگری نیز در تشخیص و خرید فرز دندانپزشکی مناسب، دخیل هستند. فرزهای دندانپزشکی دارای جنس های مختلفی هستند. از جمله: فرزهای استیل یا فولادی، فرزهای کاربایدی، فرزهای الماسی، فرز سرامیکی و فرز پلیمری.

نکته مهم دیگری که در مورد فرز دندانپزشکی وجود دارد، بخش های مختلف آنهاست. فرز دندانپزشکی از بخش های مختلفی ساخته شده است که هر کدام مسئولیتی بر دوش خود گرفته اند. سه بخش اصلی بدنه فرز دندانپزشکی عبارتند از Head، Neck و Shank.

Shank در فرز دندانپزشکی
شنک به عمده ترین بخش فرز دندانپزشکی گفته می شود. این بخش، تشکیل دهنده قسمتی است که درون هندپیس قرار می گیرد و حرکت حاصل از دوران آن را به فرز منتقل می کند. فرزهای دندانپزشکی با توجه به نوع شنک، به سه دسته اصلی و کلی تقسیم می شوند.

Friction Grip یا FG
فرزهایی که از نوع FG هستند برای اتصال به هندپیس هایی با سرعت بالا مناسب می باشند. این نوع از فرزها برای استفاده در دندانپزشکی ترمیمی، دارای کاربرد بسیاری هستند. فرزهای FG در سایزهای و مدل های مختلف وجود دارند.

این مدل ها شامل اندازه های استاندارد، کوچک، دراز و سایز مناسب جراحی می باشند. استفاده از این نوع شنک ها در فرزهای الماسی و کاربایدی بیشتر به چشم می خورند و اندازه آنها حدود 2 سانتی متر و قطرشان حدود یک و نیم میلی متر است.

Right Angle
فرزهای این چنینی برای متصل شدن به هندپیس هایی با سرعت پائین طراحی شده اند. به طور کلی طولی به اندازه 20 میلی متر و قطری حدود 2.3 میلی متر دارند و در انتهای آنها حفره ای وجود دارد که به محکم شدن اتصال فرز به هندپیس کمک می کند.

این نوع از فرزها امروزه کمترین کاربرد را برای تراش دندان دارند. بیشترین استفاده ای که در حال حاضر از این نوع فرزها صورت می گیرد، برداشتن زائده ها و صاف کردن پروتزهای ثابت و متحرک است.

Straight Handpiece
فرزهای استرِیت هندپیس عموماً دارای طول بیشتری از دیگر فرزها هستند. از این نوع فرزها برای اصلاح متریال و تعدیل آنها استفاده می شود. برداشتن پوسیدگی های عمیق و انجام ترمیم های فلزی نیز از دیگر کاربردهایی است که این گونه فرزها دارند.

تفاوت فرزهای دندانپزشکی از نظر Head
Head یا سر به قسمتی از فرز گفته می شود که مستقیماً با دندان تماس پیدا می کند. در واقع وظیفه Head در فرز دندانپزشکی، تراشیدن دندان به طور عمیق یا گسترده می باشد. بعضی از سری های فرزها به گونه ای طراحی شده اند که برای تراش دادن دیواره دندان کاربرد دارند.

در حالی که بعضی دیگر از آنها برای عمق دادن به دندان و ایجاد تراشکاری عمیق به کار برده می شوند. فرزهای دندانپزشکی در اندازه و نوع سری ها تفاوت های زیادی با هم دارند. به طور کلی، رایج ترین این سری ها عبارتند از:

سری های کروی شکل یا گرد: فرزهای کروی شکل معمولاً برای آماده کردن حفره های دندان، ایجاد نقطه های دسترسی، به وجود آوردن آندرکات و آماده سازی کانال های دندانی مورد استفاده قرار می گیرند. علاوه بر این برای تراش دادن شیارها و برداشتن پوسیدگی های عمیق نیز کاربرد دارند.

سری های گلابی شکل: این نوع از فرزها برای تراش دادن حفره های کلاس آمالگام و نیز تراش ترمیمی گلدفویل مورد استفاده قرار می گیرد.

سری های استوانه ای: این فرزها از پرکاربردترین فرزهای دندانپزشکی هستند که بیشتر برای تراش دندان و ساخت دیواره های صاف به کار گرفته می شوند.

این سری ها همچنین در ترمیم های غیرمستقیم که در آنها عدم وجود آندرکات ضروری است نیز استفاده می شوند.

سری های مخروطی شکل: این نوع از فرزها همانند فرزهای استوانه ای برای تراش دادن دیواره ها و برداشتن پوسیدگی های عمیق استفاده می شوند.

سری مخروطی معکوس: فرزهای مخروطی معکوس برای ایجاد آندرکات مورد استفاده هستند. این فرزها به دلیل شکل خاصی که دارند، نیازمند مهارت بالا در استفاده هستند.

توربین

توربین های دندانپزشکی انواع مختلفی دارند اما اساس کار همه ی آنها برای برشکاری دندان ها می باشد. در واقع توربین وسیله ای مانند دریل های صنعتی می باشد که به وسیله ی آنها دندان را سوراخ می کنند یا تراش می دهند

توربینها با توجه به کارخانه سازنده و تنوع مدل دارای انواع مختلفی هستند که می توان آنها را به دو نوع بلبرینگی و ایربرینگی تقسیم نمود.کلیه ی توربینها دارای هد هستند که به آن کاتریج می گویند. توربینهایی که دارای کاتریج بلبرینگی می باشند از کیفیت بهتری نسبت به ایربرینگیها برخوردارند.

