آرماتور چیست؟ یکی از اصولی که همواره در اجرای سازه های بتنی مورد توجه قرار گرفته و تأثیر بسزایی بر استحکام آنها می گذارد ارماتوربندی است. آرماتوربندی مقاومت کششی سازه را ارتقاء می بخشد و آن را در برابر تنش های محیطی مستحکم می کند. این روش از جمله اساسی ترین روش ها در ایجاد ساختمان های مدرن به شمار می آید و سازه را از نظر اصول مهندسی قابل قبول می کند.
در آرماتوربندی باید از میلگرد با اندازه های مناسب استفاده نمود تا سازه از استحکام لازم برخوردار شود. در اجرای آرماتوربندی، میلگردها با نظمی خاص در کنار یکدیگر قرار می گیرند و اتصال آنها از طریق بست های فلزی و یا جوشکاری سرد می باشد. آرماتوربندی به شکل میله های خمیده و در هم قفل شده برای ساخت ستون و فونداسیون ساختمان و به صورت چند میله ساده که در کنار هم قرار گرفته اند برای سقف سازی اجرا می گردد.
خم نمودن میلگردها برای آرماتوربندی با استفاده از روش های مختلف صورت می گیرد که هر کدام از آنها برای سازه های متفاوت مناسب هستند. در کل آرماتوربندی به سه روش آرماتوربندی منظم، گره ای و کرواتی انجام می شود. در هر سه روش برای کنار هم نگه داشتن میلگردها از جوشکاری سرد استفاده می گردد زیرا جوشکاری معمولی به دلیل عدم ایجاد انعطاف پذیری لازم منجر به کاهش استحکام کششی آرماتور می شود. آرماتوربندی از مزایای زیر برخوردار است:
روش های بستن میلگرد با استفاده از سیم مفتول
شکل قرارگیری میلگردها در آرماتوربندی نقش مهمی در بتن ریزی و اینکه بتن به نقاط مختلف برسد ایفا می کند. هنگام ساخت ستون هایی که در آنها از میلگرد سایز بزرگ استفاده شده سعی کنید برای آرماتوربندی و قالب فضای بیشتری در نظر بگیرید تا بتن به تمام قسمت ها برسد. برای قسمت هایی پایین تر در آرماتوربندی باید از عایق استفاده شود تا مانع از رسیدن رطوبت خاک به سازه و تخریب آن شد. قبل از بتن ریزی، آرماتور حتما باید توسط مهندسین چک شود زیرا ممکن است در اثر جا به جایی و یا سایر امور ساخت و ساز سیم مفتول آن پاره شود. از این رو اگر سیم مفتول میلگردها شل و یا باز شده باید نسبت به بستن مجدد آن اقدام نمود. میلگردهایی که برای آرماتوربندی به کار می روند به دو روش بسته می شوند:
روش ضربدری
در این روش دو میلگرد روی هم قرار گرفته و سیم مفتول به شکل ضربدری در زیر و روی آنها قرار می گیرد. سپس انتهای دو سر سیم با استفاده از انبردست به یکدیگر پیچ و محکم می گردد. در آخر کار اضافه سیم مفتول به سمت پایین خم می شود تا تیزی نوک آن مشکلی ایجاد ننماید.
روش بستن از کنار
در این روش وقتی میلگردها روی یکدیگر قرار گرفتند، سیم مفتول از زیر میلگرد پایینی رد شده و پس از عبور از کنار میلگرد بالایی بسته می شود. این روش بستن میلگرد روش کرواتی نام دارد و برای آرماتوربندی سقف و فونداسیون ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد.
بتن ریزی
قالب گذاری و بتن ریزی آخرین مرحله در آرماتوربندی محسوب می شود. قالب هایی که برای ریختن بتن انتخاب می شوند فلزی هستند زیرا آنها از خروج آب بتن جلوگیری می کنند. بتن ریزی به عواملی نظیر شرایط آب و هوایی، مکان ساخت و ساز، وضعیت زمین مورد نظر و محل بتن ریزی بستگی دارد. در بتن ریزی های حجیم از بتن آماده استفاده می شود زیرا این نوع بتن از کیفیت لازم برخوردار است.
نکات مهم در آرماتوربندی
اجرای آرماتوربندی کاری بسیار تخصصی است و همواره باید بر آن دقت و نظارت شود. گاهی اوقات آرماتورها مقاومت پی را فراهم می کنند از این رو قبل از آرماتوربندی فونداسیون حتما باید مهندسین ناظر بر کار نظارت کنند. ساخت سازه های بتنی با استفاده از آرماتوربندی نیازمند رعایت یکسری نکات است که در ذیل به آنها پرداخته شده است: