پالس اکسیمتر چیست و چگونه کار می کند؟

پالس اکسیمتر چیست و چگونه کار می کند؟
احتمالا زمانی که به بیمارستان مراجعه کرده اید یا حتی در فیلم ها و سریال ها دیده باشید، دستگاهی به سر انگشت بیماران متصل است که توجه شما را به خودش جلب کرده است ولی احتمالا با آن آشنایی نداشتید! با ما در این مقاله همراه باشید تا با این دستگاه که پالس اکسیمتر نام دارد، آشنا شوید.

پالس اکسیمتری چیست؟
پالس اکسیمتری آزمایشی است که برای اندازه گیری میزان اکسیژن (اشباع اکسیژن) خون استفاده می شود. این اندازه گیریِ آسان و بدون درد، چگونگی ارسال اکسیژن به قسمت های دورتر از قلب، مانند دست ها و پاها را اندازه گیری می کند.

دستگاهی که این آزمایش را انجام می دهد، پالس اکسیمتر نام دارد. پالس اکسیمتر یک وسیله کوچک و سبک وزن است. این ابزار غیر تهاجمی (بدون وجود هیچ گونه سوزنی که داخل بافت بدن فرو رود) به راحتی به نوک انگشت دست یا انگشت شست پا یا لاله گوش متصل می شود. دو طول موج نور از طریق پالس اکسیمتر برای اندازه گیری میزان ضربان قلب و میزان اکسیژن ارسال می شود.

هنگامی که پالس اکسیمتر به پایان ارزیابی خود می رسد، صفحه نمایش آن، درصد اکسیژن خون و همچنین میزان ضربان قلب را نمایش می دهد.

چقدر از دستگاه سی تی اسکن که برای تصویربرداری از آناتومی بافت ها استفاده می شود، آگاهی دارید. این آگاهی به شما کمک می کند استرس و نگرانی خود را کاهش دهید.

از پالس اکسیمتر چه زمانی استفاده می شود؟
در موارد زیر از پالس اکسیمتری استفاده می شود:

• در طی یا بعد از عمل جراحی یا روش هایی که از تسکین دهنده ها استفاده می کنند.

• برای بررسی این موضوع که آیا بیمار به دستگاه ونتیلاتور برای کمک به تنفس نیاز است یا خیر.

• برای مشاهده اینکه داروهای ریه چطور کار می کنند.

• برای بررسی توانایی فرد برای رسیدن به سطوح بالای فعالیت بدنی.

• برای بررسی این که شخص دچار وقفه تنفسی در طول خواب (آپنه خواب) می شود یا خیر.

• برای تشخیص تمام بیماری هایی که بر سطوح اکسیژن خون تأثیر می گذارد، مانند حمله قلبی، نارسایی قلبی، بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD)، کم خونی، سرطان ریه، آسم، ذات الریه و …

اشباع اکسیژن خون (SpO2)
میزان SpO2، تخمین مقدار اکسیژن در خون است. میزان اشباع 95٪ یا بیشتر معمولا به عنوان یک سطح اکسیژن طبیعی محسوب می شود. با این حال، میزان اشباع 92٪ یا کمتر (در سطح دریا) نشان می دهد که خون اکسیژن اشباع کمی دارد. اشباع ناکافی می تواند موجب طیف وسیعی از شرایط نامطلوب سلامتی شود، از جمله درد قفسه سینه، تنگی نفس و افزایش ضربان قلب.

هیپوکسمی چیست؟
هیپوکسمی زمانی اتفاق می افتد که سطح اکسیژن در خون پایین تر از حد طبیعی باشد. اگر سطح اکسیژن خون خیلی پایین باشد، ممکن است عملکرد اعضای بدن را مختل کند.

وظیفه خون، اکسیژن رسانی به به سراسر سلول های بدن است تا آنها را سالم نگه دارد. در هیپوکسمی که سطح اکسیژن خون پایین است، می تواند مشکلات خفیف مانند سردرد و تنگی نفس را ایجاد کند. در موارد شدید، می تواند عملکرد قلب و مغز را مختل کند.

علل هیپوکسمی چیست؟
مشکلات مختلف و زیادی ممکن است در انتقال سطح اکسیژن طبیعی به خون مداخله کنند. برخی از شایع ترین علل هیپوکسمی عبارتند از:

• مشکلات قلب، از جمله نقص های قلبی

• مشکلات ریه مانند آسم و برونشیت

• مکان های ارتفاع بالا، جایی که میزان غلظت اکسیژن در هوا پایین باشد.

• داروهای قوی درد و یا مشکلات دیگری که باعث کند شدن تنفس می شوند.

• اختلال تنفس در طول خواب (آپنه خواب)

• التهاب یا زخم بافت ریه (همانند فیبروز ریوی)

نشانه های این بیماری نیز بسته به شدت بیماری متفاوت است که عبارتند از: سردرد، تنگی نفس، ضربان قلب سریع، سرفه، خستگی، گیجی، صورتی شدن رنگ پوست، ناخن ها و لب ها.

پالس اکسیمتر چگونه عمل می کند؟
پالس اکسیمتر یک پرتو نور قرمز و مادون قرمز را از یک مویرگ خونی عبور می دهد. نسبت نور قرمز به مادون قرمزِ ارسال شده میزان اشباع اکسیژن خون را نشان می دهد.

پالس اکسیمتر بر اساس این اصل کار می کند که خون اکسیژنه، رنگ قرمز روشن تری از خون با اکسیژن کمتر دارد که آبی-بنفش می باشد. ابتدا، اکسیمتر مجموع شدت هر دو رنگ قرمز را اندازه می گیرد، که بیانگر قمست های خون با و بدون اکسیژن است.

اگر به دستگاه های پزشکی علاقه مند هستید و قصد دارید اطلاعات خود را از دستگاه پزشکی هسته ای گاما کمرا تکمیل کنید، حتما مقاله سایت تپش قلب را مطالعه کنید.

اکسیمتر، نبض را تشخیص می دهد و سپس شدت رنگ تشخیص داده شده وقتی نبض وجود ندارد را از مجموع کم می کند. شدت باقی مانده رنگ، فقط نشان دهنده خون قرمز اکسیژنه است. این مقدار بر روی صفحه نمایش الکترونیکی به عنوان درصد اشباع اکسیژن خون نمایش داده می شود.

لختگی خون در مویرگ ها یا لاک ناخن یا سرد بودن دست می تواند عاملی باشد تا اعداد نمایش داده شده دقیق نباشند.

انواع مختلف دستگاه اکسیمتری
سه نوع اکسیمتری داریم که بسته به کاربرد و نیاز بیمار می تواند مورد استفاده قرار بگیرد. پالس اکسیمتر، اکسیمتر دستی و اکسیمتر جنینی. که به ترتیب شرح داده خواهند شد.

پالس اکسیمتر، رایج ترین دستگاهی است که هم پرتابل و قابل استفاده در منزل است. دارای گیره سوسماری شکل برای قرار گرفتن بر روی انگشت است. صفحه ی نمایش بر روی خودِ گیره قرار دارد و ضربان قلب و میزان درصد اشباع اکسیژن خون را نشان می دهد.

اکسیمتر دستی، دستگاهی است که موسسات پزشکی و بیمارستان ها از آن استفاده می کنند. این دستگاه ها کمی پیچیده تر از پالس اکسیمتر ها هستند. صفحه نمایش به گیره متصل نیست. در عوض یک کابل جهت اتصال گیره به صفحه وجود دارد. صفحه نمایش مواردی بیش از سطح خون اکسیژنه را نمایش می دهد. گیره این دستگاه در موارد اضطراری حتی می تواند به انگشتان پا نیز وصل شود.

پالس اکسیمتر جنینی، برای تشخیص اینکه آیا کودک سالم است یا نه، مورد استفاده قرار می گیرد. اکسیمتر معمولی ممکن است برای یک نوزاد متولد شده به سختی قابل استفاده باشد. این دستگاه برای نوزادان دارای یک پروب است که بر روی سر نوزاد قرار می گیرد تا از طریق گذر اشعه های نور از جمجمه، میزان اکسیژن را دریافت کند. این عمل بر روی پای نوزاد نیز قابل انجام است.