همه چیز درباره دستگاه فشار سنج

دستگاه فشارخون
دستگاه فشارخون: برای اندازه گیری فشار خون معمولا از فشار سنج جیوه ای استفاده می شود. گرچه امروزه اکثر مردم از دستگاه های فشار دیجیتالی برای اندازه گیری فشار خون با دستگاه فشارخون خود استفاده می کنند.مبتلایان به فشار خون باید هر روز فشار خون خود را اندازه گیری کنند اما استفاده از فشار سنج ( دستگاه فشارخون)اصولی دارد که رعایت نکردن آن، نتایج اشتباهی را به افراد ارائه می دهد.

انواع دستگاه فشار خون

1-دستگاه فشارخون جیوه ای
این نوع دستگاه فشارخون مهم ترین استاندارد اندازه گیری فشارخون شناخته می شود. در این دستگاه ها، یک ستون جیوه مثل دستگاه دماسنج وجود دارد که فشار را نشان می دهد. احتمال درست کار نکردن این دستگاه خیلی کم است. ستون جیوه تنها چیزی است که در آ ن حرکت می کند. هنگام خواندن فشار، باید به اعدادی دقت شود که در دو طرف ستون جیوه ارائه شده اند. بااین حال، استفاده از فشارسنج جیوه ای رو به کاهش است، چون جیوه سمّی است و می تواند محیط را آلوده کند.

2-دستگاه فشارخون عقربه ای
بعضی از دستگاه های فشارسنج عقربه ای هستند. فشارسنج عقربه ای وسیله ای است فنردار که با استفاده از فشار هوا عقربه ای را روی صفحهٔ مدرّجی حرکت می دهد که هر درجهٔ آن نشانگر یک میلیمتر جیوه است. این نوع فشارسنج ارزان و حملش نسبت به نوع جیوه ای راحت تر است.

3- فشارسنج ( دستگاه فشارخون) دیجیتال

فشارسنج های دیجیتال به دو مدل مچی و بازوئی تقسیم می شوند، از نظر دقت فشارسنجهای بازوئی گزینه بهتری هستند. ازآنجاکه در موارد نادر دستگاههای دیجیتالی و خودکار فشارخون را اشتباه محاسبه می کنند، همیشه ترجیح داده می شود که از فشارسنج جیوه ای استفاده شود و استفاده از دستگاههای دیجیتالی تنها برای بیمارانی توصیه می شود که توانایی استفاده از این وسایل استاندارد را ندارند.

نحوه اندازه گیری فشار خون
عدم رعایت مسائل تکنیکی و سالم نبودن دستگاه روی رقم اندازه گیری شده تأثیر می گذارد و نتیجه گیری اشتباه خواهد بود.

1-از فشارسنج جیوه ای استفاده کنید و یا برای اطمینان از صحت کار فشارسنج عقربه ای، باید آن را به طور مرتب با فشارسنج جیوه ای تنظیم کرد.

2- اندازه بازوبند متناسب با بازوی بیمار باشد. طول کیسه ی هوا حداقل 80 % و پهنای آن حداقل 40% دور قسمت میانی و بالایی بازوی فرد باشد.

3- بازوبند را به طور مناسب دور بازو بپیچید، طوری که وسط کیسه هوایی بازوبند بالای شریان بازویی و لبه تحتانی بازوبند حدود 2 سانتی متر بالای چین آرنج قرارگیرد.

4- وضعیت مناسب برای اندازه گیری فشار خون: صحیحترین حالت برای اندازه گیری فشار خون وضعیت درازکشیده و یا وضعیت نشسته راحت به طوریکه باید دست بیمار به نحوی قرار داده شود که هم سطح قلب باشد.
نکته مهم
البته در شرایط خاصی که احتمال می دهیم فرد فشار خون پایین داشته باشد ولی در حالت دراز کشیده فشار خون طبیعی است، یکبار دیگر فشار خون را در حالت ایستاده یا نشسته با پاهای آویزان اندازه می گیریم که اگر افت فشار ارتواستاتیک داشته باشد معلوم شود

5 - لازم است که بیمار تا نیم ساعت قبل از اندازه گیری فشار خون غذا و چای میل نکرده باشد و سیگار نکشیده باشد. کافئین موجود در چای و قهوه و نیکوتین موجود در سیگار سبب افزایش فشارخون می شوند.

6- حدود 5 میلیمتر جیوه تفاوت بین فشارخون دو بازو نرمال است. در بعضی شرایط مثل دیسکسیون مزمن آئورت و تنگی شریان ساب کلاوین، در تمام موارد، فشارخون باید از بازویی اندازه گیری شود که فشار بالاتری دارد.

7- اندازه گیری فشار خون باید در شرایط آرام و بدون استرس انجام گیرد. در ضمن لازم است بیمار قبل از اندازه گیری فشار خون فعالیت فیزیکی سنگینی انجام نداده باشد و قبل از اندازه گیری فشار خون، حداقل به مدت 10-5 دقیقه آرام وبدون استرس بنشینید.فشار خون در شرایط فعالیت ورزشی، خستگی و یا عصبانیت در همه بالا می رود و در افراد بیمار این افزایش شدیدتر از افراد نرمال است. فشارخون اندازه گیری شده در این شرایط نشان گر درستی از فشار خون میانگین نمی باشد.

8- لباس آستین کوتاه بپوشید. بالا زدن آستین تنگ لباس با فشار روی شریان موجب خطای اندازهگیری می شود. بازو بند باید در بازوی بیمار به نحوی بسته شود که نه خیلی شل باشد و نه خیلی سفت و الا موجب خطا در اندازهگیری می شود.

نحوه کار و یا اندازه گیری فشار خون با دستگاه فشار خون دیجیتالی در منزل
کار با دستگاه دیجیتالی راحت است و معمولا نیازی به گوشی پزشکی جهت گرفتن فشار خون ندارد. فشار سنج دیجیتالی خود به دو نوع مچی و بازویی تقسیم می شود که معمولا بازویی آن مطمئن تر است.

1-دستگاه فشارخون مچی:

کاملا اتوماتیک است. مچ بند به طور خودکار پمپ می شود و سپس هوای درون آن تخلیه می گردد. برخی از دستگاه های فشارسنج مچی دارای یک مچ بند فشرده هستند که همراه با دستگاه ارائه می شود دستگاه های فشارسنج مچی در صورتیکه به درستی مورد استفاده قرار بگیرند نتایج قابل اطمینان ارائه می دهند.

2-مکانیسم فشار سنج بازویی و انگشتی:
نیز مشابه است فقط فشار سنج را 2 سانتیمتر بالاتر از آرنج قرار می دحند و دست باید صاف باشد و مچ بسته نباشد. دستگاههای فشارسنج انگشتی که اندازگیری را از طریق انگشت سبابه انجام می دهند معمولا نتایج نادرست ارائه می دهند.این پدیده در صورتی رخ می دهد که انگشت سبابه در ارتفاع همسطح قلب قرار نگرفته باشد یا شریان های کوچک انگشت به دلیل سرد بودن دست منقبض شده و فشار خون پایین تری را نشان دهند.

اشتباهات اندازه گیری فشار خون

چندین کار به اشتباه در اندازهگیری فشار خون متداول شده است که ذکر آن ها ضروری است:

1-اگر کل گوشی را زیر بازوبند قرار دهید و یا آن را محکم بفشارید، فشار خون را به طور کاذب بالا نشان می دهد.

2- اگر از یک نوع بازوبند سایز متوسط برای همه استفاده شود فشار ممکن است در افراد چاق و یا لاغر صحیح نباشد. بازو بند افراد چاق سایز بزرگ تری از افراد لاغر دارد به طوریکه کاف بازوبند فشارسنج باید حدود یک سوم دور بازو باشد. استفاده از بازو بند خیلی کوچک، مقادیر فشارخون را به صورت کاذب بالا نشان می دهد.

3- با یکبار اندازه گیری فشار خون نمی توان قضاوت صحیح از وضعیت فرد داشت و لازم است که این معاینه در زمانها و شرایط متفاوت تکرار شود.

4- گاهی که معاینه کننده در لحظه شنیدن صدای اول شک می کند و همان لحظه بازوبند را دوباره باد می کند که این امر نیز فشار خون را به طور دروغین نشان می دهد

چون باد کردن مکرر موجب احتقان وریدهای بازویی شده و در نتیجه بر روی میزان فشار خون تأثیر گذاشته و به طور کاذب فشار دیاستولی را افزایش و فشار سیستولی را کاهش می دهد. در این شرایط باد فشارسنج را به طور کامل خالی و بعد از چند دقیقه مجددا اقدام فرمایید.

5- در بیمارانی که ضربان قلب نامنظم دارند و فشار خون آنها از ضربانی به ضربان دیگر تغییر می کند، چندین بار فشار خون را با رعایت زمان مناسب اندازه گیری کنید. اعداد به دست آمده از فشار ماکزیمم را با هم جمع کنید و متوسط آن را به دست آورید و سپس اعداد به دست آمده از فشار می نیمم را با هم جمع کنید و متوسط آن را به دست آورید. این اعداد به عنوان فشار خون فرد در نظر گرفته می شود.

نکاتی که قبل از اندازه گیری باید به آنها توجه نمایید:
**حتما دفترچه راهنمای دستگاه فشارسنج ( دستگاه فشارخون) را به دقت مطالعه نمایید.
**هرگز بعد از موارد زیر فشار خود را اندازه نگیرید. زیرا عدد درستی نشان نمی دهد و شما را دچار اشتباه می کند:
*کشیدن سیگار
*خوردن مشروبات الکلی و صنعتی
*خوردن غذای سنگین یا پرچرب
*انجام فعالیت فیزیکی مانند پیاده روی یا بالا رفتن از پله ها
*هرگز پشت سر هم فشار خود را اندازه نگیرید. زیرا زمانی که شما فشار خون خود را اندازه می گیرید، رگ های شما دچار اسپاسم می شوند و حداقل 30 دقیقه باید صبر کنید تا به حالت عادی بازگردند و بعد مجددا اقدام به اندازه گیری فشار خون کنید.
*برای کارایی بهتر و افزایش طول عمر دستگاه از باتری آلکالاین استفاده نمایید.

نکاتی که در هنگام اندازه گیری باید به آنها توجه نمایید:
**دقت کنید که فشارسنج بر روی میلی متر جیوه باشد و نه بر حسب کیلو پاسکال
**سعی کنید همیشه کاف را بر روی دست چپ خود ببندید. زیرا این دست به قلب نزدیک تر است. اما اگر به دست راست خود نیز می بندید موردی ندارد ولی همیشه با یک دست فشارتان را اندازه بگیرید.

**کاف را به اندازه دو انگشت بالاتر از گودی آرنج ببندید.

**زمانی که کاف را بستید، لوله متصل به دستگاه روی دستتان قرار گیرد.
کاف را نه خیلی سفت و نه خیلی شل ببندید، کاف باید به گونه ای باشد که دو انگشت زیر آن جا گیرند نه کمتر و نه بیشتر.

**زاویه دست باید90 درجه باشد و در راستای قلب قرار بگیرد. برای این کار دست خود را روی یک میز قرار دهید.

**سعی کنید بر روی یک صندلی بنشینید و کف پاهایتان صاف روی زمین قرار گیرد.

**در هنگام اندازه گیری فشار خون حرف نزنید و حرکت نکنید.

**در هنگام اندازه گیری توسط دستگاه، عضلات خود را سفت نکنید و دست خود را نیز مچ نکنید. این کار عدد فشار خون شما را دچار تغییر می کند و فشار خون درستی را دستگاه نمایش نمی دهد.

هنگام خرید دستگاه فشار سنج به نکات زیر دقت کنید
**دقت دستگاه فشارسنج:
مهم ترین ویژگی این دستگاه ها «مقدار دقت» آن است. اگر به هر نحوی دستگاه شما دقت درست را نشان نمی دهد، این مورد می تواند سلامتی شما را به خطر بیاندازد. اطمینان حاصل کنید که دستگاه تان به مانند:

**ضمانت نامه فشار سنج:
در هنگام خرید فشار سنج دیجیتالی به ضمانت نامه آنها نیز توجه کنید و اینکه آیا خدمات پس از فروش دارند یا خیر.

**میزان حافظه فشار سنج دیجیتال:
میزان حافظه نگهداری اطلاعات بسیار مهم است. اکثر موارد بهترست فشار سنج شما توانایی نگهداری حداقل 1 ماه اطلاعات اندازه گیری شده را داشته باشد

**بازو یا مچ دست:
هر دو محل به درستی فشار خون فعلی را تشخیص می دهند، اما مدل هایی که بر روی بازو بسته می شوند به طور کلی نتایج دقیق تری را نشان می دهند. در واقع، انجمن قلب آمریکا توصیه می کند که مدل های بازویی به دلیل آنکه در سطح ارتفاعی مناسب نسبت به قلب قرار دارند، بهتر است بیشتر مورد استفاده قرار گیرند.

**میزان باطری فشار سنج دیجیتال:
میزان موجود بودن باطری و دوام آن نیز بسیار مهم است و اینکه آیا باطری های این دستگاه را پس از اتمام دوره عمرشان می توان تهیه کرد یا خیر. نداشتن باطری باعث می شود که هنگام استفاده فشارسنج را به برق وصل نمایید.

**کاف دستگاه فشار سنج:
به اندازه کاف فشار سنج توجه داشته باشد. اندازه کاف نادرست باعث نشان دادن فشار نادرست توسط دستگاه می شود. اینکه فشارسنج مچی است یا بازویی، در انتخاب اندازه کاف تأثیر دارد. بعضی از کاف های فشار سنج برای استفاده هر نوع اندازه بازو یا مچ دستی طراحی می شوند. قبل از خرید اندازه بازو یا مچ خود را اندازه گیری نمایید تا در خرید بتوانید اندازه مناسب را انتخاب نمایید.

**ضربان قلب و ضربان قلب نامنظم:
اکثر مانیتور های فشار خون نیز در زمان ضربان قلب شما را بررسی می کنند و ضربان قلب نامنظم را در هنگام انجام آزمایش فشار خون تشخیص می دهند. این ویژگی ای بسیار ارزشمند است، زیرا می تواند نظارت دقیقی بر سلامت عمومی فرد داشته باشد.

**کالیبراسیون:
لازم بعد از یک یا دو سال دستگاه خود را کالیبره کنید، این باعث می شود نتایج دقیق تری در هر بار استفاده نشان داده شود. هنگام گرفتن فشار حرف نزنید و پا ها کراس اور نباشد.