کاتریج بلبرینگی شامل یک پروانه و یک محور و یک سه نظام می باشد و فرز و دو بلبرینگ که در دو طرف آن پروانه تعبیه شده است که باعث تسریع چرخش پروانه می گردد در صورتیکه کاتریج ایربرینگی به خاطر دو بوشی که در دو طرف پروانه دارد دارای اصطکاک کمتری است و به نسبت کاتریج بلبرینگی به فشار هوای زیادتری نیازمند است از انواع ایربرینگی می توان از سوپرآل ایر Super All Air نام برد که به فشار 4 اتمسفر نیاز دارد.

در توربینها 3 نوع سه نظام وجود دارد:

1- سه نظام فشاری

2- سه نظام آچاری: (توربین های زیمنس)

3- سه نظام فشاری توسط فرز: (توربین های سوپرتک و فارو و سوپر آل ایر)

سرعت چرخش فرز توربینها بین300 هزار دور تا 350 هزار دور در دقیقه است. توربینها در ساده ترین حالت دارای کابل ارتباطی با دو رشته شلنگ باریک ماکارونی جهت تغذیه آب و هوای مورد استفاده توربین هستند.انواع دیگر توربینها نیز وجود دراند که دارای اگزوز(خروجی آب یا هوا و یا هر دو)، فیبرهای نوری جهت تصویر برداری(اگر دارای دوربین باشد به جای فیبر نوری از کابل تصویر استفاده می کنند) و…. می باشند.

دو عدد شیر برقی (سلونوئید) و دو عدد فشار شکن نیز برای تنظیم و قطع و وصل آب و هوادر مسیر آب و هوا بکار میرود.

به طور برای کنترل و قطع و وصل حرکت اینسترومنتها( توربین، میکروموتور، ایرموتور، موتور آویز، کویترون و …) از پدال استفاده می شود.

اصول نگهداری توربین ها
1. تنظیم فشار هوای یونیت برروی 2/3 بار

** فشار هوای بالاتر باعث شکستن بلبرینگ ها، آسیب دیدن شفت و پروانه توربین (کارتریج توربین) در مدت زمان کوتاهی می گردد.
توصیه می شود، رگولاتور هوای یونیت به صورت دوره ایی سرویس شوند تا روشن و یا خاموش شدن کمپرسور برروی فشار هوای خروجی از یونیت تأثیری نداشته باشد.

2. روغن کاری توربین قبل و بعد از اتوکلاو زیرا فیبر بلبرینگ های به کار رفته در توربین، در اثر گرمای ناشی از فرآیند اتوکلاو خشک گردیده و درنتیجه در زمان گردش و کار با آن، اصطکاک بیشتری ایجاد می کنند و به تدریج باعث گشاد شدن فیبر شبکه و در نهایت شکسته شدن آن می شود.

** در توربین پوش باتن روغن کاری باید از قسمت جلوی شفت (قسمتی که فرز قرار می گیرد) به منظور دوام بیشتر و حرکت باتن و سریع تر شدن حرکت پیستونی باتن انجام گیرد.

3. عدم استفاده از فرز های مستهلک و تاب دار، زیرا این فرز ها به دلیل عدم امکان برش مناسب در حین تراش باعث افزایش فشار دست دندانپزشک به فرز و در نهایت منجر به آسیب بلبرینگ کارتریج می گردد. همچنین فرز های تاب دار باعث عدم چرخش کارتریج حول محور، آسیب دندان بیمار و کارتریج توربین می شود.

—** عدم نصب صحیح و جاگذاری فرز تا انتها برروی توربین باعث چرخش فرز خارج از مرکز، شکسته شدن بلبرینگ، اعمال فشار به شفت (سه نظام) توربین و در نتیجه شل شدن شفت در مدت زمان کوتاه می شود.

4. رفع انسداد مجاری آب و هوا توربین با استفاده از سوند مخصوص

** استفاده از فایل یا سوند غیراستاندارد باعث انحراف دهانه مجاری و در نتیجه عدم پاشش آب خروجی به فرز می شود.

5. برای استریل نمودن توربین می بایست از اتوکلاو استفاده شود. برای این کار ابتدا توربین را روغن کاری و سپس داخل بسته استریل و در نهایت داخل اتوکلاو قرار دهید.

** هرگز از مواد ضدعفونی برای استریل نمودن توربین استفاده نکنید زیرا این کار باعث آسیب کارتریج توربین می گردد.

6. یکی دیگر از نکات مهم در نگهداری توربین جلوگیری از آسیب و ضربه به هد توربین است زیرا این اتفاق نیز باعث اختلال در عملکرد کارتریج می شود.

7. تخلیه هوای کمپرسور هوا به صورت هفتگی و همچنین نصب فیلتر هوا با قابلیت جذب رطوبت بر روی کمپرسور، این امر در ارسال هوای خشک و تمیز به توربین موثر می باشد.